بررسی و تبيين نگرش والدين دانش آموزان نسبت به مشاوره و راهنمايی در دوره ابتدايی مدارس
چكيده:
هدف از اين مطالعه "بررسی و تبيين نگرش والدين دانش آموزان نسبت به مشاوره و راهنمايي در دوره ابتدايي مدارس شهرستان كاشان" می باشد.مشاوره و راهنمايي درمدارس برنامهاي حياتي است كه در عرصهي تعليم و تربيت جهان (خصوصاً دورهي آموزش عمومي) از سالهاي دور مورد توجّه قرار گرفته است. چرا كه طيّ اين دوره دانشآموزان در مرحلهي آغازين تجربههاي اجتماعي توأم با رشد فردي قرار دارند.
اين پژوهش يك مطالعه توصيفي و از نوع پيمايشي است كه در سال 1393 در شهر كاشان انجام گرفته است. در این تحقیق از پرسشنامه خودساخته (محقق ساخته) که دارای 15 سوال بود که به تایید استاد راهنما رسید ، استفاده شده است.
جامعه مورد نظر در این تحقیق کل والدین دانش اموزان شهر کاشان می باشد. نمونه اماری در این تحقیق تعداد 100 نفر از والدین که نزد مشاور رفته و تعداد 100 نفر که به مشاوره نرفته اند.
روش پژوهش در این تحقیق پیمایش – توصیفی می باشد که داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه وارد برنامه SPSS شده و تحلیل داده ها به صورت جدول و نمودار گزارش شده است.
نتایج تحقیق نشان می دهد که بین نگرش والدین به مشاوره با توجه به سن ، جمعیت خانواده و نوبت مشاوره تفاوت معنی داری وجود ندارد.
کلیدواژه: مشاوره ، والدین ، دوره متوسطه ، آموزه دینی.
فهرست مطالب
چكيده: د
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه : 2
1-2- بيان مسئله 3
1-3- اهميت وضرورت موضوع 3
1-4- اهداف پژوهش 4
1-4-1- هدف اصلی 4
1-4-2- اهداف فرعی 4
1-5- فرضيه هاي پژوهش 5
1- 6- مفاهيم و واژگان اختصاصي پژوهش 5
فصل دوم
ادبیات تحقیق
2-1- مقدمه 8
2-2- تعاريف راهنمايي و مشاوره 9
2-3- اهداف مشاوره و راهنمايي 10
2-4- ضرورت فعاليتهاي راهنمايي ومشاوره درمدارس: 11
2-5- اهمیت مشاوره 11
2-6- تاريخچه ي روانشناسي مشاوره 14
2-7- تکنیک های مشاوره و مبانی فکری آن 16
2-8-مكتب هاي مهم در روان شناسي مشاوره 16
2-8-1- مكتب مشاوره مستقيم : 16
2-8-2- مكتب مشاوره غير مستقيم : 17
2-8-3- مكتب مشاوره نيمه مستقيم : 17
2-9- روشهاي مورد استفاده در روان شناسي مشاوره: 17
2-10- نقش مشاور در مدارس 17
2-11- نقش مشاور در امور تحصیلی: 18
2-12- فرایند مشاوره : 19
2-13- فايده و اهميت مشاوره و راهنمايي 20
2-14- هدفهاي مشاوره 21
2-15- اهداف اني روان شناسي مشاوره 21
2-16- اهداف غايي ونهايي روان شناسي مشاوره : 23
2-17- خصوصيات مشاوران 23
2-18- نقش مشاوردرمدارس: 24
2-19- نقش مشاور درامور تحصيلي 25
2-20- نقش مشاوران درتأمين بهداشت رواني دانش آموزان 26
2-21- ضرورت مشاوره و راهنمایی و وظایف مشاور و راهنما 29
2-22- مشاوره چه وظایفی دارد ؟ 29
2-23- مشاور در رابطه مشاوره ای : 29
2-24- عمده ترین اهداف هدایت تحصیلی توسط مشاوران: 33
2-25- نقش مشاور درامور تحصیلی 34
2-25-1- ضرورت فعالیتهای راهنمایی ومشاوره درمدارس: 35
2-25-2- خصوصیات مشاوران 36
2-25-3- نقش مشاوردرمدارس: 37
2-25-4- نقش مشاوران درتأمین بهداشت روانی دانش آموزان 38
2-26- نقش مشاوران در تامين بهداشت رواني دانش اموزان: 42
2-27- نگرش والدین به مشاوره در آموزه های دینی 43
2-28- و ظايف مشاوران 43
2-29- اهميت راهنمايي: 45
2-30- اندازه گروه وطول جلسات مشاوره 45
2-31- خصوصيات را هنما و مشاور از ديدگاه اسلام 45
2-32- ضرورت فعاليت هاي راهنمايي ومشاوره درمدارس 46
2-33- انواع گروهها 48
2-33-1- گروههاي راهنمايي 48
2-33-2- گروه بزرگ راهنمايي: 49
2-33-3- گروه كوچك راهنمايي: 49
2-33-4- نشست هاي كلاسي: 49
2-33-5- گروههاي روابط انساني : 50
2-33-6- كلاسهاي راهنمايي: 50
2-33-7- گروههاي مشاوره وروان درماني 51
2-33-8- گروههاي همدرد(همشكل): 51
2-33-9- گروههاي مورد مدار: 51
2-33-10- گروههاي توانش بشري: 51
2-33-11- گروههاي مشاروره اي همگنان : 52
2-33-12-گروههاي مشاورت 52
2-33-12-1- گروههاي مشاورتي مورد-مدار 52
2-33-12-2- گروههاي اموزشي –تجربي 52
2-34- تصويري از روابط انساني 53
2-34-1- روابط سالم وناسالم 53
2-35- نياز هاي بشري در رابطه با مشاوره گروهي 55
2-36- نياز هاي فيزيولوژيك: 56
2-37- نياز به امنيت : 56
2-38- محبت وتعلق: 57
2-39- عزت: 58
2-40- تحقق خويشتن : 58
2-41- مفهوم مشورت دراسلام 59
2-42- دلايل بررسي مشاوره از ديدگاه اسلام : 60
2-43- اهميت مشاوره در احاديث: 63
2-44- پيشينه تحقيق 64
2-44-1- تحقيقات داخلي 64
2-44-2- تحقيقات خارجي 64
فصل سوم
روش تحقیق
3-1- مقدمه 67
3-2- جامعه آماری مورد بررسی 67
3-3- نمونه شیوه نمونه گیری 67
3-4- روش و ابزار گردآوری اطلاعات 68
3-5- روایی و پایایی ابزار سنجش 68
3-5-1- روایی 69
3-6- پایایی 69
3-6-1- پایایی پژوهش 69
3-7- روشهای تحلیل آماری 69
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده های تحقیق
4-1- مقدمه 72
4-2- تحليل توصيفي 72
4-3- آمار استنباطی 85
فصل پنجم
نتایج ، پیشنهادات و راهکارها
5-1- مقدمه 88
5-2- آرمون فرضيات 88
5-3- محدودیتهای پژوهش 89
5-3-1- پیشنهادات محقق 89
5-4- پیشنهادهاي محقق: 90
منابع و مآخذ: 91
فهرست جداول
جدول 4.1: توزیع فراوانی سن والدین 72
جدول 4.2: توزیع فراوانی تحصیلات والدین 73
جدول 4.3: توزیع فراوانی جمعیت خانواده 74
جدول 4.4: توزیع فراوانی نوبتهای مراجعه به مشاور در سال 75
جدول 4.5: توزیع فراوانی نمرات نگرش به مشاوره 76
جدول 4.6: توزیع فراوانی سوال 1 77
جدول 4.7: توزیع فراوانی سوال 2 77
جدول 4.8: توزیع فراوانی سوال 3 78
جدول 4.9: توزیع فراوانی سوال 4 78
جدول 4.10: توزیع فراوانی سوال 5 79
جدول 4.11: توزیع فراوانی سوال 6 79
جدول 4.12: توزیع فراوانی سوال 7 80
جدول 4.13: توزیع فراوانی سوال 8 80
جدول 4.14: توزیع فراوانی سوال 9 81
جدول 4.15: توزیع فراوانی سوال 10 81
جدول 4.16: توزیع فراوانی سوال 11 82
جدول 4.17: توزیع فراوانی سوال 12 82
جدول 4.18: توزیع فراوانی سوال 13 83
جدول 4.19: توزیع فراوانی سوال 14 83
جدول 4.20: توزیع فراوانی سوال 15 84
جدول 4.21: مقايسۀ والدین در نگرش به مشاوره با توجه به سن 85
جدول 4.22: مقايسۀ افراد در نگرش به مشاوره با توجه به جمعیت خانواده 85
جدول 4.23: مقايسۀ والدین در نگرش به مشاوره با توجه به سطح تحصیلات 86
جدول 4.24: رابطه نگرش به مشاوره و نوبتهای مراجعه 86
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه :
مشاوره ميتواند يك مهارت براي پيشگيري از حاد شدن مشكلات عادي، شكست تحصيلي، بحرانهاي عاطفي و بزهكاري در دانشآموزان بهشمار آيد. همچنين مشاوره ميتواند يك راهكار براي ايجاد محيط سالم به منظور كمك به دانشآموزان در مواجهه با فشارهاي رواني و تعارضاتي كه در رشد و تكامل خود با آنها روبهرو ميشوند قلمداد گردد و يك نيروي محرّك عمده براي كمك به دانشآموزان به هنگام رويارويي با مشكلات باشد تا از طريق ارزيابي و شناخت مشكل خود، مشاورهي فردي يا گروهي، مشورت با والدين يا معلّم و ايجاد تغييرات در محيط به فرد كمك نمايد. (تامپسون و رادولف 1988)
براي مشاوره¬ي گروهي همچون هر عمل ديگري بايد يك زير بناي منطقي وجود داشته باشد.اين امر هم بايد در مورد هر فرد مشاور صدق كند يعني اين كه هر مشاوري براي موفق بودن در كار خود بايد زير بنايي براي نحوه عمل خود پيدا كند تا كار اورا با معنا وموثر سازد.فلسفه پيدايش رونق نظريه هاي گوناگون مشاوره از همين جا ناشي مي شوداين كه مي گوييم فلان مشاور رفتارگرا وان ديگري روان كاو يا پيرو ادلر وغيره است به اين معنا است كه او مبناي كار خود را فلان نظريه قرار داده است وبر مبناي ان عمل مي كند يعني مشاور انسان و مراجع خودرا ان گونه مي بيند كه ان نظريه توجيه مي كندوعوامل تغيير وراههاي درمان را همان مي داند وبه ان عمل مي كند كه ان نظريه پيشنهاد مي نمايد البته براي يك مشاور يا درمانگر اجباري نيست كه حتما يكي از نظريه هاي موجود را مبناي كار خود قرار دهد.اما لازم است كار مشاوره يا روان درماني بر اصولي منظم ومدون استوار باشد ممكن است درمانگر با توجه به برداشتي كه خود از جهان دارد انگونه كه خود را مي بيند نظريه مخصوص به خود اتخاذ نمايد اما مهم اين است كه نظريه او بايد مدون و مبتني بر اصول باشد يعني شخصيت واوامر سازنده ي انسان را ترسيم كند ومكانيسمهاي تغييريادگرگوني در جهت سلامت رواني كه لازم كار اواست مشخص نمايد ودر عمل انهارا بيازمايد وسرانجام انهارا سرلوحه كار خود قرار دهد وبه انها عمل نمايد. (نوابي نژاد ،1373، 61)
در جامعهی جهانی امروز که زندگی جز با دیگران امکان پذیر نیست،تفکر در مورد چگونگی زندگی و انتخاب های مهم دیگران مانند مشکلات درسی و روحی و روانی دانش آموزان هنگام تحصیل و انتخاب رشته تحصیلی حتی انتخاب شغل درست، تنها وظیفه مشاور مدرسه نیست، بلکه همه باید دست به دست هم دهیم و تلاش کنیم تا با همکاری و هدایت ما انتخابهای شایسته ای برای فرزندان ایران اتفاق بیفتد. (همان منبع)
علوم تربیتی