نکاتی درباره کوله پشتی تا دانش آموزان دچار گزگز و درد کمر نشوند

دکترحمیدرضا مختاری‌نیا در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت ، با تاکید به انطباق ابعاد کوله پشتی با ابعاد کاربر نکات زیر را به منظور استفاده از کوله‌پشتی از لحاظ ارگونومیکی تشریح کرد:

متأسفانه در مورد طراحی کوله ­پشتی مدارس هیچ‌گونه مطالعه‌ای در ایران انجام نشده است و اغلب این انطباق دیده نمی‌شود. بهتر است عرض کوله‌پشتی از عرض شانۀ کودکان بیشتر نباشد. همچنین ارتفاع کوله پشتی به اندازه ارتفاع پشت فرد انطباق داشته باشد.

وجود بند های مناسب در کوله پشتی

کوله‌پشتی ارگونومیک، دارای دو بند در ناحیۀ سرشانه است که حتماً بایستی از هر دو بند استفاده شود.

بندهای سرشانۀ باید پهن باشد و طرحی داشته باشد که بتواند فرم پشت دانش‌آموز را به خود بگیرد. (طراحی بند سرشانۀ S شکل باعث انطباق بیشتر کوله‌پشتی‌ها با بدن کاربران می‌شود).

بندهای کوله پشتی بایستی به حدی تنگ شوند که قسمت انتهایی کوله پشتی دو سانتی‌متر بالای کمر قرار گیرد.

کوله ­پشتی ارگونومیک، دارای یک بند در ناحیۀ کمر یا لگن و یک بند در ناحیه سینه است. استفاده از بند کمر یا لگن منجر به نزدیک شدن بار به مرکز ثقل بدن شده و از تغییر مکان مرکز ثقل بدن جلوگیری می‌کند. اضافه کردن بند در ناحیۀ کمر و سینه از موارد مهم در ثابت ماندن وضعیت کوله‌پشتی و کاهش عوارض حمل بار برشمرده شده است

در صورتیکه بند کمری لگنی نیز بسته شود در مرحله تنظیم مناسب اندازۀ بند سرشانه تأثیر گذار خواهد بود. در نتیجه دانش‌آموزان بایستی کوله‌پشتی‌هایشان را در سبک‌ترین وزن ممکن استفاده کنند. بند کمری لگنی آن را ببندند و تا جایی که امکان دارد بند سرشانه را تنگ کنند و وسایل سنگین را در نزدیک‌ترین جا به پشتشان بگذارند.

وجود یک اسکلت ثابت در طراحی کوله‌پشتی باعث حفظ وضعیت و عدم تغییر شکل آن در تمام حالات می گردد.

لایی گذاری در بخش هایی مثل سر شانه، پشت

وزن مناسب پیشنهادی کوله پشتی با وسایل موجود در آن نباید از 10 درصد وزن فرد بیشتر باشد.

در مطالعه‌ای که توسط دکتر مختاری نیا انجام شده فقط 2/19% کوله‌پشتی دانش‌آموزان زیر 10% وزن آن‌ها بوده است.

کوله‌پشتی‌های چرخ دار، فقط برای مسافت‌های کوتاه و در صورتیکه سطح زمین کاملاً هموار باشد، مناسب خواهد بود و برای دانش آموزان مناسب نیست.

نوار حمایت کنندۀ ستون فقرات از جنسی انعطاف پذیر طراحی شود تا در زمان استفاده از کوله‌پشتی، هر دانش‌آموز قادر به منطبق کردن این نوار حمایت کننده با انحناهای ستون فقرات خود باشد.

وجود محفظه‌های مناسب در داخل کوله پشتی. طراحی این محفظه‌ها بایست به گونه‌ای باشد که وسایل سنگین‌تر در نزدیک پشت دانش‌آموزان قرار بگیرد و کمترین امکان تکان خوردن وسایل در هنگان راه رفتن یا دویدن دانش‌آموزان وجود داشته باشد. این محفظه‌ها بایستی به گونه‌ای طراحی شوند تا هر دو نیمه کوله‌پشتی‌ها دارای توازن وزنی بوده و بدن دانش‌آموزان به یک سمت متمایل نشود.

به طور مثال برای طراحی محفظه نگهداری قمقمۀ آب بهتر است این محفظه در جلوی کوله در قسمت وسط طراحی شود، نه در یک سمت بدنۀ کوله و یا دانش‌آموزان قمقمه آب را در محفظه‌ای در جلوی سینه قرار دهند که این امر به جبران وزن کوله‌پشتی در پشت دانش‌آموز و انحراف به جلو اگر چه ناچیز ولی کمک کننده خواهد بود.

به مسائل زیباشناختی کیف متناسب با سلیقه کودکان توجه شود اما بایستی بر آنچه برای‌شان ایمن‌تر است نسبت به آنچه زیباتر است تمرکز کنند.

دانش آموزان همیشه از دوبند کوله‌پشتی استفاده کند نه اینکه صرفاً با استفاده از یک بند کوله را روی یک شانه قرار دهند یا با یک دست حمل کنند.

اولیاء خانه و مدرسه به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که دانش‌آموزان وسایل اضافی یا غیرضرور را با خود حمل نکنند یا حتی الامکان در مدرسه کمدهایی تهیه شود تا وسایل مورد نیاز در انجا نگهداری شود.

دانش آموزان باید آموزش بینند که هرگونه گزگز، خواب رفتن ناراحتی و سنگینی در بازو و پاها را سریعاً گزارش کنند.

پایان/