ارزیابی رابطه محافظه کاری در حسابداری و هزینه سرمایه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

ارزیابی رابطه محافظه کاری در حسابداری و هزینه سرمایه در شرکتهای پذیرفته شده  در بورس اوراق بهادار تهران

چكیده:.. 1

مقدمه:.. 2

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1.   مقدمه : 4

2-1. بیان مسئله 5

3-1. اهمیت و ضرورت تحقیق. 7

4-1. اهداف تحقیق. 8

5-1.فرضیه های تحقیق. 9

6-1.روش تحقیق. 9

7-1.مدل های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های تحقیق. 10

8-1 .قلمرو تحقیق. 11

1-8-1. قلمرومكانی: 11

2-8-1. قلمرو زمانی: 11

3-8-1. قلمرو موضوعی: 11

9-1. تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق. 12

10-1. ساختار تحقیق. 12

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

1-2 . مقدمه 15

2-2. محافظه كاری در گزارشگری مالی. 16

1-2-2.تعریف محافظه كاری. 16

2-2-2 . جایگاه محافظه كاری در استانداردهای حسابداری. 19

4-2. معیارهای ارزیابی محافظه کاری. 23

1-4-2. معیارهای خالص دارایی ها 24

2-4-2.  معیارهای سود و اقلام تعهدی. 24

6-2. رابطه عدم تقارن زمانی سود با نسبت MTB.. 29

7-2. معیارهای محافظه کاری. 29

1-7-2. ارزش بازار نسبت به ارزش دفتری سهام 29

2-7-2.  معیار عدم تقارن زمانی سود 30

3-7-2. رابطه بین نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری وعدم تقارن زمانی سود 31

8-2. هزینه سرمایه 33

1-8-2 . مفروضات الگوی هزینه سرمایه 36

2-8-2.نقش هزینه سرمایه در تصمیمات سرمایه گذاری. 42

3-8-2. نقش هزینه سرمایه در تصمیم های مالی. 42

4-8-2 .كاربرد مفهوم هزینه سرمایه 43

5-8-2 .عوامل مؤثر بر هزینه سرمایه 43

6-8-2. ارتباط بین اطلاعات حسابداری، افشاء و هزینه سرمایه 45

7-8-2 .ارتباط بین كیفیت اطلاعات حسابداری، محافظه كاری و هزینه سرمایه 46

8-8-2.رابطه بین هزینه سرمایه و محافظه كاری بر مبنای معیار عدم تقارن زمانی سود 50

9-8-2.رابطه بین هزینه سرمایه و محافظه كاری بر مبنای معیار نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام.... 50

9-2- بخش دوم :پیشینه تحقیق. 51

10-2. پیشینه تحقیقات انجام شده خارج ازكشور. 51

1-10-2- نقش اطلاعاتی محافظه كاری. 52

2-10-2- محافظه كاری در حسابداری. 52

3-10-2-بررسی محافظه كاری در میان شركت های انگلیسی و امریكایی. 53

4-10-2-بررسی رابطه محافظه كاری با انگیزه های منفعت جویانه مدیران كه باعث زیان شركت می گردد.... 54

5-10-2-بررسی رابطه بین محافظه كاری و راهبری شركتی با توجه به تركیب اعضای هیات مدیره... 54

6-10-2-اطلاعات و هزینه سرمایه 55

7-10-2- ارائه مجدد در  حسابداری و ریسك اطلاعاتی. 56

8-10-2- هزینه سرمایه و ویژگیهای كیفی سود 56

9-10-2- محافظه كاری حسابداری و هزینه سرمایه 57

11-2 پیشینه تحقیقات انجام شده در ایران. 59

1-11-2-عدم تقارن زمانی سود به عنوان معیار محافظه كاری در گزارشگری مالی 59

2-11-2-بررسی رابطه بین ویژگیهای كیفی سود و هزینه سرمایه سهام عادی 60

3-11-2- شناسایی الگوی هزینه سرمایه و عوامل موثر بر آن. 60

4-11-2-رابطه كیفیت اقلام تعهدی و هزینه سرمایه در ایران 61

5-11-2-بررسی رابطه بین كیفیت سود و هزینه سرمایه در شركت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 62

6-11-2- محاسبه هزینه سرمایه یك واحد تجاری 62

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

1-3- مقدمه: 65

2-3-روش تحقیق مورد استفاده در پژوهش.. 66

3-3. جامعه آماری. 66

4-3 .  قلمرو موضوعی. 67

5-3 . قلمرو زمانی و مكانی. 67

6-3 . روش گردآوری اطلاعات.. 67

7-3. تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 68

1-7-3- متغیرهای مستقل(توضیحی(: 68

2-7-3- متغیر وابسته : 69

8-3 . چگونگی بررسی فرضیه ها 69

1-8-3 . بررسی مفروضات اساسی مدل رگرسیون خطی: 69

2-8-3 .آزمون معنی دار بودن فرضیه ها 70

3-8-3 .آزمون معنی دار بودن متغیر مستقل. 70

4-8-3. آزمون معنی دار بودن ضریب همبستگی((R.. 71

5-8-3 .آزمون خود همبستگی بین مشاهدات.. 72

9-3 روش آزمون فرضیه ها : 72

1-9-3: آزمون فرضیات.. 72

2-9-3.آزمون فرضیه اول: 74

3-9-3 . آزمون فرضیه دوم 75

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داه ها

1-4-‏ مقدمه: 77

2-4 .آمار توصیفی. 77

3-4 : ضریب همبستگی بین متغیرهای تحقیق. 79

4-4 : نتایج بررسی مفروضات اساسی مدل رگرسیون خطی. 80

5-4.  نتایج آزمون فرضیه های تحقیق. 80

1-5-4 .نتایج آزمون فرضیه اول تحقیق. 82

1-1-5-4. نتایج آزمون فرضیه اول تحقیق بر اساس روش تشكیل پرتفوی. 84

2-1-5-4 .خلاصه نتایج آزمون فرضیه اول تحقیق بر اساس روش پرتفوی. 91

2-5-4 .نتایج آزمون فرضیه دوم تحقیق. 91

6-4.  خلاصه نتایج. 93

7-4 خلاصه نتایج آزمون فرضیه ها 94

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

1-5-مقدمه: 96

2-5. خلاصه یافته های تحقیق. 97

3-5. نتایج حاصل از تحقیق. 98

4-5 . محدودیتهای تحقیق. 99

5-5. پیشنهادها 100

1-5-5. پیشنهاد برخاسته از تحقیق. 100

2-5-5 . پیشنهاد برای تحقیقات آتی. 101

پیوستها

منابع و ماخذ:

منابع فارسی: 131

منابع لاتین: 132

چکیده انگلیسی .......................................................................................................135

جدول (1-2 ): خلاصه تحقیقات خارجی مرتبط با محافظه كاری و هزینه سرمایه 57

جدول ( 2-2) : خلاصه تحقیقات داخلی مرتبط با محافظه كاری و هزینه سرمایه 63

جدول (1-4) : آمارهای توصیفی متغیر های مدل تحقیق. 78

جدول (2-4): ماتریس ضریب همبستگی متغیر های تحقیق برای مدل اصلی. 79

جدول (3-4):نتایج برآورد فرضیه اول بر اساس مدل كلی. 83

جدول (4-4) : طبقه بندی شركت ها بر اساس اندازه هزینه سرمایه 84

جدول (5-4) : نتایج برآورد مدل فرضیه اول برای پرتفوی بین 12 تا 19 درصد هزینه سرمایه 85

جدول (6-4) : نتایج برآورد مدل فرضیه اول برای پرتفوی بین 20 تا 27 درصد هزینه سرمایه 87

جدول (7-4) : نتایج برآورد مدل فرضیه اول برای پرتفوی بین 28 تا 35 درصد هزینه سرمایه 88

جدول (8-4) : نتایج برآورد مدل فرضیه اول برای پرتفوی بین 36 تا 43 درصد هزینه سرمایه 89

جدول (9-4) : نتایج برآورد مدل فرضیه اول برای پرتفوی بین 44 تا 51 درصد هزینه سرمایه 90

جدول (10-4) :خلاصه نتایج حاصل از اندازه گیری محافظه كاری بر اساس پرتفوی. 91

جدول (11-4) : نتایج برآورد فرضیه دوم بر اساس مدل كلی. 92

جدول 12-4 : جدول خلاصه نتایج آزمون فرضیه ها 94

جدول (1-5) خلاصه نتایج و یافته های تحقیق. 97

این تحقیق به بررسی ارزیابی رابطه محافظه كاری در حسابداری و هزینه سرمایه  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس می پردازد . محافظه كاری بر مبنای دو معیار عدم تقارن زمانی سودكه معیار سود و زیانی و ارزش بازار به ارزش دفتری سهام كه  معیار  ترازنامه ای است  مورد اندازه گیری قرار می گیرد . لذا در این تحقیق رابطه هزینه سرمایه با محافظه كاری بر مبنای این دو معیار سنجیده می شود .

با استفاده از اطلاعات صورتهای مالی و قیمت های سهام 86 شركت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1380 تا 1387 و با بهره گیری از روش تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره، به كمك نرم افزار SPSS ، نتایج تحقیق نشان داد كه بین هزینه سرمایه بر اساس پرتفوی شركت ها و محافظه كاری بر مبنای عدم تقارن زمانی سود  رابطه منفی وجود دارد . همچنین نتایج این تحقیق نشان داد بین هزینه سرمایه و محافظه كاری بر مبنای نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری  سهام رابطه مثبت معنی داری وجود دارد .

علت واكنش متفاوت هزینه سرمایه نسبت به دو معیار محافظه كاری ناشی از تفاوت در ساختار این دو معیار است . چرا كه معیار عدم تقارن زمانی سود یك معیار سود و زیانی است در حالیكه نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری یك معیار ترازنامه ای است .

تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین محافظه كاری در حسابداری و هزینه سرمایه در شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد.

در واقع در این تحقیق، محافظه كاری با استفاده از دو معیار عدم تقارن زمانی سود كه به بررسی تفاوت بین واكنش به هنگام سود نسبت به اخبار خوب و بد از دیدگاه سود و زیانی و همچنین معیار نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام كه معیاری ترازنامه ای و حاصل تقسیم ارزش بازار به ارزش دفتری سهام می باشد، در قلمرو زمانی بین سالهای 1380تا 1387 در شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مورد آزمون قرار می دهد.همچنین آنكه در تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به سئوال اصلی تحقیق كه "آیا بین محافظه كاری در حسابداری و هزینه سرمایه رابطه ای وجود دارد؟ " هستیم.

تحقیق حاضر از شاخه تحقیقات شبه تجربی و از نوع پس رویدادی است كه بر اساس اطلاعات واقعی بازار سهام و صورتهای مالی شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده و همچنین برای جمع آوری اطلاعات و داده ها از دو روش كتابخانه ای و میدانی استفاده شده است.

در این تحقیق برای آزمون فرضیه های تحقیق كه عبارتند از:

فرضیه اول: رابطه بین هزینه سرمایه و محافظه كاری بر مبنای معیار عدم تقارن زمانی سود منفی است.

فرضیه دوم: رابطه بین هزینه سرمایه و محافظه كاری بر مبنای معیار ارزش بازار به ارزش دفتری سهام منفی است.

از مدل رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شده است.