حسابداری و حسابرسی دولتی

 

از آنجائیکه جوامع بشری همواره در حال پیشرفت و دستیابی به نا شناخته ها  میباشند و با توجه به اینکه نقش فعالیتهای مالی در هر توسعه ای غیر قابل انکار است. نیاز به توسعه حسابداری روز به روز افزایش می یابد . در  قرون وسطی مرسوم بوده است که فرمانروایان مالیاتها را جمع آوری     می نمودند و آن را در جهت رفع نیازهای مالی مربوط به توسعه کار املاک به مصرف می رساندند. از وظایف حسابداران دراین زمان یکی تهیه صورتی ازاموال افراد جهت خزانه داری فرمانروا به منظور اخذ مالیات و دیگر تهیه گزارش سفر افرادی که به کار تجارت بین کشورها اشتغال داشته اند بوده است. این گزارش در پایان هر سفر و به منظور تعیین سود و زیان مربوط به آن تهیه می گردید . درقرون۱۳ و۱۴ به دلیل رشد عملیات تجاری تحولاتی در سیستم نگهداری حساب بوجود آمد . انتشار کتاب ریاضیات (لوکاپاچولی ـ۱۴۹۴م ) که چند فصلی از آن اختصاص به حسابداری داشت موجب گسترش فن دفتر داری ۲ طرفه  در سراسر اروپا گردید .  وی یک کشیش ایتالیائی و در واقع یک ریاضیدان بود که در این کتاب مهارت تجزیه و تحلیلگری خود را در جهت توصیف سیستم حسابداری ۲ طرفه بکار برد . کتاب پاچولی با وجود اینکه اشاره ای به دوره مالی و نگهداری حسابهای مربوط به دارائیهای ثابت ندارد و نیز تمایزی بین اموال شخصی صاحب موسسه و سازمان تجاری وی نگذاشته است . به دلیل سادگی و داشتن ارزشهای علمی در طی قرون ۱۵ و ۱۶ به اغلب زبانها ترجمه و مورد استفاده قرار گرفت . با تولد انقلاب صنعتی در انگلستان نیاز رو به تزاید به حسابداری توسعه یافت .در آمریکا هم پس از به بوقوع پیوستن انقلاب صنعتی سرمایه های شخصی زیادی درکمپانیها وارد گردید وموجب توسعه هر چه بیشتر آنها شد و در نتیجه بوجود آمدن غولهای صنعتی قرن ۲۰ سیستمهای حسابداری از اهمیت بیشتری برخوردار گردیدند .

فهرست

عنوان

صفحه

گفتار اول : تاریخچه حسابداری و حسابرسی

 

تاریخچه ...........

.......................................................................................................................................

1

دوران نظام فئودالی و ارباب رعیتی ....................................................................................................

3

دوران رنسانس و سرمایه داری تجاری ..............................................................................................

3

دوران انقلاب صنعتی .............................................................................................................................

6

حسابداری حرفه ای و حسابرسی .......................................................................................................

6

نظام های پارلمانی ، بودجه و حسابداری دولتی .............................................................................

7

حسابرسی در شركتهای تجاری ..........................................................................................................

8

گفتار دوم : حسابداری چیست ؟

 

مقدمه  ................................................................

.....................................................................................

10

حسابداری نظام اطلاعاتی مالی است .................................................................................................

 

10

تعریف حسابداری دولتی ......................................................................................................................

11

مشخصات یك موسسه دولتی .............................................................................................................

11

تفاوت سازمان های انتفاعی و بازرگانی با سازمانهای غیر انتفاعی دولتی ..................................

12

مقایسه حسابداری دولتی و حسابداری بازرگانی .............................................................................

 

2

كاربرد حسابداری دولتی .......................................................................................................................

14

استفاده كنندگان حسابداری دولتی ...................................................................................................

15

مبانی حسابداری ....................................................................................................................................

17

- مبنای نقدی ............................................................................................................

18

- مبنای تعهدی .........................................................................................................

18

- مبنای نیمه تعهدی ................................................................................................

19

- مبنای تعهدی تعدیل شده ...................................................................................

20

- مبنای نقدی تعدیل شده ......................................................................................

20

بودجه بندی ...........................................................................................................................................

22

كنترل بودجه ..........................................................................................................................................

22

مفهوم كارایی و اثر بخشی در بودجه .................................................................................................

22

نقطه سر به سر .......................................................................................................

...............................

23

حسابداری بهای تمام شده ...................................................................................................................

24

روش های طبقه بندی هزینه ها ........

................................................................................................

26

مراكز هزینه ............................................................................................................................

................

27

انواع هزینه ها در هر یك از مراكز هزینه .........................................................................................

27

گفتار سوم : شفافیت بودجه ای و نقش حسابداری دولتی

 

مقدمه ...............................................................................................

.......................................................

30

ارتباط حسابداری ، بودجه و پاسخگویی ...........................................................................................

31

شرایط لازم برای تحقق حداقل

ستاندارد شفافیت بودجه ای ......................................................

32

سیستم حسابهای ملی ..........................................................................................................................

33

سیستم آمارهای مالی دولت .

..............................................................................................................

34

صورتهای مالی اساسی در سیستم آمارهای مالی دولت ................................................................

36

تغییر نظام بودجه ریزی در

یران ........................................................................................................

36

گفتار چهارم : حسابرسی . . .

 

مقدمه ............................................................................................

..........................................................

38

تعریف و هدف حسابرسی .....................................................................................................................

39

فلسفه و جایگاه حسابرسی ..............................................................................

....................................

39

انواع حسابرسی .......................................................................................................................................

41

تحول در متدولوژی حس

برسی ............................................................................................................

44

تحول در هدفهای حسابرسی ........................................................................................................

......

46

گفتار پنجم : حسابرسی دولتی

 

اهمیت و نقش برنامه عملی حسابرسی مالی و عملیاتی بخش عمومی ......................................

47

شناخت حسابرسان ....................................................................................................

...........................

48

اقدامات عمومی و كلی حسابرسان در محل كار ..............................................................................

49

نكات كلی در حسابرسی .......................................................................................................................

51

سیر تحول تاریخی در متدولوژی دیوان محاسبات كشور ..............................................................

53

برنامه حسابرسی سنتی .........................................................................................................................

56

1- روش رسیدگی به تراز عملیات مالی ( صورت حساب دریافت و پرداخت ) ..

58

2- برنامه حسابرسی دفاتر ................................................................

59

3- برنامه حسابرسی گروه حسابهای درآمد عمومی ...................

61

4- برنامه حسابرسی گروه حسابهای سنوتی ................................

62

5- برنامه حسابرسی تضمینات ........................................................

62

6- برنامه حسابرسی گروه حسابهای اوراق بهادار ........................

64

7- برنامه حسابرسی اعتبار اسنادی ...............................................

65

ساختار نظارت در نظام اداری و مالی كشور .....................................................................................

66

الف- واحدهای درون سازمانی .........................................................

66

ب- واحدهای برون سازمانی ............................................................

69

ارزیابی عملكرد دستگاههای اجرایی ناظر در سطح كشور .............................................................

72

الف- وزارت ام

ر اقتصادی و دارایی ................................................

72

ب- سازمان مدیریت و برنامه ریزی ................................................

73

ج- سازمان بازرسی كل كشور .........................................................

74

د- سازمان ح

اظت محیط زیست ..................................................

74

گفتار ششم : حسابداری و حسابرسی دولتی و ارتباط آنها با پاسخگویی

 

و ارتباط آنها با پاسخگویی ...........................................................

75

منابع و مآخذ ........................................................................................................................................

 

78

حسابداری