پاورپوینت جایگاه کاشی و سرامیک در معماری

مقدمه:
کاشی از لحاظ تاریخی پنجمین شیوه اساسی و بنیادی در تزئینات ساختمان‌های آبده یی و ساختمان‌های عادی می‌باشد. استفاده از این شیوه در معماری اسلامی بسیار رایج است و طرح‌های جالب، جلو رشد و کشف تزئینات خشتی و گچی را گرفت و همه علاقمند تزئینات با کاشی شدند. استفاده از کاشی به نحوی که روی دیوار را کاملا بپوشاند اولین بار در قرن ۱۳ و در قونیه به کار رفته است. کاشی کاری بصورت هنر تزئینی در کشورهای اسلامی به اوج شکوفایی خود رسید و یکی از ویژگی‌های برجسته معماری اسلامی به شمار می‌رود کاشی‌های که برای تزئین عمارات به کار می‌رود عموما سه نوع بوده که ذیلا توضیح می‌گردد.
الف: کاشی معرق: با تلفیق تکه‌های کوچک گوناگون ساخته می‌شود که به اساس طرح اصل یکایک تراشیده می‌شود ودر جای معین آن نصب می‌گردد.
ب: کاشی معقلی: دارای طرح‌های هندسی است واز تلفیق اشکال هندسی ساخته می‌شود.
ج: کاشی مشبک:
کاشی معرق یکی از هنرهای سنتی و قدیمی کاشی کاری می باشد که علاوه بر زیبایی خاصش زحمت بسیاری هم دارد، اما زیبایی و ترکیب رنگ های نهایی آن جلوه ی منحصر به فردی را به دکوراسیون داخلی شما می بخشد. همان طور که در این تصویر می بینید تکه های شکسته ی سفال های لعابی رنگارنگ به گونه ای هنرمندانه در کنار هم چیده شده اند و ملات روی آن را پوشانده اند و یک دیوار کاشی کاری شده منحصر به فرد برای فضا به وجود آمده است.
کاشی کاری یکی از قدیمی ترین اشکال هنر در جهان می باشد که قدمت آن به ۵۰۰۰ سال پیش می رسد، کاشی کاری های تزیینی و خلاقانه یکی از زیباترین اشکال کاشی کاری می باشد که نمونه های آن را در معابد و کاخ های قدیمی می توان به وفور یافت.
امروزه نیز کاشی کاری های مختلف را می توان در بسیاری از دکوراسیون های داخلی و یا حتی در زیباسازی های شهری دید. به همین منظور امروز می خواهیم شما را با نمونه های مختلف کاشی کاری مدرن در دکوراسیون داخلی آشنا کنیم با ما همراه باشید.
کاشی کاری سنتی: استفاده از سفال های لعابی
کاشی معرق یکی از هنرهای سنتی و قدیمی کاشی کاری می باشد که علاوه بر زیبایی خاصش زحمت بسیاری هم دارد، اما زیبایی و ترکیب رنگ های نهایی آن جلوه ی منحصر به فردی را به دکوراسیون داخلی شما می بخشد. همان طور که در این تصویر می بینید تکه های شکسته ی سفال های لعابی رنگارنگ به گونه ای هنرمندانه در کنار هم چیده شده اند و ملات روی آن را پوشانده اند و یک دیوار کاشی کاری شده منحصر به فرد برای فضا به وجود آمده است.
کاشی کاری سنتی: مبلمان کاشی کاری شده
شاید مبلمان کاشی کاری شده در نگاه اول کمی دور از ذهن به نظر برسد اما شما می توانید با کمک کاشی کاری ظاهر خاصی به مبلمان فضای بیرونی خود ببخشید، حتی می توانید مبلمان قدیمی و فرسوده ی خودتان را با کمک کاشی معرق نو کنید و ظاهر متفاوتی به آن و دکوراسیون خود ببخشید.
کاشی کاری آشپزخانه: دیوار بین کابینت
کاشی کاری تزیینی دیوار بین آشپزخانه یکی از متفاوت ترین ایده هایی است که باعث تغییر ظاهر دکوراسیون آشپزخانه ی شما می شود. این تغییرات مقرون به صرفه را می توانید خودتان انجام دهید و یا از متخصصین این حوزه کمک بگیرید و با کاشی کاری آشپزخانه ی خود ظاهر منحصر به فردی به فضای آشپزخانه ی خود ببخشید.
برای کاشی کاری آشپزخانه و کاشی کاری دیوار بین کابینت می توانید از موزاییک های دست ساز پازلی که در نهایت یک طرح کلی را شامل می شود استفاده نمایید و ظاهر متفاوتی به دکوراسیون آشپزخانه ی خود ببخشید. البته باید یادآور شوم که این نوع از کاشی کاری های پازلی با سرعت بالاتری نصب می شوند و طرح های جذاب تری را می توانید با کمک آن ها برای دکوراسیون خود داشته باشید.
کاشی کاری آشپزخانه: طراحی دیوار
نگاه خود را به کاشی و کاشی کاری محدود به طرح ها و قطعات زاویه دار نکنید با کمک ابزار خاص می توانید کاشی های خود را به اشکال متنوع برش دهید و یک کاشی کاری خاص و کمتر دیده شده برای دیوار آشپزخانه ی خود ایجاد نمایید و از داشتنش لذت ببرید.
کاشی کاری مدرن: تابلو های هنری
با کمک کاشی کاری های تزیینی می توانید یک تابلو هنری بسازید و ظاهر متفاوتی داخلی خود ببخشید. حضور یک تابلو کاشی کاری مدرن قاب شده در فضایی مانند حمام و سرویس بهداشتی ظاهر بسیار متفاوتی به دکوراسیون چنین فضایی می بخشد.
کاشی کاری مدرن: دیوار پشت تخت
استفاده از طراح های کاشی کاری مدرن برای دیوار پشت تخت شما می تواند جلوه ی دکوراسیون داخلی تان دو چندان کند، و هر بیننده ای را به خود خیره کند، کافی است طرح منحصر به فردی را متناسب با فضای اتاق خواب خود انتخاب کنید و ظاهر آن تغییر دهید، در انتخاب طرح برای فضای اتاق خوابتان توجه داشته باشید که اگر دکوراسیون اتاق خوابتان شلوغ است از طرح های ساده تر و خلوت تر برای کاشی کاری دیوار پشت تخت خوابتان استفاده کنید تا ظاهر فضای شما شلوغ تر و گرفته نشود.
برای این نوع از کاشی کاری های تزیینی با جزییات زیاد می توانید از کامپیوترها نیز کمک بگیرید و حتی طرح مد نظرتان را روی کاغذ به چاپ برسانید و به عنوان کاغذ دیواری در بخش های متنوع دکوراسیونتان نصب کنید و از داشتنش لذت ببرید.
با گسترش دین اسلام در شرق، شیوه معماری در این مناطق خصوصاً در بخش تزئینات تغییر نمود. اسلامیون، آن دسته از آثار هنری که از آداب و رسوم اسلامی خارج بودند و حاوی نماد انسانی و حیوانی بودند را تخریب کردند. در نظر آنان هنر می‌بایست در خدمت علم و دانش باشد نه پرستش. در عهد اسلامی هنرهای تزئینی و صورت‌گری فقط از جهت صحنه‌های یادگاری و حماسی باقی ماندند. نقاشی مشجر خطوط هندسی و نوشته‌های کوفی مزین و آمیخته با گل و برگ و غیره روی بناها یقیناً از سده سوم هجری به بعد رواج یافته‌اند. این گونه تزئینات را می‌توان در خشت‌های بنای آرامگاه اسماعیل سامانی در بخارا در حدود سال‌های ۳۰۰ هجری قمری (۹۶۰ میلادی)، مقبره پسر علمدار ۴۱۸ قمری (۱۰۲۷ میلادی)، نقاشی گل و برگ لوحه سنگی مرمر سلطان محمود غزنوی حدود ۴۰۰ قمری (۱۰۰۹ میلادی)، آثار نقاشی روی سنگ گچ دیوارهای انبیه عصر سامانیان و اوایل دوره غزنویان مشاهده کرد. بعد از آن در آسیای میانه شاهد پیشرفت نقاشی در عصر سلجوقی هستیم که نمونه‌های زیبا و دلکش آن را می‌توانیم در محراب مسجد جامع اولیا در حدود ۴۶۰ قمری (۱۰۶۷ میلادی)، بناهای مسعود سوم و منارهای غزنه حدود ۵۰۰ قمری (۱۱۰۶ میلادی)، بقایای بناهایچشت شریف، مسجد جامع هرات ۵۶۷ قمری (۱۲۰۰ میلادی)، نقاشی‌های بنای مرقد امام خورد (یحیی بن زید) در سرپل حدود ۴۳۰ قمری (۱۱۳۵ میلادی) و مدرسه چونه بادغیس ۵۷۰ قمری (۱۱۷۵ میلادی) مشاهده کنیم.
شیوه تزئینی بناهای اسلامی در دوره تیموری‌ها در هرات نفوذ بیشتر کسب کرد و به اوج تکامل خود رسید. نمونه‌های قابل توجه تزئینی و ساختمانی اسلامی در افغانستان عصر تیموری‌ها شامل موارد زیرند: کاشی‌های مسجد جامع هرات، مقبره گوهرشاد، کاشی‌های مناره‌های مصلی، کاشی‌های منار تیموری در قلعه اختیارالدین، کاشی‌کاری مقبره شاه ولایت ماب (که به عقیده بعضی از پژوهشگران، هفتصد نوع کاشی در آن به کار رفته) و کاشی‌کاری مقبره خواجه عبدالله انصاری. تعدادی از آثار تاریخی دیگر از قبیل مناره‌های مساجد، زیارتگاه‌ها و مقابر در نقاط مختلف افغانستان چون بلخ،لشکرگاه، هرات، قندز، غور، غزنه، و کابل و سایر گوشه و کنار افغانستان که تا کنون موجود است هر کدام شاهد انواع شیوه‌های تزئینی رایج در افغانستان بوده است.
کاشی و کاربرد آن
کاشی از لحاظ تاریخی پنجمین شیوه اساسی و بنیادی در تزئینات ساختمان‌های آبده یی و ساختمان‌های عادی می‌باشد. استفاده از این شیوه در معماری اسلامی بسیار رایج است و طرح‌های جالب، جلو رشد و کشف تزئینات خشتی و گچی را گرفت و همه علاقمند تزئینات با کاشی شدند. استفاده از کاشی به نحوی که روی دیوار را کاملا بپوشاند اولین بار در قرن ۱۳ و در قونیه به کار رفته است. کاشی کاری بصورت هنر تزئینی در کشورهای اسلامی به اوج شکوفایی خود رسید و یکی از ویژگی‌های برجسته معماری اسلامی به شمار می‌رود کاشی‌های که برای تزئین عمارات به کار می‌رود عموما سه نوع بوده که ذیلا توضیح می‌گردد.
الف: کاشی معرق: با تلفیق تکه‌های کوچک گوناگون ساخته می‌شود که به اساس طرح اصل یکایک تراشیده می‌شود ودر جای معین آن نصب می‌گردد.
ب: کاشی معقلی: دارای طرح‌های هندسی است واز تلفیق اشکال هندسی ساخته می‌شود.
ج: کاشی مشبک:
د: کاشی گره:
ه: کاشی خشتی (هفت رنگ): از تلفیق خشت‌های ظریف لعاب دار که هریک از آنها بخشی از طرح کلی را در بر دارد ساخته می‌شود واز قرن پنج قمری با گسترش و پیشرفت سایر شاخه‌های هنر اسلامی کاشی کاری نیز ترقی بیشتر کسب نمود.
اساتید
از اساتید معاصر این رشته از هنر ایرانی می‌توان از مرحوم استادعلی پنجه پور اصفهانی نام برد که آثار بجای مانده از ایشان در جای جای ایران و جهان حافظ سبک اصیل کاشی کاری و معماری ایرانی و شایسته تقدیر می‌باشد. از جمله آثار ماندگار این استاد برجسته ایرانی، می‌توان به گلدسته‌های حرم مطهر حضرت زینب کبری در کشور سوریه(به عنوان مرتفع ترین گلدسته‌های کاملا پوشیده شده از کاشی معرق در دوران معاصر در سطح جهان) اشاره نمود. در حال حاضر نیز فرزندان استاد علی پنجه پور ادامه دهندگان و حافظان سبک هنری وی می‌باشند.
کاشی معرق
کاشی‌کاری به سبک گره معرق در زمینه رسمی بندی شده در سطح زیرین گنبد آرامگاه حافظ
معرق کاری عبارت است از قطعه‌های بریده شده کاشی که نقوش مختلف را از رنگ‌های متفاوت تراشیده و در کنار یگدیگر قرارداده و به شکل قطعاتی بزرگ در آورده و روی دیوار نصب می‌شود تازینت بخش بنأ گردد. این نقوش گاهی از نقش‌های گره‌کشی و گاهی از نقشهای مختلف مانند گل و بوته‌سازی اسلیمی‌ها که هرکدام جداگانه می‌توانند بنایی را زینت بخشد.