بررسی سبک های رهبری در شهرداری

هدف پژوهش حاضر می­باشد. در چارچوب نظری پژوهش حاضر به منظور تعیین سبک رهبری سازمانی از 5 بعد تمرکز، پیچیدگی، رسمیّت، حیطه نظارت، یکپارچگی (انسجام) استفاده گردیده است. این تحقیق از نوع كاربردی و به روش توصیفی-استنباطی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان شهرداری  در سال 1394 می­باشد. روش نمونه‌گیری به صورت تصادفی است که مقدار نمونه 100 نفر از کارکنان شهرداری  انتخاب شده است. برای بررسی داده­ های از آزمون­های کلموگروف – اسمیرنوف، تی تک­ نمونه ای و تی مستقل استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که علی­رغم بالابودن یکپارچگی سازمانی در شهرداری  عوامل پیچیدگی، رسمیت، تمرکز و حیطه نظارت از درجه پائینی برخوردار نیست.

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1. مقدمه. 2

1-2. بیان مسئله. 2

1-3. اهمیت و ضرورت پژوهش... 3

1-4. اهداف پژوهش... 4

1-4-1. هدف اصلی.. 4

1-4-2. اهداف فرعی.. 4

1-5. فرضیات پژوهش... 4

1-6. قلمرو پژوهش... 5

1-6-1. قلمرو موضوعی.. 5

1-6-2. قلمرو زمانی.. 5

1-6-3. قلمرو مكانی.. 5

1-7. چارچوب نظری پژوهش... 5

1-8. متدولوژی تحقیق.. 5

1-9. جامعه و نمونه آماری تحقیق.. 5

1-9-1. جامعه آماری.. 5

1-9-2. نمونه آماری.. 5

1-10. پیشینه پژوهش... 5

1-10-1. پژوهش های داخلی.. 5

1-10-2. پژوهش های خارجی.. 7

1-11. تعریف واژگان. 7

1-11-1. تعاریف نظری.. 7

1-11-2. تعاریف عملیاتی.. 8

فصل دوم: ادبیات پژوهش

2-1. مقدمه. 10

2-2. رهبری.. 10

2-2-1. تعریف و مفهوم رهبری.. 10

2-2-2. تفاوت رهبری با مدیریت.. 11

2-2-3. نظریات و سبک‎های رهبری.. 12

2-2-4. نظریات خصوصیات ذاتی رهبر. 12

2-2-5. نظریات رفتاری رهبری.. 12

2-2-5-1. مطالعات دانشگاه اوهایو. 13

2-2-5-2. مطالعات میشیگان. 13

2-2-5-3. مطالعات بلیک و موتون. 13

2-2-6. نظریات موقعیتی و اقتضایی.. 13

2-2-6-1. مدل رهبری اقتضائی فیدلر. 14

2-2-6-2. نظریه سه بعدی رهبری ردین.. 14

2-2-6-3. مدل هنجاری وروم و یتون. 15

2-2-6-4. نظریه رهبری موقعیتی هرسی و بلانچارد. 16

2-2-6-5. نظریه مسیر- هدف.. 16

2-2-6-6. دوره (سیکل)زندگی.. 18

2-2-7. نظریه جایگزینی رهبری.. 18

2-2-8. نظریه اسنادی رهبری.. 19

2-2-9. نظریه رهبری فره مند. 19

2-2-10. نظریه رهبری ممتاز20

2-2-11. رهبری تیمی.. 20

2-2-12. رهبری خدمتگزار21

2-2-13. رهبری تحول آفرین.. 22

2-2-14. سبک های رهبری از نظر لیکرت.. 23

2-2-15. جمع بندی نظریات سبک های رهبری.. 24

2-2-16. اثر بخشی سبک رهبری.. 25

2-3. تمرکز. 26

2-3-1. اهمیت تمرکز. 30

2-3-2. عوامل موثر در تمركز. 30

2-3-3. ضرورت تفویض اختیار31

2-3-4. مقتضیات تمركز و عدم تمركز. 31

2-3-5. انواع تمركز و عدم تمركز. 31

2-3-5-1. تمركز و عدم تمركز اداری.. 31

2-3-5-2. تمركز و عدم تمركز سازمانی.. 32

2-3-5-3. تمركز و عدم تمركز سیاسی.. 33

2-3-5-4. تمرکز و عدم تمركز فنی.. 33

2-3-5-5. تمرکز و عدم تمركز جغرافیائی (عدم تراكم)34

2-4. پیچیدگی.. 35

2-4-1. اهمیت پیچیدگی.. 35

2-4-2. انواع پیچیدگی.. 35

2-4-2-1. تفکیک افقی.. 36

2-4-2-2. تفکیک عمودی.. 36

2-4-2-3. تفکیک بر اساس مناطق جغرافیایی.. 36

2-5. رسمیت.. 37

2-5-1. دامنه رسمیت.. 38

2-5-2. اهمیت رسمیت.. 38

2-5-3. رسمی سازی درون سازمانی یا برون سازمانی.. 39

2-5-4. فنون رسمی سازی.. 39

2-5-5. ارتباط رسمیت، تمرکز و پیچیدگی.. 40

2-5-6. سازمان های رسمی و غیررسمی.. 41

2-5-6-1. چرایی و عوامل پیدایش سازمان‌های غیر رسمی.. 42

2-5-6-2. تفاوت سازمان رسمی و سازمان غیر رسمی.. 42

2-5-6-3. مزایا و معایب سازمان غیر رسمی.. 43

2-6. حیطه نظارت.. 43

2-6-1. عوامل تعیین کننده حیطة نظارت.. 44

2-6-1-1. ویژگیهای شخصی.. 44

2-6-1-2. عوامل شغلی.. 44

2-6-1-3. متغیرهای محیطی.. 45

2-6-2. نتایج کلی حاصل از مطالعة حیطة نظارت.. 45

2-6-3. عوامل مؤثر بر انتخاب اندازة حیطة نظارت.. 45

2-6-3-1. عوامل مربوط به ماهیت کار45

2-6-3-2. عوامل مربوط به کارکنان. 45

2-6-3-3. عوامل مربوط به مدیران و سرپرستان. 45

2-6-4. رابطه درجه تمرکز با حیطه نظارت.. 46

2-7. یکپارچگی (انسجام)46

2-7-1. تعریف یکپارچگی.. 46

2-7-2. درجات مختلف یکپارچگی.. 46

2-7-2-1. یکپارچگی ارتباطی.. 46

2-7-2-2. یکپارچگی عملیاتی.. 46

2-7-2-3. یکپارچگی مفهومی.. 47

2-7-2-4. یکپارچه سازی همگرا47

2-7-2-5. خصوصیات سازمان های یکپارچه. 47

2-7-3. انواع یکپارچه سازی.. 48

2-7-3-1. یکپارچه سازی افقی درون سازمانی.. 48

2-7-3-2. یکپارچگی عمودی درون سازمانی.. 48

2-7-3-3. یکپارچه سازی بین سازمانی.. 48

2-7-4. یکپارچگی کاربردی در سازمان. 49

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1. روش پژوهش... 52

3-2. جامعه آماری.. 52

3-3. حجم نمونه و نمونه گیری.. 52

3-4. نحوه گردآوری داده ها52

3-5. روش گردآوری داده ها53

3-6. ابزار اندازه گیری پژوهش... 53

3-7. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها53

3-8. بررسی عوامل دموگرافیك بر روی متغیر های تحقیق.. 53

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1. مقدمه. 55

4-2. تحلیل ویژگی های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان. 55

4-3. تحلیل توصیفی مقدماتی.. 57

4-4. آزمون نرمال بودن متغیرها58

4-5. بررسی فرضیه های تحقیق.. 59

4-5-1. فرضیه اول. 59

4-5-2. فرضیه دوم. 62

4-5-3. فرضیه سوم. 64

4-5-4. فرضیه چهارم. 67

4-5-5. فرضیه پنجم. 70

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1. مقدمه. 74

5-2. یافته های پژوهش... 74

5-3. محدودیت های پژوهش... 76

5-4. پیشنهادات پژوهش... 76

5-4-1. پیشنهادات کلی.. 76

5-4-2. پیشنهادات مبتنی بر نتایج.. 77

5-4-3. پیشنهادات به محققان بعدی.. 78

منابع

منابع داخلی.. 80

منابع خارجی.. 81

پیوست ها

پرسشنامه. 84

خروجی های نرم افزار SPSS. 86

 فهرست جداول

جدول 3-1: سوالات مربوط به هر بعد در پرسشنامه. 53

جدول 4-1: توزیع افراد بر حسب جنس... 55

جدول 4-2: توزیع افراد بر حسب گروه های سنی.. 56

جدول 4-3: توزیع افراد بر مبنای سطح تحصیلات.. 57

جدول 4-4: شاخصه های توصیفی مربوط به سبکهای رهبری شهرداری.. 58

جدول 4-5: آزمون تعیین نرمال بودن متغیرهای اصلی تحقیق.. 59

جدول 4-6: نتایج آزمون t تک نمونهای برای تمرکز سازمانی.. 59

جدول 4-7: شاخصه های توصیفی نمرات تمرکز سازمانی به تفکیک نظرات زن و مرد. 60

جدول 4-8: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگیننمرات تمرکز سازمانی بین نظرات زن و مرد. 60

جدول 4-9: میانگین و انحراف معیار نمرات تمرکز سازمانی به تفکیک نظرات افراد با گروههای سنی مختلف.. 60

جدول 4-10: نتایج آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین تمرکز سازمانی بین نظرات گروه های سنی.. 60

جدول 4-11: میانگین و انحراف معیار نمرات تمرکز سازمانی به تفکیک نظرات افراد با سطوح مختلف تحصیلات.. 61

جدول 4-12: نتایج آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین تمرکز سازمانی بین نظرات سطوح مختلف تحصیلات.. 61

جدول 4-13: نتایج آزمون t تک نمونهای برای پیچیدگی.. 62

جدول 4-14: شاخصه های توصیفی نمرات پیچیدگی به تفکیک نظرات زن و مرد. 62

جدول 4-15: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگیننمرات پیچیدگی بین نظرات زن و مرد. 63

جدول 4-16: میانگین و انحراف معیار نمرات پیچیدگی به تفکیک نظرات افراد با گروههای سنی مختلف.. 63

جدول 4-17: نتایج آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین پیچیدگی بین نظرات گروه های سنی.. 63

جدول 4-18: میانگین و انحراف معیار نمرات پیچیدگی به تفکیک نظرات افراد با سطوح مختلف تحصیلات.. 63

جدول 4-19: نتایج آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین پیچیدگی بین نظرات سطوح مختلف تحصیلات.. 64

جدول 4-20: نتایج آزمون t تک نمونهای برای رسمیت.. 65

جدول 4-21: شاخصه های توصیفی نمرات رسمیت به تفکیک نظرات زن و مرد. 65

جدول 4-22: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگیننمرات رسمیت بین نظرات زن و مرد. 65

جدول 4-23: میانگین و انحراف معیار نمرات رسمیت به تفکیک نظرات افراد با گروههای سنی مختلف.. 66

جدول 4-24: نتایج آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین رسمیت بین نظرات گروه های سنی.. 66

جدول 4-25: میانگین و انحراف معیار نمرات رسمیت به تفکیک نظرات افراد با سطوح مختلف تحصیلات.. 66

جدول 4-26: نتایج آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین رسمیت بین نظرات سطوح مختلف تحصیلات.. 67

جدول 4-27: نتایج آزمون t تک نمونهای برای حیطه نظارت.. 67

جدول 4-28: شاخصه های توصیفی نمرات حیطه نظارت به تفکیک نظرات زن و مرد. 68

جدول 4-29: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگیننمرات حیطه نظارت بین نظرات زن و مرد. 68

جدول 4-30: میانگین و انحراف معیار نمرات حیطه نظارت به تفکیک نظرات افراد با گروههای سنی مختلف.. 68

جدول 4-31: نتایج آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین حیطه نظارت بین نظرات گروه های سنی.. 69

جدول 4-32: میانگین و انحراف معیار نمرات حیطه نظارت به تفکیک نظرات افراد با سطوح مختلف تحصیلات.. 69

جدول 4-33: نتایج آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین حیطه نظارت بین نظرات سطوح مختلف تحصیلات.. 69

جدول 4-34: نتایج آزمون t تک نمونهای برای یکپارچگی سازمانی.. 70

جدول 4-35: شاخصه های توصیفی نمرات یکپارچگی سازمانی به تفکیک نظرات زن و مرد. 70

جدول 4-36: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگیننمرات یکپارچگی سازمانی بین نظرات زن و مرد. 70

جدول 4-37: میانگین و انحراف معیار نمرات یکپارچگی سازمانی به تفکیک نظرات افراد با گروههای سنی مختلف.. 71

جدول 4-38: نتایج آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین یکپارچگی سازمانی بین نظرات گروه های سنی.. 71

جدول 4-39: میانگین و انحراف معیار نمرات یکپارچگی سازمانی به تفکیک نظرات افراد با سطوح مختلف تحصیلات.. 72

جدول 4-40: آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین یکپارچگی سازمانی بین نظرات سطوح مختلف تحصیلات.. 72

 فهرست نمودارها

نمودار 4-1: چگونگی توزیع افراد بر حسب جنس... 55

نمودار 4-2: چگونگی توزیع افراد بر حسب گروه های سنی.. 56

نمودار 4-3: چگونگی توزیع افراد بر حسب سطح تحصیلات.. 57