دانه قسمت بسیار کوچک و مهم گیاه است .
گیاه جدید از دانه به وجود می آید.
دانه پوشش سفت و محکمی دارد که از آن محافظت می کند.
هر گیاه دانه مخصوص به خود را تولید می کند.
دانه ها به روشهای مختلف از گیاهان جدا میشوند تا برای رشد کردن نقطه ای راپیدا کنند .
یک گیاه تازه از مواد غذایی درون دانه تغذیه می کند. سپس هنگامیکه برگها رشد کردند و مواد غذایی گیاه را تامین نمودند، دانه خشک و پژمرده می شود.
شکل و اندازه دانه ها
شکل و اندازه دانه ها یکسان نیستند ، هر گیاهی دانه خاص خود را تولید می کند. بعضی از دانه ها کروی هستند و بعضی به شکل تخم مرغ ، گروهی دیگر از آنها سه گوشند . بعضی دیگر باریک و درازند و برخی به شکل و اندازه یک عدس هستند . حتی رنگ دانه ها نیز تفاوت زیادی با هم دارند . کافی است به حبوباتی که در خانه دارید توجه کنید میبینید که رنگ دانه ها ممکن است ساده یکدست ، خالدار، راه راه یا سیاه و سفید باشد، همینطور اندازه و وزن دانه ها نیز متفاوت است .
موارد استفاده از دانه ها
دانه ها استفاده زیادی برای ما دارند . آنها بخشی از غذای ما و جانوران را تشکیل می دهند و علاوه بر آن مصارف صنعتی فراوان نیز دارند .
قسمت های اصلی دانه
هر دانه ای را با هر اندازه و شکل و رنگی که داشته باشد، وقتی برش داده و خوب نگاه میکنیم ، می بینیم که معمولا ازسه قسمت اصلی تشکیل شده است :
اول : پوسته خارجی است که وظیفه اش حفاظت از دانه است و معمولا سخت و محکم می باشد .
دوم : قسمت ذخیره ای که خود دانه است ، یعنی همان قسمتی که مورد استفاده غذایی ما قرار می گیرد ، آنچه به عنوان فندق ، پسته و نخودچی می خوریم ، همان قسمت ذخیره ای دانه است
سوم : گیاهک است که به آن جنین گیاه هم گفته می شود یعنی قسمت بارور دانه است و همین قسمت است که پس از کاشتن گیاه رشد می کند و گیاه جدیدی را به وجود می آورد . این قسمت کوچک است و چون داخل پوسته است دیده نمی شود .
مراحل رشد دانه و شرایط لازم برای آن
ابتدا دانه را در آب خیس می کنیم تا پوسته ی آن مقداری آب را جذب کرده و نرم شود . پس از یک روز ،
آبی که به گیاه می دهیم از راه پوست جذب قسمت ذخیره ای دانه می شود و قسمت سخت دانه را نرم میکند.گیاهک دانه در این صورت فعال شده و به سرعت شروع به رشد می کند. ریشه در آغاز زندگی گیاه ، سریعتراز ساقه و برگ رشد می کند ، چون گیاه نیاز به محکم شدن در خاک دارد بنابراین مقدار بیشتری هم آب جذب می کند ، که کم کم باعث رشد ساقه و گیاه نیز می شود .
اما آب تنها چیزی نیست که دانه برای رشد خود لازم دارد بلکه برای اینکه گیاه حاصل از دانه بتواند به زندگی خود ادامه دهد و بیشتر رشد کند احتیاج به نور کافی و مناسب خورشید و خاک خوب دارد