مبانی نظری انگیزش و ابعاد آن

(فصل دوم تحقیق)

تعریف انگیزش 

اصطلاح انگیزش نخستین بار از واژه لاتین Move که به معنی حرکت است گرفته شده اما این واژه برای توضیح واژه انگیزش بسنده نیست.

از دیدگاه اتکینسون[1] انگیزش عبارت است از: تاثیرهای همزمان در هدایت، قوت و تداوم تلاش.

جونر[2] میگوید:انگیزش عبارت است از اینکه چگونه رفتار آغاز میشود، نیرو میگیرد،نگاهداری و هدایت میشود،باز می ایستد و چه نوع واکنش ذهنی در موجود زنده به هنگامی که همه اینها در جریان است وجود دارد (ستیرز و پورتر 1375، 7).از نظر ستیرز انگیزش یعنی نیروهایی که موجب می­شوند افراد به گونه­ای خاص رفتار کنند (مورهد و گریفین 1377، 8).

همچنین برای انگیزه تعاریف زیادی ارائه شده كه به ذكر چند تعریف بسنده می‌كنیم:

انگیزه عبارت است از یك محرك درونی كه انسان را به انجام كار بر می‌انگیزد.

انگیزه عبارت است از حالت یا شرایطی كه انسان را به انجام كار یا قبول عقیده‌ای ترغیب می‌كند.

انگیزه عبارت است از ایجاد شوق رسیدن به چیزی یا انجام كاری یا درك عقیده‌ای.

خلاصه: انگیزه‌ها چراهای رفتار هستند، آنها موجب آغاز و ادامه فعالیت می‌شوند و جهت كلی رفتار یك فرد را معین می‌كنند.

مدیران برای حركت به سوی «اهداف سازمانی یا عملیاتی» و پیشبرد كارها انسان‌هایی را در امور مختلف به كار می‌گیرند و همه‌ی آنها را برای وصول به اهداف مزبور بسیج می‌كنند.

به طور كلی شیوه‌های بسیج به كارگیری و حركت دادن انسان­ها برای انجام دادن كار بر دو نوع است:

1 - براساس میل و رغبت؛

2 - براساس زور و جبر.

مقصود از اجبار آن نیست كه افراد مانند بردگان قدیم در انتخاب سازمان یا شغل خود اختیار نداشته باشند، زیرا امروزه به كارگیری به این شكل، تقریباً وجود ندارد، بلكه مقصود از اجبار آن است كه فرد با میل و علاقه‌ی خود برای بدست آوردن لقمه‌ای نان یا مسائلی از این قبیل، شغلی را انتخاب كند، و لكن به كارهایی كه انجام می‌دهد، علاقه‌مند نبوده و با تحكم و دستور مافوق به كار گرفته می‌شود و برای این كه اخراج نشود، ناچار دستورات را عمل می‌كند.