چكيده
پليمرهاي فرا جاذب آب (Water Superabsorbent) مي توانند مقادير زيادي آب يا محلول آبي را جذب نموده و متورم شوند. اين مخازن ذخيره اي كوچك وقتي كه در داخل خاك قرار مي گيرند، آب حاصل از آبياري و بارندگي را به خود جذب نموده و از فرو نشت آن جلوگيري مي نمايد. پس از عمل جذب و در اثر خشك شدن محيط آب داخل پليمر به تدريج تخليه مي گردد و بدين ترتيب خاك به مدت طولاني و بدون نياز به آبياري مجدد مرطوب مي ماند. بررسي خواص پليمرهاي فرا جاذب آب در شرايط مشابه درون خاك مطمئن ترين روش براي درك و پيش بيني رفتار آنها در سيستمهاي واقعي آب، خاك و گياه مي باشد.
يكي از اين پليمرهاي فرا جاذب آب ماده مصنوعي PR3005A (بلور آب) مي باشد كه مي توان از آن به منظور بهبود شرايط فيزيكي خاك استفاده نمود. در مرحله اول اين تحقيق ابتدا منحني رطوبتي پليمر و همچنين ميزان تورم آن در مجاورت آب آبياري و عصاره اشباع خاكهاي مورد نظر بدست آمد. در بخش دوم پارامترهاي ظرفيت نگهداري آب در خاك، تخلخل و ضريب آبگذري در دو نوع خاك با بافتهاي لوم و لوم شني مورد مطالعه قرار گرفت و در مرحله پاياني تغييرات رطوبت خاك با زمان و تاثير پليمر فرا جاذب آب بر روي خاكهاي مورد آزمون ارزيابي گرديد.
نتايج نشان داد كه ماده مورد نظر در اين تحقيق مي تواند ميزان نگهداري رطوبت در خاكهاي سبك را افزايش داده و همچنين مشكل نفوذ پذيري خاكهاي سنگين را مرتفع نمايد و به طور كلي با بهبود شرايط فيزيكي خاك مانع از تنشهاي رطوبتي و نهايتا باعث موفقيت برنامه هاي آبياري در مناطق خشك و نيمه خشك گردد. از سوي ديگر، قيمت بالاي اين مواد مصرف انها را در كشت گياهان زراعي از نظر اقتصادي غير قابل توجيه نموده و تنها مي تواند براي مصرف در كنار درختان در مناطق كم آب كه آبياري آنها هزينه سنگيني را در بر دارد و يا همراه با گياهان گرانقيمت گلخانه اي مورد توصيه قرار گيرد.