مبانی نظری و پیشینه تحقیق اطلاع رسانی و بحران

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 60

بحران نیز مانند بسیاری از لغات تخصصی در علوم انسانی دارای تعاریف مختلف، گسترده و بعضاً متمایزی می‌باشد، اما نقطه‌ی اشتراک این تعاریف نقطه‌ی عطف در تغییر ناگهانی از وضعیتی به وضعیت دیگر می‌باشد. در اینجا سعی می‌کنیم با ارائه برخص از این تعریف‌ها بیشتر با مفهوم بحران آشنا شویم.

تعریف بحران در کتاب مدیریت بحران دکتر مازیار حسینی: حادثه‌ای است که در اثر رخدادها و عملکردهای طبیعی و انسانی به طور ناگهانی بوجود می‌آید؛ مشقت، سختی و خسارت را به یک مجموعه یا جامع انسانی تحمیل می‌کند و برطرف کردن آن نیاز به اقدامات و عملیات اضطراری و فوق‌العاده دارد.(حسینی ۱۳۸۷)

بحران در فرهنگ معین: تغییری که در تب مریض پدید آید، شدیدترین و نارحت رتین وضع در حالت تب، یوم بحران. همچنین در این فرهنگ لغت، ذیل مدخل "بحرانی" آمده است: وضع غیر عادی در امری از امور مملکتی.(معین ۱۳۷۸)

بحران در فرهنگ آریان پور: در فرهنگ فارسی به انگلیسی آریان پور، بحران به معنی crisis آمده و بحران سیاسی، بحران تاریخی و بحرانی شدن حال مریض توضیح داده شده است، و در فرهنگ انگلیسی به فارسی، crisis به معنی بحران، شور، بزنگاه، سرگشتگی، شوریدگی، نقطه‌ی عطف، سختی و پریشان حالی آمده است. (آریان‌پور ۱۳۸۷)

بحران در فرهنگ انگلیسی به انگلیسی بی‌بی‌سی: در این فرهنگ بحران (crisis)از ریشه krisis در زبان یونانی به معنای لحظه‌ی تعیین کننده‌ای که باید در ان تصمیم مهمی گرفته شود آمده و crisis وضعی جدی یا خطرناک که ممکن است به ایجاد مشکلات، سختی و نهایتا مرگ منجر شود تعریف شده است.(1993)

بحران در فرهنگ علوم اجتماعی: آلن بیرو در فرهنگ علوم اجتماعی، بحران اجتماعی را زمان پدید آمدن اختلال در کل جامعه به شکلی که تعادل عمومی عملکرد بهنجار و معمول حیات اجتماعی به مخاطره افتد عنوان نموده است. بیرو بحران اجتماعی را بصورت جزئی و عمومی تقسیم بندی نموده و بحران‌های اقتصادی و سیاسی را بخش از بحران‌های اجتماعی شمرده است.(بیرو ۱۳۷۰)

تعریف بحران، در قانون تشکیل سازمان مدیریت کشور: شرايطي است که در اثر حوادث، رخدادها و عملکردهاي طبيعي و انساني (به جز موارد موضوعه در حوزه‌هاي امنيتي و اجتماعي) به طور ناگهاني يا غيرقابل کنترل به وجود مي‌آيد و موجب ايجاد مشقت و سختي به يک مجموعه يا جامعه انساني مي‌گردد و بر طرف کردن آن نياز به اقدامات اضطراري، فوري و فوق‌العاده دارد. در این قانون "مدیریت جامع بحران" نیز تعریف شده و برای مدیریت بحران چهار مرحله‌ی ذیل تعریف شده است:

پيشگيري: مجموعه اقداماتي است که با هدف جلوگيري از وقوع حوادث و يا کاهش آثار زيانبار آن، سطح خطرپذيري جامعه را ارزيابي نموده و با مطالعات و اقدامات لازم سطح آن را تا حد قابل قبول کاهش مي‌دهد.

آمادگي: مجموعه اقداماتي است که توانايي جامعه را در انجام مراحل مختلف مديريت بحران افزايش مي‌دهد که شامل جمع‌آوري اطلاعات، برنامه‌ريزي، سازماندهي، ايجاد ساختارهاي مديريتي، آموزش، تأمين منابع و امکانات، تمرين و مانور است.

مقابله: انجام اقدامات و ارائه خدمات اضطراري به دنبال وقوع بحران است که با هدف نجات جان و مال انسانها، تأمين رفاه نسبي براي آنها و جلوگيري از گسترش خسارات انجام مي‌شود. عمليات مقابله شامل اطلاع‌رساني، هشدار، جست و جو، نجات و امداد بهداشت، درمان، تأمين امنيت، ترابري، ارتباطات، فوريتهاي پزشکي، تدفين، دفع پسماندها، مهارآتش، کنترل مواد خطرناک، سوخت‌رساني، برقراري شريانهاي حياتي و ساير خدمات اضطراري ذي‌ربط است.

بازسازي و بازتواني: بازسازي شامل کليه اقدامات لازم و ضروري پس از وقوع بحران است که براي بازگرداندن وضعيت عادي به مناطق آسيب‌ديده با در نظر گرفتن ويژگيهاي توسعه پايدار، ضوابط ايمني، مشارکتهاي مردمي و مسائل فرهنگي، تاريخي، اجتماعي منطقه آسيب‌ديده انجام مي‌گيرد. بازتواني نيز شامل مجموعه اقداماتي است که جهت بازگرداندن شرايط جسمي، روحي و رواني و اجتماعي آسيب‌ديدگان به حالت طبيعي به انجام مي‌رسد.(قانون ۱۳۸۸)

فهرست مطالب

پیشینه تحقیق

بحران

تعریف بحران

دیدگاه سنتی و جدید به بحران

انواع بحران

انواع بحران از نظر دخالت انسانی

انواع بحران از نظر سطوح

انواع بحران از نظر موضوع

دیگر تقسیم بندی‌های بحران

مدیریت بحران

فرآیند مدیریت بحران

اطلاع رسانی و بحران

کارکرد رسانه در بحران

نقش اساسی رسانه‌ها در بحران

جایگاه رسانه در بحران

نقش رسانه‌ها در کاهش عوارض روانی بحران

رسانه‌ها و بحران‌های نوین

اطلاع رسانی در شرایط بحران

ده نکته خبری برای خبرنگاران و سردبیران در بحران

ارتباطات نیروهای خبری در بحران

انواع ابزار های رایج ارتباطی

سامانه‌های اطلاع رسانی عمومی و هشدار

شیوه‌های اطلاع رسانی

اطلاعیه‌های از پیش منتشر شده

رادیو55

تلویزیون

رسانه‌های دیجیتال

نظریه‌ی وابستگی مخاطبان

نظریه برجسته سازی

مدل ارتباطات بحران گونزالز- هررو و پرات

برنامه ریزی ارتباطات بحرانی استراتژیک – یوسلی (۲۰۰۲)

برنامه ارتباطی قبل از بحران مارش و رابینز

عناصر ده‌گانه برنامه ارتباط بحران زرمان ( 1995)

نظریه مارپیچ مثبت و منفی رسانه‌ای

نظریه گالتونگ درباره بحران

نظریه اسکوگلند و اولسن درباره ایجاد ارتباط با رسانه ها

منابع و مآخذ