مفهوم اسيد و
باز
مفاهيم متداول
مختلف اسيد – باز، موضوع بحث ما است . قديميترين آنها، مفهوم اسيد و باز از نظر
آرنيوس، در اين بخش عرضه مي شود.
اسيد، به ماده اي گفته مي شود كه در آب تفكيك شود و يون ، كه گاهي به صورت نيز
نشان داده مي شود، به وجود آورد. براي مثال
گاز HCl خالص، متشكل
از مولكولهاي كووالانسي است. در آب، (كه
چيزي جز يك پروتون نيست) ناشي از مولكول HCl، توسط يك جفت الكترون اكسيژن مولكول آب به
شدت جذب ميشود. انتقال پروتون به مولكول آب، يك يون به
جاي ميگذارد و به توليد يون هيدرونيوم ميانجامد.
در محلول آبي،
همه يونها، آبپوشيده هستند و با نماد (aq) به دنبال فرمول يون، نشان داده مي شوند. اين
نماد، تعداد مولكولهاي آبي كه در اطراف هر يون وجود دارد، نشان نميدهد. در بسياري
از موارد اين تعداد معلوم نشده است و در بسياري موارد نيز تعداد مولكولهاي آب،
متغير است. اما يون ، مورد خاص است. بار مثبت يون پوتون)
با هيچ ابرالكتروني پوشيده نيست و در مقايسه با يونهاي ديگر، به غايت كوچك است.
بنابراين يون به
شدت توسط يك جفت الكترون ناپيوندي مولكول آب جذب ميشود و در واقع با آن پيوند
ايجاد ميكند.
شواهدي در دست است كه نشان ميدهد يون ، با سه
مولكول ديگر آب تجمع دارد و يوني به فرمول تشكيل ميدهد. شواهد ديگري عقيده وجود چند نوع
يون آبپوشيده را در محلول آبي، به طور همزمان تأييد ميكند. بنابراين، برخي
شيميدانها، ترجيح ميدهند كه پروتون آبپوشيده را به صورت نشان دهند. فرايند انحلال HCl در آب به صورت زير نشان داده ميشود