حسابداری انبار و كالا

امروزه با پیشرفت علوم و تكنولوژی امكان تولید انبوره كالا فراهم شده است و این كار برنامه‌ریزی دقیق جهت استفاده به موقع و حداكثر از امكانات را می‌طلبد. تقسیم كار و رشد جمعیت نیاز استفاده از فرآورده‌های دیگران را بوجود آورده است و این خود زمینه پیدایش سازمان‌های معظم گردیده كه در این نظام‌های پیچیده فنی ـ اجتماعی، انبار به عنوان واسطه موجبات گردش كالا از ثبات قیمت محصول، تعمیر و نگهداری ماشین‌ها و ... نقش مهمی را ایفا نماید بطوریكه نقش آن در تجارت غیر قابل انكار است.

ارزش ریالی موجودی‌های انبار در صنایع مختلف متفاوت است و عوامل مختلفی در میزان نگهداری موجودی انبار واحدهای صنعتی ـ تجاری مؤثرند مثل روش تولید، دوره تولید، میزان بكارگیری ماشین‌آلات، نوع محصول ساخته شده، بازار مصرف، نوع مواد اولیه مورد احتیاج، نوسانات ارزی و قیمت در بازارهای جهانی، وضعیت واحد صنعتی در كل صنعت كشور و جهان و ... و بالاخره سیستم‌های تداركاتی و سفارشات واحدهای تولیدی. اما انبار به دلایل متفاوتی برای مؤسسات و مراكز تجاری ـ صنعتی از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد كه اهم آنها عبارتند از:

1-ارزش بالای سرمایه در گردش شركت كه به صورت كالا در انبار نگهداری می‌شود (گاهاً تا 60 درصد سرمایه در گردش).

2-ارتباط مداوم و تنگاتنگ بخش انبار با بخش‌هایی نظیر تولید یا تعمیر و نگهداری و وقفه در تولید به علت نرسیدن نیازمندی‌ها.

3-ارتباط نزدیك انبار با بخش برنامه‌ریزی مواد باید به نحوی باشد كه ضربه‌های حاصله در اثر كمبود محصول یا مواد را خنثی نماید و حكم ضربه‌گیر را در سازمان داشته باشد.

فهرست مطالب

فصل اول

ها

مقدمه:2

تعریف انبار:2

جایگاه انبار:2

اهداف و وظایف انبارها:3

انواع انبارها:3

انواع موجودی‌های انبارها:4

سیستم انبارداری و مزیت‌های آن:5

وظایف انباردار:5

وظایف رئیس یا متصدی انبار:6

انتظارات مدیریت یك مؤسسه از سیستم كنترل انبارها:7

طراحی و برنامه‌ریزی تأمین كالا:7

فصل دوم

طبقه‌بندی كالاها در انبار

تعریف طبقه‌بندی و نكات مهم در اجرای آن:10

عوامل مؤثر در انتخاب سیستم و شیوه طبقه‌بندی:10

انواع طبقه‌بندی كردن كالاها:10

تعریف و فواید كدگذاری:11

انواع روش‌های كدگذاری:12

سیستم Mesc:13

فهرست گروه‌های طبقه‌بندی و كدگذاری كالاها15

الف ـ حفاری و تولید:15

ب ـ حمل و نقل (‍Transportation):15

ج ـ متعلقات ماشین‌آلات و ابزار دقیق:16

تعریف سیستم اطلاعاتی انبار و نتایج اجرای آن:16

اهم مراحل سیستم تداركات مواد و غیره:21

فصل سوم

سیستم اطلاعاتی انبارها و نقش كامپیوتر در آن

سیتم انبار35

روش‌های مختلف انبار كردن كالاها (موجودی‌ها):35

نكات مهم در چیدن اجناس در انبار:37

نكات مورد توجه در چیدن و حداكثر بهره‌وری از فضای انبار:38

بازده اقتصادی در حمل و نقل انبارها:39

انواع عمده وسائل حمل و نقل انبارها:40

كنترل انبار:41

شمارش موجودی‌ها و مزایای آن:42

سیستم ارزیابی ادواری موجودی‌ها (Periodic Inventory System):46

مقایسه سه روش ارزیابی موجودی‌ها:46

مزیت‌ها و معایب روش FIFO:47

مزایا و معایب LIFO:47

مزایا و معایب میانگین موزون و متحرك:48

حفاظت و ایمنی انبارها:49

فصل چهارم

برنامه‌ریزی و كنترل موجودی‌ها

مقدمه:52

تعریف موجودی:52

اهمیت موجودی‌ها:52

علت نگهداری موجودی‌ها:52

مزایای موجودی:53

مواضع مختلف بخش‌ها و گروه‌های دورن سازمان نسبت به حجم موجودی‌ها:53

انواع مدل‌های كنترل موجودی:55

درصد تجمعی مصارف سالیانه. 64

نمودار موجودی یك انبار براساس روش یا قاعده ABC. 64

فصل پنجم

خرید جهت انبار

اهداف بخش خرید:73

خرید متمركز و یا غیر متمركز:75

منابع اطلاعاتی برون سازمانی تداركات:75

فرآیند یا مراحل خرید خارجی:76

بررسی راه حل‌های متعدد:76

سیاست خرید و اتخاذ قیمت:76

روش تلفیقی:77

خصوصیت مذاكره كننده ماهر:80

مندرجات (P/I):86