شروط نامشروع در قراردادها

عهد و پیمان از قدیم الایام مورد توجه و احترام انسانها بوده است و تاكنون نیز این سنت دیرین، پابرجاست. شرط ضمن عقد نیز به عنوان یكی از مصادیق عهد و پایبندی به آثار و عواقب آن كه در واقع تجلی اراده طرفین است همواره مورد تاكید شرع و قوانین عرفی بوده است اما این بدان معنی نیست كه اعمال اراده و خواست د وطرف معامله هیچ مرز و چهارچوبی نداشته باشد كنترل اراده ها و تمایلات سركش تمام نشدنی و سیری ناپذیر با ابزار قانونی بی تردید موجب مفیدتر واقع شدن قراردادها در زندگی حقوقی و روابط اقتصادی جاری در جامعه است.

یكی از ابزارهای محدودكننده و كنترل كننده اراده افراد در مورد شرط لزوم همگامی آن با شرع و قانون به معنی عام است. در این بخش طی دو فصل مفهوم و مصادیق شرط نامشروع مورد بررسی قرار می گیرد. به طوری كه در فصل اول شرط نامشروع از دیدگاه فقه امامیه و قانون مدنی و در فصل دوم مصادیق عملی شرط نامشروع در قراردادها را مورد مطالعه قرار خواهیم داد.

فهرست مطالب

عنوان                                                       صفحه

مقدمه.......................................... 1

بخش اول: مفهوم و مصادیق شرط نامشروع................................ 3 

فصل اول: مفهوم شرط نا مشروع ازدیدگاه فقه امامیه 5

گفتار اول: مفهوم لغوی و اصطلاحی «شرط»........... 7

گفتار دوم: مفهوم نامشروع و صور تحقق آن......... 15

مبحث دوم: مفهوم شرط نامشروع از دیدگاه قانون مدنی ایران   27

گفتار اول: تبیین وضعیت شرط نامشروع در قانون مدنی... 28

گفتار دوم: شرط خلاف قوانین امری و تكمیلی........ 31

گفتار سوم: شرط خلاف اخلاق حسنه و نظم عمومی....... 34

فصل دوم: مصادیق علمی شرط نامشروع درقراردادها... 36

مبحث اول: شرط نامشروع و نكاح................... 37

گفتار اول: بررسی وضعیت شرط نامشروع مندرج در عقد نكاح 38

گفتار دوم: شرط عدم تزوج و تسری................. 41

مبحث دوم: بررسی مواردی از شیوه های تحقق شرط نامشروع 44

گفتار اول: عدم مشروعیت شرط سلب حق.............. 45

گفتار دوم: وضعیت شرط نامشروع در زمان انعقاد و اجراء شرط  51

گفتار سوم: اعلام جهت نامشروع به وسیله شرط ضمن عقد... 54

بخش دوم: آثار شرط نامشروع................................................. 57

فصل اول: آثار شرط نامشروع نسبت به قرارداد...... 58

مبحث اول: وضعیت حقوقی شرط نامشروع.............. 59

گفتار اول: بطلان شرط نامشروع.................... 60

گفتار دوم: اثر بطلان شرط نامشروع بر قرارداد..... 61

مبحث دوم: بطلان شرط نامشروع و خیار ناشی از آن... 66

گفتار اول: ثبوت خیار ناشی از بطلان شرط نامشروع.. 67

گفتار دوم: ماهیت و مبنای خیار ناشی از شرط نامشروع   69

فصل دوم: اثر شرط نامشروع نسبت به طرفین قراداد و اشخاص ثالث   73

مبحث اول: شرط نامشروع و طرفین قرارداد.......... 74

گفتار اول: نقش عمل و جهل طرفین در ثبوت خیار برای مشروطه له   75

گفتار دوم: شرط نامشروع و حقوق و تكالیف طرفی عقد 77

مبحث دوم: اثر شرط نامشروع نسبت به اشخاص ثالث... 81

گفتار اول: تعهد به نفع اشخاص ثالث.............. 82

گفتار دوم: شرط نامشروع و اشخاص ثالث............ 84

نتیجه.......................................... 86

 فهرست منابع................................... 89