بررسی رابطه بین هوش عاطفی و بهره وری سازمانی در بین کارکنان آموزش و پرورش

هوش عاطفی بیانگر آن است که در روابط اجتماعی و در بده بستانهای روانی و عاطفی در شرایط خاص چه عملی مناسب و چه عملی نامناسب است. یعنی اینکه فرد در شرایط مختلف بتواند امید را در خود همیشه زنده نگه دارد ، با دیگران همدلی نماید، احساسات دیگران را بشنود، برای به دست آوردن پاداش بزرگتر ، پاداشهای کوچک را نادیده انگارد .

در واقع هوش عاطفی تعیین می کند از مهارتهای خود چگونه به بهترین نحو ممکن استفاده کنیم. در سال 1985 یک دانشجوی آمریکایی مقطع دکترا در رشته هنر پایان نامه ای را به اتمام رسانید که در آن از عنوان هوش عاطفی استفاده کرد. به نظر می رسد اولین اصطلاح هوش عاطفی در محافل علمی و آکادمیک به این دانشجو باز می گردد (هینز[1]، 2002).

سپس در سال 1990 دو تن از استادان دانشگاههای آمریکا به نام جان میو و پیتر سالوری بر اساس تحقیقات خودشان مقاله هایی در زمینه هوش عاطفی را به چاپ رساندند . تحقیقات آنها نشان داد هوش ذهنی و عاطفی دو مقوله ای متفاوت می باشند که هر کدام مروبط به بخشی از فرایند ذهنی محسوب می شوند .

هوش هیجانی به سه دسته توانایی ذهنی اشاره دارد که یک دسته آن توانایی های بسیار اساسی است که در برگیرنده ادراک و تشخیص عواطف خود و دیگران می باشد، به عبارتی افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند می دانند که خود یا دیگران در یک لحظه خاص، در چه نوع حالت هیجانی به سر می برند .

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات.. 8

1-1- مقدمه. 8

1-2- بیان مسئله. 9

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش... 11

1-4- اهداف پزوهش... 12

1-4-1- اهداف عام. 12

1-4-2- اهداف خاص... 12

1-5- فرضیات پژوهش... 12

1-6- سوالات پژوهش... 13

1-7- تعاریف نظری و عملیاتی.. 13

1-7-1- تعاریف نظری.. 13

1-7-2- تعاریف عملیاتی.. 14

فصل دوم. 16

2-1- هوش عاطفی چیست؟. 16

2-2- اندازه گیری هوش عاطفی.. 19

2-3- آموزش و تقویت هوش عاطفی.. 21

2-4- ابعاد هوش عاطفی در مدیریت و رهبری.. 22

2-5- اهمیت هوش عاطفی در چیست؟. 24

2-6- هوش عاطفی در سازمان چگونه عمل می کند؟. 25

2-7- هوش عاطفی و عملکرد اثربخش... 26

2-8- نمودهای هوش عاطفی در محیط کاری.. 26

2-9- آموزش و یادگیری هوش عاطفی در سازمان. 29

2-10- هوش عاطفی ابزاری نوین در مدیریت بازار31

2-11- چارچوب قابلیت هوش عاطفی.. 32

2-11-1- قابلیت فردی.. 33

2-11-2- قابلیتهای اجتماعی.. 38

2-12- هوش هیجانی، رهبری فضا و عملکرد سازمانی.. 45

2-13- خوشه مدیریت بر خود ـ کنترل حالت درونی ـ تکانه ها و منابع. 47

2-13-1- خوشه آگاهی اجتماعی.. 49

2-13-2- خوشه مدیریت روابط.. 50

2-14- هوش عاطفی و پیشرفت شغلی.. 51

2-15- چگونگی استفاده از هوش عاطفی در انتخاب شغل و ارتقای شغلی.. 56

2-15-1- مرحله اول : توصیف شغل.. 56

2-15-2- مرحله دوم: انتخاب ابزار مناسب برای ارزیابی.. 57

2-15-3- مرحله سوم: ارزشیابی و معرفی افراد شایسته. 57

2-16- هوش عاطفی و آموزش... 57

2-16-1- روش های صحیح اجرای برنامه آموزش هوش عاطفی.. 59

2-17- هوش عاطفی و اصلاح مدیریت.. 60

2-18- تعلیم و آموزش هوش عاطفی.. 61

2-19- روش صحیح آموزش هوش عاطفی.. 64

2-19-1- جلب توجه مدیران. 64

2-19-2- آماده نمودن و جمع بندی اهداف برنامه. 67

2-20- رشد و توسعه هوش عاطفی.. 67

2-21- آیا هوش عاطفی در انجام وظیفه شغلی تاثیر دارد؟. 70

2-22- پیشینه پژوهش... 70

2-23- مفهوم بهره وری.. 74

2-23-1- تعریف بهره وری.. 75

2-23-2- بهره وری.. 79

2-23-3- محاسن بهره وری.. 81

2-23-4- كیفیت بهره وری.. 82

2-23-5- عوامل موثر در بهبود بهره وری.. 84

2-23-6- عوامل داخلی موثر بر بهره وری موسسات.. 86

2-23-7- عوامل خارجی موثر بر بهره وری سازمان. 87

2-23-8- عوامل بهره وری كلان. 87

2-23-9- بهره وری و اهمیت آن در سازمانهای دولتی.. 89

2-23-9-1- علل پایین بودن سطح بهره وری در سازمانهای دولتی.. 90

2-23-9-2- عوامل درون سازمانی اصلی.. 91

2-23-10- جایگاه نظام مشراکت در بهره وری سازمانی.. 94

2-23-11- فلسفه مشارکت در سازمان. 96

2-23-12- معیارهای ارزیابی جامعیت نظام مشارکت.. 97

2-23-13- نظام مشارکت و انواع آن. 99

2-23-13-1- موانع فراروی مشارکت.. 100

2-23-13-2- برنامه های مشارکت.. 101

2-23-13-3- مشارکت کارکنان از طریق نظام پیشنهادها102

2-23-13-4- مکانیسم اجرایی نظام پیشنهادها103

2-23-13-5- ساختار نظام پیشنهادها103

2-23-13-6- رشد پایین بهره وری و فروپاشی اخلاق سازمانی.. 105

2-23-14- بهره وری محصول فرهنگ سازمان. 107

2-23-15- ضرورت انسان های بهره ور112

2-23-16- قوانین ضد بهره وری.. 112

2-23-17- عوامل اقتصادی موثر در رشد بهره وری.. 114

2-23-18- انواع مهم برنامه های بهبود بهره وری.. 114

2-23-18-1- برنامه های آموزش عملی.. 114

2-23-18-2- مدیریت از طریق تجزیه و تحلیل ارزش... 115

2-23-18-3- تجزیه و تحلیل هزینه ـ فایده116

2-23-18-4- بودجه بندی بر اساس صفر. 116

2-23-19- كیفیت بهره وری.. 116

2-23-19-1- دوایر كیفیت.. 116

2-23-19-2- آموزش بهره وری.. 117

2-23-19-3- سازماندهی كار117

2-23-19-4- زمان كار117

2-23-20- مدلهای رشد بهره وری.. 117

2-23-21- چند عامل اثر گذار بر بهره وری.. 118

2-23-22- اجزاء متشكل بهره وری و اندازه گیری آنها118

2-23-22-1- بهره وری عامل سرمایه. 118

2-23-22-2- بهره وری عامل كار119

2-23-22-3- بهره وری مواد واسطه. 119

2-23-22-4- مدیریت.. 119

2-23-22-5- نیروی انسانی.. 120

2-23-22-6- منابع طبیعی.. 120

2-23-23-ساختار اساسی افزایش بهره وری.. 120

2-23-24- سطوح بهره وری.. 120

2-23-25- بهره وری كل عوامل تولید. 121

2-23-26- راههای ارتقای بهره وری نیروی كار122

2-24- شرایط انسانی و روانی.. 123

2-24-1- شرایط انسانی.. 123

2-24-2- كیفیت نیروی كار123

2-24-3- نحوه روابط انسانی.. 124

2-24-4- سیستم پرداختها125

2-24-5- شرایط روانی.. 125

2-25- مفاهیم اندازه گیری بهره وری در خدمات عمومی.. 126

2-26- سطح بهره وری.. 128

2-27- دو دیدگاه بررسی بهره وری.. 129

2-27-1- بهره وری عملیاتی.. 129

2-27-2- بهره وری مبتنی بر دانش و فرهنگ... 129

2-27-3- عامل بودن. 130

2-27-4- هدفمندی.. 130

2-27-5- ذهن و تفکر مثبت.. 130

2-28- بهره وری و اهمیت آن در سازمانهای دولتی.. 131

2-29- عوامل درون سازمانی مکمل و موثر در بهره وری.. 132

2-30- عوامل برون سازمان موثر در بهره وری.. 135

2-31- تعریف کیفیت کار139

2-32- اندازه گیری بهره وری.. 140

2-33- مشکلات بهره وری در ایران. 140

2-34- علل کاهش بهره وری.. 141

2-35- تشخیص مشکلات بهره وری.. 142

2-36- سهم علوم رفتاری در بهبود بهره وری.. 143

2-36-1- کیفیت حیات شغلی.. 143

2-36-2- ویژگیهای برنامه کیفیت حیات شغلی.. 144

2-37- راهبرد جامع برای بهبود بهره وری.. 145

2-37-1- احساس تعهد نسبت به سازمان. 145

2-37-2- راهبردهای عملی برای افزایش بهره وری منابع انسانی.. 146

2-37-3- نقش مدیریت در بهره وری.. 150

2-37-4- اقدامات مدیریتی اثربخش... 150

2-37-5- برخی تله های بهبود بهره وری.. 151

2-37-6- کمکها برای بهبود بهره وری.. 151

2-37-7- کمکهای تکنولوژیک... 151

2-37-8- کمکهای عملیاتی.. 152

2-37-9- بهبود بهره وری از طریق برنامه ریزی اثربخش... 152

2-37-10- ویژگیهای یک برنامه بهره ور152

2-37-11- سازمان بهره ور153

2-37-12- افزایش بهره وری از طریق کارکنان. 155

2-37-13- تامین منابع انسانی در خدمت بهره وری افزونتر. 156

2-37-14- طراحی مسیرهای ترقی بهره ور157

2-37-15- به کار گماری سازنده157

2-37-16- ویژگیهای یک انتصاب ثمربخش... 158

2-37-17- فنون مدیریتی برای ارتقاء بهره وری انتصابهای شغلی.. 158

2-37-18- تله های متعارف در به کارگیری کارکنان. 159

2-37-19- ارزیابی عملکرد فردی.. 160

2-37-20- برخی رهنمودهای مفید برای ارزیابی.. 160

2-37-21- برخی از مشکلات نظامهای ارزیابی.. 161

2-37-22- غنی سازی شغل.. 161

2-37-23- مشکلات غنی سازی شغل.. 162

2-38- عوامل انگیزش... 162

2-38-1- حقوق و مزایا163

2-38-2- مزایای جنبی کارکنان. 164

2-38-3- مدیریت.. 165

2-38-3-1- اقدامات مدیریتی مهم. 165

2-38-3-2- فنون رهبری.. 166

2-38-4- رهبری در مدیریت.. 166

2-38-5- ویژگیهای یک رهبر سازمانی برجسته. 167

2-38-6- سرپرستی کارکنان. 167

2-38-7- رهبری فرایند طراحی.. 168

2-38-8- ایجاد فضای روانی مناسب.. 169

2-38-9- فنون مدیریتی برای تقویت انگیزش... 170

2-39- سیستمهای نظارت.. 170

2-39-1- فنون نظارت کارآمد. 171

2-39-2- بهبود بهره وری از طریق نظارت.. 171

2-39-3- تله های معمول در راه سیستمهای نظارت.. 172

2-39-4- کاهش هزینه. 172

2-39-5- کاهش هزینه در عملیات روزانه. 173

2-39-6- کاهش هزینه از طریق طراحی با هدف تولید پذیر بودن. 173

2-39-7- کنترل پیمانکار فرعی و تامین کننده174

2-40- سنجش بهره وری تحقیق و توسعه. 174

2-40-1- فنون برآورد. 175

2-40-2- مشارکت مدیریت در برآورد. 176

2-41- سیمای سازمان بهره ور177

2-41-1- سیر تحول تاریخی بهره وری.. 179

2-41-2- بهره وری و تعالی سازمانی.. 180

2-41-3- مدیریت و بهره وری.. 182

2-41-4- تجدید ساختار سازمانی.. 183

2-41-5- سازمان شبدری.. 183

2-41-6- سازمان سه آی.. 184

2-41-7- ساختارهای جهانی.. 184

2-41-8- ساختارهای شبکه ای.. 185

2-41-9- تجدید ساختار سازمانی بهره وری.. 185

2-41-10- مقاصد و اهمیت کیفیت زندگی کاری و بهره وری.. 187

2-41-11- برنامه های بهبود کیفیت زندگی کاری.. 191

2-41-12- ارتباط با کارکنان: بررسیهای سازمانی.. 191

2-41-13- برنامه های بهبود بهره وری.. 192

2-41-14- طراحی دفاتر کار194

2-41-15- بهبود بهره وری ـ روش مدیریت فراگیر. 195

2-42- تحقیقات انجام شده195

2-42-1- تحقیقات داخلی.. 195

2-42-2- تحقیقات خارجی.. 196

2-43- رابطه بین هوش عاطفی و بهره وری فردی و سازمانی.. 197

فصل سوم. 198

3-1- مقدمه. 198

3-2- روش پژوهش... 198

3-3- جامعه آماری.. 198

3-4- حجم نمونه و نمونه گیری.. 198

3-5- ابزار پژوهش... 199

3-6- روایی و پایایی پرسشنامه هوش عاطفی.. 200

3-7- روایی و پایایی و پرسشنامه های بهره وری فردی و سازمانی.. 200

3-8- تجزیه و تحلیل داده های پژوهشی.. 200

فصل چهارم. 202

4-1- مقدمه. 202

4-2- آمار توصیفی.. 203

فصل پنجم. 243

5-1- بحث.. 243

5-2- نتیجه گیری.. 244

5-3- محدودیت ها246

5-4- پیشنهادات کاربردی.. 247

فهرست منابع و مآخذ. 248

پژوهش آتی 249