مبانی و پیشینه نظری ساختار سازمانی وماهیت سازمان

جزئیات:

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همرا با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

مقدمه  ..................................... 12

2-1- مبانی نظری پژوهش ...................... 12

2-1-1- ساختار سازمانی .......................................................................................................... 13

             2-1-1-1- تعریف ساختار و ماهیت آن ...........................................................................13  

     2-1-1-2- کارکردهای ساختار ............ 14

     2 -1-1-3- ابعاد ساختار................ 14

     2-1-1-4- تئوری­های کلاسیک و نئوکلاسیک در خصوص ساختار    15

    2-1-1-5- نوع­شناسی ساختار .............. 16

              2-1-1-5- 1- انواع کلاسیک ساختار سازمانی............................................................16

               2 -1-1-5- 2- انواع جدید ساختار سازمانی.................................................................17                                       

                      2 -1-1-5-1- 1- ساختار کارکردی 16

                      2-1-1-5-1-2- ساختار بخشی...    16

                      2-1-1-5-1- 3- ساختار ماتریسی.. 17

                      2-1-1-5-2- 1- ساختار افقی .............18

                      2-1-1-5-2-2- ساختار شبکه­ای....................................................................... 18

                      2-1-1-5-5- 3- ساختار ستاره­ای شکل یا خوشه ستاره­ای...........................18

                      2 -1-1-5-5-4- ساختار تار عنکبوتی ...............................................................19

                      2 -1-1-5-5- 5- ساختار پارندی .......................................................................19

                      2 -1-1-5-5-6- ساختار خوشه­ای .....................................................................20

                      2-1-1-5- 5- 7- ساختار مجازی ..................................................................... 20

                      2-1-1-5-2-8- ساختار تواناساز و بازدارنده......................................................21

                      2-1-1-5-2-8-1- ساختار تواناساز ....................................................................21

                     2-1-1-5-2-8-2- ساختار بازدارنده ...................................................................25

                     2-1-1-5-2-8-3- مقایسه دو نوع ساختار تواناساز و بازدارنده......................27

        2-1-2- قدرت........................... 28

             2-1-2-1- تعریف قدرت و ماهیت آن .............................................................................28

             2-1-2-2- نقش قدرت و اهمیت آن در سازمان و تعامل با محیط ......................................... 29

             2-1-2-3- قدرت و وابستگی .......... 31

             2-1-2-4- پیامدهای قدرت و دیدگاه­های مختلف به آن  32

2-1-2-5- منابع قدرت ..................... 33

2-1-2-6- دسته­بندی قدرت .................. 34

    2-1-2-7- کاربرد قدرت .................. 35

    2-1-2-8- جمع­بندی ...................... 37

2-2- پیشینه پژوهشی .......................... 38

2-2-1- پیشینه خارجی ....................... 38

2-2-1-1- پژوهش‌های مرتبط با ساختار سازمانی 38

2-2-1-2- پژوهش‌های مرتبط با قدرت و منابع آن ......................................................39

2-2-2- پیشینه داخلی ....................... 40

2-2-2-1- پژوهش ‌های مرتبط با ساختار سازمانی 40

2-2-2-2- پژوهش‌ های مرتبط با قدرت و منابع آن ....................................................41

2-2-3- جمع ­بندی پژوهش‌های پیشین ............ 42

    2-3- جمع ­بندی فصل......................... 43

2-1- مبانی نظری

در زندگی سازمانی امروزی، مبتنی بر مفهوم پویای"برهم­کنش چندلایه"(ترک­زاده، 1388)، نیروهای پویای متعدد و متکثری بر دانشگاه به عنوان یک سیستم اجتماعی باز (هوی و میسکل، 2005 و 2008) نفوذ می یابند. این نیروها از طریق نفوذ (شکل­دهی و جهت­دهی) در و بر رفتار سازمانی افراد در سطوح مختلف (فردی، گروهی و سازمانی)، توانمندی سازمانی را نیز متاثر می نمایند. از جمله این عوامل، ساختار سازمانی و قدرت و منابع پویای آن می­باشد (فونشن،2007؛ اسوار،2006). پویش معنادار دانشگاهی، مستلزم درک پویایی­ها و پیچیدگی­های درونی و محیطی آن است (ترک­زاده، 1388). از این رو بررسی رابطه بین انواع ساختار سازمانی و منابع قدرت مدیران به منظور ادراک پویایی­های درون دانشگاهی اهمیت می­یابد.

2-1-1-ساختار سازمانی 

2-1-1- 1- تعریف ساختار سازمانی و ماهیت آن 

ساختار سازمانی موضوعی است که اکثر افراد در موقعیت­های کاری، کمتر در خصوص آن به تفکر می­پردازند. افراد هر روز به سر کار خود رفته و وظایف خویش را انجام می­دهند اما در خصوص چگونگی سازماندهی سازمان نمی­اندیشند. ساختار سازمانی، هم برای سازمان و هم برای اعضای آن مفهوم و عاملی بسیار کلیدی تلقی می­شود که می­بایست به دقت در خصوص آن اندیشید. از این­­رو می­بایست به دقت در خصوص آن اندیشید. زیرا یکی از پیامدهای ساختار سازمانی، موفقیت ها و شکست­های سازمان و اعضای آن می­باشد (فونشن، 2007).

      ساختار روش و رویه­ای است که به وسیله آن فعالیت­های سازمان تقسیم، سازماندهی و هماهنگ می­شوند. از این­رو ساختار به کنترل اعمال اعضای سازمان می­انجامد (رابینز و جاج، 2009؛ اعرابی، 1376). در واقع ساختار میدانی­است برای کنش­های سازمانی در سطوح مختلف (هال، 2002). با چنین تعریفی، ساختار عملاً قلمرو وسیعی می­یابد که دارای ابعاد، عناصر و ویژگی­های خاص خود می­باشد. بر همین اساس، ساختار سازمانی، بسته به ترکیب ابعاد، عناصر و ویژگی­های خود، در انواع مختلفی متجلی خواهد شد. بدیهی است که هر نوعی نیز به نوبه خود، کارکرد و به تبع اثرات ویژه خود را خواهد داشت. لذا ملاحظه می­شود که ساختار سازمانی می­تواند نقش و اثر تعیین­کننده­ای در کیفیت عملکرد و اثربخشی سازمان در سطوح و رده­های مختلف داشته باشد.

      در نگاهی دیگر، ساختار سازمانی برآیند چرخه پویای تفکیک و یکپارچگی می­باشد. بدین معنا که تفکیک در سازمان از طریق تقسیم کارویژه­های (کار، نقش و عملکرد) مختلف میان اجزای یک مجموعه سازمانی، رخ می­دهد. این مهم (تفکیک) منجر به ایجاد فشار فزاینده برای برقراری ارتباط و هماهنگی میان اجزا می­گردد. این امر نیز به نوبه خود به یکپارچگی سازمانی می­انجامد. تحقق این مهم (یکپارچگی سازمانی) خود از طریق ایجاد یک واحد مدیریتی یا سیستم­ها و روش­های واحد یا هماهنگ انجام می­پذیرد. حال چنانچه  یکپارچگی با رشد سازمان هماهنگ گردد، خود تفکیک مجدد را ایجاب می­نماید. تفکیک مجدد نیز خود منجر به یکپارچگی مجدد می­شود. پس بر اساس پویایی­های داخلی واقتضائات محیطی می­بایست تفکیک­ها و یکپارچگی­های متفاوتی ایجاد نمود. به عبارتی دیگر، متناسب با شرایط درونی و برای پاسخگویی معنادار به اقتضائات محیطی می­بایست به طور مستمر (دائم نه بلکه لحظه به لحظه) به طراحی تفکیک و یکپارچگی­های پویا اقدام نمود. از این­رو می­بایست همواره درصدد برقراری تعادل پویا بین این دو مفهوم بود (هچ، 1387).