باغ دولت آباد يزد

باغ دولت آباد يزد كه يكي از باغهاي بزرگ ايران و از آثار دوره زنديه مي باشد داراي مرتفع ترين بادگير شناسايي شده در ايران است. مساحت زمينهاي باغ در اسناد مختلف تاريخي 2000 جريب ذكر گرديده است. مساحت كل عرصه و اعيان اين باغ كه محصور است حدود 40000 متر مربع مي باشد. چند هكتار زمين نيز در ضلع غربي باغ به عنوان موقوفات باغ دولت آباد وجود دارند.

عناصر تشكيل دهنده باغ دولت آباد عبارتند از چند عمارت شامل: عمارت تالار آيينه، عمارت سردر، عمارت بهشت آيين، عمارت بادگير، عمارت حرمخانه يا حرمسرا، عمارت تهراني، عمارت مستخدمين يا خانه ي خدم و حشم و آشپزخانه ها و ديوانخانه به شكل مثمن، ساباط، آب انبار، درشكه خانه، اصطبل تابستانه و زمستانه و همچنين داراي قنات، حوضها و جداول آب متعدد در فضاي باغ است.

قنات تاريخي عظيم و مهم دولت آباد با قدمتي بيش از دويست سال از بهم پيوستن پنج رشته قنات تشكيل شده كه از ارتفاعات مهريز سرچشمه ميگرفته و پس از مشروب نمودن بخشي از اراضي مهريز و به كار انداختن چند آسياب آبي و پس از طي بيش از 50 كيلومتــر به يزد ميرسيده و آبادي هايي چند در اطراف يزد چون آبشاهي، خــرمشاه و باغ دولت آباد را آبياري مي كرده است. اما اين باغ در حال حاضر توسط چاه نيمه عميق مجاور باغ آبياري ميشود.