مبانی نظری و پیشینه تحقیق شخصیت و رفتارهای شهروندی سازمانی

عنوان:

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 70

کلمه شخصیت در انگلیسی از واژه لاتین پرسونا اقتباس شده است و در اصل اشاره به نقاب‌هایی دارد که توسط هنرپیشه‌های تئاتر در نمایش‌های یونان باستان به صورت زده می‌شد و درعین‌حال دربردارندۀ نقش آنان نیز بوده است. گاه کلمۀ شخصیت به منظور توصیف بارزترین ویژگی شخص به کار می‌رود، مثلاً گفته می‌شود فلان کس شخصیت پرخاشگر یا خجالتی دارد؛ یعنی ویژگی‌هایی که یک فرد را از افراد دیگر متمایز می‌کند (پروین،2001؛ ترجمه: کدیور و جوادی،1379).

روان‌شناسان مختلف تعاریف گوناگونی از شخصیت ارائه داده‌اند که با مرور اجمالی این تعاریف، بیش از پیش با مفهوم شخصیت از لحاظ روان‌شناسی آشنا می‌شویم.

فروید[1] ساختار شخصیت را ترکیبی از عناصر نهاد[2]، خود[3] و فراخود[4] می‌داند. آلپورت[5] شخصیت را به آن چیزی که فرد واقعاً هست، تعبیر می‌کند، یعنی چیزی درونی[6] که تمام فعالیت‌های انسانی را راهنمایی می‌کند و جهت می‌دهد. اریکسون[7] می‌گوید زندگی بر اساس سلسله بحران‌های روان‌شناختی جریان می‌یابد و شخصیت کارکرد پیامدهای آن‌ها می‌باشد. کلی[8] شخصیت را به عنوان مسیر منحصربه‌فرد معناسازی[9] فرد، خارج از تجربیات زندگی، تعریف می‌کند. راجرز[10] شخصیت را به عنوان خویشتن سازمان‌یافتۀ دائمی و ماهیت ادراک‌شده از نظر ذهنی، در نظر می‌گیرد که در مرکز همۀ تجربه‌های ما قرار دارد (شولتز و شولتز،1998؛ ترجمۀ سید محمدی،1384).

شخصیت یک مفهوم انتزاعی است و نظریه‌پردازان مختلف، تعاریف نسبتاً متفاوتی برای آن ذکر کرده‌اند؛ اما به نظر می‌آید اکثر آن‌ها در این مورد اتفاق نظر دارند که شخصیت هر فرد، منحصر به خود اوست؛ بنابراین، شخصیت را می‌توان از این زاویه که مردم چگونه باهم متفاوت هستند و یا این که در چه چیزهایی به هم شباهت دارند، مورد مطالعه قرار دارد (راس[11]،1992؛ ترجمه جمال فر،1373).

این مطلب که افراد از یکدیگر متفاوت هستند بدیهی است؛ اما چگونگی و چرایی تفاوت آن‌هاست که از وضوح کمتری برخوردار است و موضوع مطالعۀ تفاوت‌های فردی می‌باشد. پژوهش در زمینۀ تفاوت‌های فردی[12] سه نکته را مدنظر دارد:

1) بسط دادن طبقه بندی های توصیف کنندۀ تفاوت های افراد؛

2) کاربرد تفاوت ها در یک موقعیت برای پیش‌بینی تفاوت ها در موقعیت های دیگر

3) آزمودن ساختار و پویانمایی های تبیین های نظری در تفاوت های فردی (کازدین[13]،2001).

[1]Freud

[2]Id

[3]Ego

[4]Superego

[5]Allport

[6]Internal something

[7]Erickson

[8]Kelly

[9]Making sense

[10]Rogers

[11]Ross

[12]Individual differences

[13]kazdin

فهرست مطالب

مفهوم شخصیت

نظریه‌های شخصیت

دیدگاه روان‌پویایی

دیدگاه انسان‌گرایانه

دیدگاه روابط بین فردی

دیدگاه یادگیری اجتماعی

دیدگاه شناختی

صفت‌گرایان

ریموند کتل

نظریۀ میدانی لوین

گوردن آلپورت

نظریه آیزنک

نظریه رو

نظریه هالند

رفتار شهروندی سازمانی چیست؟

انواع رفتار شهروندی در سازمان

ابعاد رفتار شهروندی

اساس، چهارچوب و ساختار رفتار شهروندی سازمانی

چهارچوب‌های مرتبط با رفتار شهروندیسازمانی

تأثیر ویژگی‌های کاری بر رفتار شهروندیسازمانی

پیشایندهای رفتار شهروندی سازمانی و روابط آن با دیگر سازه‌ها

ادراک و انصاف و رفتار شهروندی سازمانی

تأثیرات میانجی اعتماد به سرپرست

رابطه با سازه‌های عملکرد

وابستگی متقابل تکالیف و رفتارهای شهروندی سازمانی

رفتارهای شهروندی سازمانی خدمت‌گرا

کلیات رفتار شهروندی سازمانی

پیامدهای رفتار شهروندی سازمانی

پیشایندهای نگرشی رفتار شهروندی سازمانی

رابطه بین جنسیت و رفتار شهروندی سازمانی

جهت‌گیری جنسیتی و رفتار شهروندی سازمانی

حرفه‌های جنسیتی و رفتار شهروندی سازمانی

پیشایندهای هیجانی رفتار شهروندی سازمانی

پیشینه تحقیق

منابع