-1- كليات
از قديم الايام آب را عامل حيات ميدانستند. زندگي انسان و حيوانات و گياهان بدون آب ممكن نيست، علاوه بر موارد مذكور پيشرفتهاي عظيم صنعتي در هر اجتماعي بوجود و فراواني آب مربوط ميباشد. آب مورد نياز كليه فعاليتهاي انسان در هر مصرفي تابع كيفيت شيميايي خاصي است و بندرت اتفاق ميافتد از يك منبع آب بتوانيم در تمام مصارف استفاده نمائيم، براساس شواهد موجود اجتماعات ميزان آب مصرفي معيار تشخيص پيشرفتهاي بهداشتي مردم آن اجتماع است، خلاصه كلام آب كه به مصداق «وجعلنا من الماء كل شيء حي» آغازگر حيات بوده، ادامه دهنده حيات نيز ميباشد و زندگي انسان و تمام موجوداتي كه بنحوي با او در ارتباط هستند بدون آب امكانپذير نخواهد بود.
آبهاي مصرف شده در زندگي بنحوي به منابع اوليه برگردانيده ميشود ولي اغلب آبي كه پس از كاربرد به منابع اوليه خود برگرانيده ميشود همان آب اوليه نيست بلكه بصورت مايعي است كه علاوه بر تشكيل دهندههاي آب مصرفي انتقال دهنده انواع و اقسام موادي است كه در زندگي روزمره مورد استفاده انسان واقع شده است.
مهمترين مواد موجود در آبهاي مصرف شده بوسيله انسان ميتوان به پروتئين، چربيها، كربوهيدراتها، مواد پاك كننده صابوني يا دترجنتها اشاره نمود. اگر آبهاي مصرف شده كه به منابع اوليه خود برگردانيده ميشود حاصل فعاليتهاي صنعتي باشد محتوي هزاران تركيب شيميايي كه در صنايع مورد مصرف قرار گرفته خواهد بود.
معمولاً آبهاي مصرف شده روزانه بوسيله انسان را كه به محيط برميگردانند، فاضلاب محلول رقيقي است كه 9/99% آنرا مواد جامد يا ساير مواد تشكيل داده است، فاضلاب علاوه بر موادي كه قبلاً نام برده شد ممكن است محتوي عوامل بيولوژيكي و باكتريهاي بيماريزا نيز باشد.
مجموعاً هرگونه تغييري در كيفيت منابع آب در دنيا در اثر تخليه فاضلاب يا پساب رخ دهد بنحوي كه به سادگي و يا با تصفيه اندك نتوانيم از اين منابع در مصارف عادي استفاده نمائيم آلودگي گويند. بنابراين اولين نتيجه فعاليتهاي اجتماعي و صنعتي انسان به صورت ويرانگري و تخريب محيط زندگي از طريق آلوده سازي منابع آب ـ خاك ـ هوا و تمام چيزهايي كه در بهتر زيستن او دخالت دارند ظاهر ميشود. متأسفانه بْعد اين ويرانگري به علت پيشرفتهاي اجتماعي و صنعتي به حدي رسيده است كه حتي براي خود انسان غيرقابل تحمل شده است و ناچاراً مسائل مربوط به آلودگي محيط را بصورت منطقهاي و جهاني در نشستهاي مختلف مورد بررسي و بحث قرار داده تا راه حلهاي مناسبي براي مبارزه با آلودگيها پيدا كند.
عواملي چون افزايش جمعيت، پيشرفتهاي تكنولوژي، بهاي اندكي كه انسان براي محيط زيست بعلت رايگان بودن قائل است و بسياري عوامل ديگر در تشديد ويرانگري محيط مؤثر است، بعضي از جامعه شناسان عامل فقر اجتماعي را نيز يكي از عوامل مهم آلودهسازي محيط ميدانند، بقول جامعهشناسان بينالمللي جهان درگير 3 نوع بيماري است، آلودگي، جمعيت و فقر.