« فهرست مطالب »
تقدیم به أ
تقدیر و تشکر ب
چکیده ت
فصل اول .....................کلیــات
1-1- مقدمه 1
فصل دوم ......................................مروری بر منابع پیشین
1-2- تعریف 2
2-2- انجام عمل هم خوني در گاوهاي شيري 2
3-2- هم خونی در جمعیت گاوهای شیری امروزی 4
4-2- پیامدهای هم خونی 5
5-2- تأثیر انتخاب بر هم خونی و تغییر پذیری 8
6-2- اطلاعات فردی و فامیلی 9
6-2-1-انتخاب فردی 10
6-2-2- انتخاب فامیلی 10
7-2- وقوع هم خونی 12
8-2- تعداد کم حیوانات نر 12
9-2-اثرات هم خونی 13
10-2- پسروی خویشاوندی 13
11-2- محاسبه هم خونی 13
12-2- معایب آمیزش خویشاوندی 15
13-2- کاربرد آمیزش خویشاوندی 15
14-2- استفاده از هم خونی در گذشته و حال 15
15-2- تکامل نژادهای اولیه 16
16-2- تولید لاین های هم خونی برای امیخته گری 17
17-2- استفاده از هم خونی برای آزمون معایب با اثر ژنی مغلوب 18
18-2- بعضی نقایص ژنتیکی مغلوب 18
18-2-1- ورم مادرزادی 18
18-2-2- بعضی اشکال کوتولگی 18
18-2-3- گوساله های Bulldog 18
18-2-4- تقلیلی مقعد
18
19-2- اجتناب از هم خونی 19
20-2- هم خونی و اثرات آن در گاوهای هلشتاین 20
21-2- افسانه هایی درباره پیشگیری از هم خونی 22
22-2- چگونه باید به هم خونی رسیدگی کنیم؟ 23
فصل سوم ........................... مواد و روش تحقیق
1-3- روش کار و متدولوژی تحقیق 49
فصل چهارم...........................................نتایج و بحث
1-4- نتیجه گیری 50
منابــع 53
1-1- مقدمه
جفت کردن گونه های خویشاوندی هم خونی نامیده می شود . گونه های جدید حیوانات شیرده که از طریق تلقیح مصنوعی و یا جفت گیری طبیعی تولید شده اند وارث برخی از ترکیبات ژنتیکی از هر یک از والدین خود می باشد. اگر والدین خویشاوند باشند برخی از ژنهای منتقل شده به نتاج توسط هر یک از والدین در واقع نمونه یکسان ژنهایی است که در اجدادشان نیز یافت شده است. اجدادی که در واقع خویشاوندی والدین را سبب شده اند اگر رابطه ژنهای والدین افزایش پیدا کند احتمال اینکه جفت های ژنی در نتاج نمونه یکسانی از ژنهای موجود در اجداد یک نسل قبل خود باشند افزایش پیدا می کند.
فواید حاصل از انتخاب در بهبود عملکرد با ایجاد همخونی کاهش می یابد. ساده ترین روش انتخاب گزینش فرد بر اساس عملکرد خود او می باشد. مقدار همخونی حاصل از جفتگیری دو فرد بستگی به نزدکی رابطه خویشاوندی آنها دارد. دامهایی که با یکدیگر خویشاوندی دارند نباید به طور متمادی برای چند نسل با هم آمیزش داده شوند. در بهترین روشهای برای کنترل همخونی پدری را با بالاترین مزایا و ارزش های ژنتیکی سازگار با همخونی را در جفت گیری های خاص انتخاب می کنند تا اینکه از همخونی بخواهند تا حد امکان اجتناب کنند.
1-2- تعریف
آمیزش گونههاي خويشاوند، همخوني ناميده ميشود اگر والدين خويشاوند باشند، برخي از ژنهاي منتقل شده به نتاج توسط هريك از والدين در واقع نمونة يكسان ژنهايي است كه در اجدادشان نيز يافت شده است. اجدادي كه در واقع خويشاوندي والدين را سبب شدهاند. اگر رابطة ژنهاي والدين افزايش پيدا كند، احتمال اين كه جفتهاي ژني در نتاج، نمونة يكساني از ژنهاي موجود در اجداد يك نسل قبل خود باشند، افزايش پيدا ميكند. يك چنين ژنهايي را ژنهاي يكسان وراثتي می نامند. (آتشی و همکاران،1391)
2-2- انجام عمل هم خوني در گاوهاي شيري:
حيوانهاي هم خون در مقايسه با حيوانات غيرهم خون، در موقعيتهاي كرومزومي بيشتري هموزايگوس ميشوند. نكته مثبت اين قضيه (هم خوني) اين است كه نوع ارثي اسپرم يا سلولهاي تخمك در گونههاي هم خون، از گونههاي غيرهم خون بيشتر قابل پيشبيني است. گونههاي BB يا bb تنها قادر به توليد اسپرم و سلولهاي تخمك B يا b هستند. هتروزايگوت Bb تنها قادر به توليد توليد اسپرم و تخمك B يا b ميباشد. اگر حيوان هم خون، غالب باشد و اين غالبيت را با قاعده منتقل كرده باشد، نكات مثبت و فوايد آن غيرقابل انكار است.
هم خوني هم چنين ميتواند براي پاكسازي يك دسته دامي داراي ژنهاي نامطلوب (مضر) نهفته و مغلوب به كار رود. وقتي اين ژنهاي نامطلوب در حالت همزايگوس (bb) ديده ميشوند، شرايط اغلب بسيار مهلك است. اين ميزان مهلكي ممكن است خيلي زود در مراحل رشد جنيني آغاز شود، امري كه در واقع شكستي براي پرورش دهندگان گاو شيري محسوب ميشود. اگر ژنها خيلي خطرناك نباشند (نيمه كشنده Semi lethal) و حيوان زنده بماند، بازهم در مجموع بيثمر خواهد بود و هيچ سودي در بر نخواهد داشت. بيشتر گونههاي حيواني (بخصوص گاوهاي شيري و حتي انسانها) حامل ميزان كمتري ژنهاي كشنده يا نيمهكشنده نهفته در حالت هتروزايگوس (Bb) ميباشند.
هم خوني، با افزايش فراواني گونههاي هموزايگوس (bb يا BB) باعث برداشته شدن پوشش محافظ ژن غالب بيخطر ميشود و نتاج را بيشتر در معرض تركيب كشنده و خطرناك ژنهاي bb قرار ميدهد. براي گاوهاي شيري، هم خوني سوددهي افرادي از حيوانات را كاهش ميدهد كه اين امر براي بيشتر توليدكنندگان غيرقابلقبول است.
نكات منفي هم خوني حيوانات، آنچنان از مزاياي آن بيشتر بوده است كه واژه بحران همخوني نيز به ميان آمده است. جدول شماره 1 نشان دهنده بحران هم خوني در طول عمر و ويژگيهاي شيردهي هر گونه از گاوهاي هلشتاين ميباشد. براساس تحقيقات Smith و همكاران از دانشگاه ويرجنيا اين تغييرات بر اساس هر %1 افزايش در همخوني، نشان داده شدهاند. اين به اين معناست كه جفتگيرياي كه %25/6 همخوني ايجاد ميكند، خسارت دربر خواهد داشت.
24$ × 25/6 $ = 150 $
توجه كنيد كه به جز ناحيه سلولهاي سوماتيك (Somatic cell) جايي كه ظاهراً هم خوني هيچ اثري ندارد، تمام عواقب و پيامدهاي همخوني ، نامطلوب و مضر هستند ( جدول شماره 1). سن در اولين آبستني افزايش پيدا ميكند، طول عمر مفيد كاهش پيدا ميكند و فاصله بين اولين گوسالهزايي در گاوهاي همخون افزايش مييابد.