بررسی مؤلفه‌های مؤثر در تجاری‌سازی یافته‌های رشته مدیریت در دانشگاه‌های استان قم

 

چکیده

   امروزه دانشگاه‌ها علاوه بر پژوهش و آموزش به ایفای نقش در جهت مأموریت جدید مشارکت در توسعه اقتصادی جامعه نیز می‌پردازند. در پژوهش حاضر تلاش شده است با ارائه چارچوبی، فرآیند تجاری‌سازی و نتایج تحقیقات دانشگاهی را توضیح و عوامل مؤثر در تجاری‌سازی یافته‌های رشته مدیریت را در سطح دانشگاه‌های استان قم بررسی و با توجه به اهمیت آنها اولویت‌بندی می‌نماییم.

   جامعه آماری شامل دانشجویان رشته مدیریت دانشگاه‌های استان قم به تعداد6100 نفر، روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و تعداد نمونه آماری تحقیق 349 نفر می‌باشد. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث ماهیت توصیفی پیمایشی می‌باشد. نتایج بدست آمده از این پژوهش بر گرفته از یک پرسشنامه 32 سؤالی است که پایایی آن بوسیله روش آلفای کرونباخ به مقدار 813/0 محاسبه و روایی پرسشنامه توسط اساتید محترم تأیید شده است.

   پژوهش حاضر، مشتمل بر هشت فرضیه فرعی در قالب دو بخش کلی عوامل درون سازمانی و عوامل برون سازمانی بوده که با توجه به تجزیه و تحلیل داده‌ها و بررسی نتایج آزمون فرضیه‌های تحقیق، مشخص گردید که دلایلی برای رد متغیرهای مستقل مطرح شده در فرضیات به عنوان مؤلفه‌های مؤثر در تجاری‌سازی یافته‌های رشته مدیریت، یافت نشد.

کلمات کلیدی:  تجاری‌سازی دانش، انتقال فناوری، دفاتر انتقال فناوری، مکانیزم‌های تجاری‌سازی دانش.

 

فهرست مطالب                                                                 

فصل اول – كلیات تحقیق................................................................................................................................................            1

1-1- مقدمه ......................................................................................................................................................................  2

1-2- بیان مسئله ..............................................................................................................................................................          8

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق ......................................................................................................................................            13

1-4- اهداف تحقیق .......................................................................................................................................................            18

1-4-1- هدف اصلی تحقیق...........................................................................................................................................            18

1-4-2- اهداف فرعی تحقیق...........................................................................................................................................            18

1-5- سؤال‌های تحقیق .................................................................................................................................................            19

1-6- فرضیات تحقیق......................................................................................................................................................            20

1-6-1- فرضیه اصلی.......................................................................................................................................................          20

1-6-2- فرضیه‌های فرعی................................................................................................................................................            21

1-7- پیشینه تحقیق...........................................................................................................................................................      22

1-8- متغیرهای تحقیق .....................................................................................................................................................       24

1-8-1- متغیر مستقل........................................................................................................................................................         24

1-8-2- متغیر وابسته........................................................................................................................................................        24

1-9- روش تحقیق...........................................................................................................................................................            25

1-10- قلمرو تحقیق ........................................................................................................................................................    25

1-11- تعریف واژه‌ها و اصطلاحات تخصصی طرح........................................................................................................ 26

1-12- تعاریف عملیاتی پژوهش .....................................................................................................................................            27

فصل دوم – ادبیات تحقیق ............................................................................................................................................            29

2-1- مقدمه.......................................................................................................................................................................            30

2-2-  مفهوم و تعاریف تجاری‌سازی................................................................................................................................            33

2-3- تاریخچه تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی............................................................................................................   41

2-4- اهمیت تجاری‌سازی نتایج تحقیق ....................................................................................................................... .             45

2-5- روند تجاری‌سازی دانش .......................................................................................................................................             47

2-6- فرآیند تجاری‌سازی ...............................................................................................................................................             49

2-7- انواع تجاری‌سازی .................................................................................................................................................            66

2-8- روش‌های تجاری‌سازی .........................................................................................................................................            66

2-9- مدل‌ها و الگوهای تجاری‌سازی ............................................................................................................................            69

2-10-  مراحل تجاری‌سازی یافته‌های پژوهشی ............................................................................................................  86

2-11-  موانع انتقال تجاری‌سازی.....................................................................................................................................            92

2-12-  ساختار نوآوری...................................................................................................................................................            105

2-13- كارآفرینی ............................................................................................................................................................            109

2-14- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته................................................................................................................. 112

2-15- بررسی روند تجاری‌سازی در بخش دانشگاهی كشور ایران ................................................................................        121

فصل سوم: روش‌شناسی تحقیق.......................................................................................................................................            124

3-1- مقدمه............................................................................................................................................................            125

3-2- روش تحقیق...........................................................................................................................................................            126

3-3- جامعه آماری...........................................................................................................................................................      130

3-4- روش نمونه‌گیری و حجم نمونه..............................................................................................................................            130

3-4-1- تعیین حجم نمونه.............................................................................................................................................            131

3-5- روش جمع‌آوری اطلاعات....................................................................................................................................            131

3-6- ابزارهای گردآوری ................................................................................................................................................            132

3-6-1- پرسشنامه ........................................................................................................................................................... 132

3-6-2- مقیاس لیكرت....................................................................................................................................................            132

3-7- متغیرهای پژوهش..................................................................................................................................................            133

3-7-1- متغیر مستقل در پژوهش حاضر...........................................................................................................................            133

3-7-2- متغیر وابسته در پژوهش حاضر...........................................................................................................................            134

3-8- روایی......................................................................................................................................................................            134

3-9- پایایی.......................................................................................................................................................................            135

3-10- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها..........................................................................................................................    136

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها.............................................................................................................................. 138

4-1- مقدمه.....................................................................................................................................................................            139

4-2- تجزیه و تحلیل یافته‌ها ..........................................................................................................................................            140

4-2-1- آمار توصیفی ......................................................................................................................................................      140

4-3- آمار استنباطی ........................................................................................................................................................    159

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادها................................................................................................................................            199

5-1- مقدمه.......................................................................................................................................................................            200

5-2- خلاصه تحقیق.........................................................................................................................................................        201

5-3- نتایج به دست آمده از آمار توصیفی.......................................................................................................................            202

5-3-1-نتایج مبتنی بر ویژگی‌های جمعیت شناختی ........................................................................................................  202

5-3-2- نتایج بدست آمده از پاسخ به فرضیه‌ها..............................................................................................................  203

5-3-2-1- فرضیه‌های مربوط به عوامل درون سازمانی.................................................................................................... 203

5-3-2-2- فرضیه‌های مربوط به عوامل برون سازمانی.....................................................................................................            204

5-4- نتایج به دست آمده از آمار استنباطی .................................................................................................................... 205

5-4-1- بررسی رابطه عوامل درون سازمانی با مؤلفه‌های جمعیت شناختی بوسیله آزمون من‌ویتنی................................      205

5-4-2- بررسی رابطه عوامل برون سازمانی با مؤلفه‌های جمعیت شناختی بوسیله آزمون من‌ویتنی.................................     205

5-4-3- نتایج مبتنی بر فرضیات تحقیق ..........................................................................................................................            206

5-5- پیشنهادهای محقق در راستای موضوع پژوهش ......................................................................................................  212

5-6- محدودیت‌های تحقیق..............................................................................................................................................            215

پیوست.............................................................................................................................................................................       216

منابع و مآخذ......................................................................................................................................................................            231

فهرست فارسی..................................................................................................................................................................            232

فهرست انگلیسی................................................................................................................................................................            235

 

فهرست جداول

2-1- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته .................................................................................................................. 119

3-1- ترتیب امتیازبندی پرسشنامه ....................................................................................................................................            132

3-2- ترتیب سؤالات پرسشنامه براساس هر یك از متغیرهای تحقیق..............................................................................         133

3-3- آماره پایایی...............................................................................................................................................................  136

4-1- توزیع فراوانی و درصد پراكندگی پاسخگویان بر حسب جنسیت ...........................................................................         141

4-2- توزیع فراوانی و درصد پراكندگی پاسخگویان برحسب میزان تحصیلات................................................................           142

4-3- توزیع فراوانی و درصد پراكندگی پاسخگویان برحسب رشته تحصیلی..................................................................            144

4-4- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه پشتیبانی مالی و انسانی دانشكده از محققین .................................................................            145

4-5- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه وجود اهداف و برنامه‌های مدون در دانشگاه..................................................................           147

4-6- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه ایجاد رابطه مؤثر بین محققین و بازار............................................................................        148

4-7- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه آموزش تخصصی پژوهشگران........................................................................................    149

4-8-  فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه تدوین قوانین و مقررات حمایتی از پژوهش.................................................................           150

4-9- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه ایجاد فرهنگ كارآفرینی هماهنگ با تجاری‌سازی...........................................................           151

4-10- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه تشویق و ترغیب بخش خصوصی در سرمایه‌گذاری ................................................... 152

4-11- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه حفاظت و صیانت دولت از دارایی‌های فكری پژوهشگران.......................................       154

4-12- میانگین و انحراف معیار متغیرها (فرضیه‌های فرعی عوامل درون سازمانی)..........................................................         155

4-13- میانگین و انحراف معیار متغیرها ( فرضیه‌های فرعی عوامل برون سازمانی)..........................................................        156

4-14- میانگین سؤالات پرسشنامه.....................................................................................................................................            158

4-15- بررسی توزیع داده‌ها توسط آزمون كولموگوروف- اسمیرنوف و شاپیرو- ویلك.................................................      160

4-16- ارزش‌گذاری و میانه پاسخ به سؤالات...................................................................................................................            161

4-17- نرمالیتی با آزمون كولموگورف- اسمیرنوف تك نمونه‌ای.....................................................................................       162

4-18- رتبه‌ها برحسب فرضیه‌های درون سازمانی با توجه به جنسیت پاسخگویان.......................................................... 163

4-19- آماره آزمون فرضیه‌های درون سازمانی..................................................................................................................            164

4-20- رتبه‌ها برحسب فرضیه‌های درون سازمانی با توجه به مقطع تحصیلی پاسخگویان ..............................................  165

4-21- آماره آزمون فرضیه‌های درون سازمانی ( آزمون كروسكال‌وایس).........................................................................        166

4-22- رتبه‌ها برحسب فرضیه‌های درون سازمانی با توجه به رشته تحصیلی پاسخگویان................................................  167

4-23- آمار آزمون فرضیه‌های درون سازمانی....................................................................................................................            168

4-24- رتبه‌ها بر حسب فرضیه‌های برون سازمانی با توجه به جنسیت پاسخگویان..........................................................            169

4-25-  آماره آزمون فرضیه‌های برون سازمانی..................................................................................................................            170

4-26- رتبه‌ها بر حسب فرضیه‌های برون سازمانی با توجه به مقطع تحصیلی پاسخگویان...............................................  171

4-27-  آماره آزمون فرضیه‌های برون سازمانی..................................................................................................................            172

4-28-  رتبه‌ها بر حسب فرضیه‌های برون سازمانی با توجه به رشته تحصیلی پاسخگویان..............................................  173

4-29- آماره آزمون فرضیه‌های برون سازمانی...................................................................................................................            174

4-30- تست نرمالیتی.........................................................................................................................................................     175

4-31- رتبه‌ها.....................................................................................................................................................................            176

4-32- آماره آزمون ..........................................................................................................................................................  177

4-33- تست نرمالیتی.......................................................................................................................................................       178

4-34- رتبه‌ها.....................................................................................................................................................................            179

4-35- آماره آزمون ..........................................................................................................................................................  180

4-36- تست نرمالیتی.........................................................................................................................................................     181

4-37- رتبه‌ها.....................................................................................................................................................................            182

4-38- آماره آزمون ........................................................................................................................................................... 183

4-39- تست نرمالیتی.........................................................................................................................................................     184

4-40- رتبه‌ها.....................................................................................................................................................................            185

4-41- آماره آزمون ........................................................................................................................................................... 186

4-42- تست نرمالیتی.........................................................................................................................................................     187

4-43- رتبه‌ها.....................................................................................................................................................................            188

4-44- آماره آزمون ........................................................................................................................................................... 189

4-45- تست نرمالیتی.........................................................................................................................................................     190

4-46- رتبه‌ها.....................................................................................................................................................................            191

4-47- آماره آزمون ........................................................................................................................................................... 192

4-48- تست نرمالیتی.......................................................................................................................................................       193

4-49- رتبه‌ها.....................................................................................................................................................................            194

4-50- آماره آزمون ........................................................................................................................................................... 195

4-51- تست نرمالیتی.........................................................................................................................................................     196

4-52- رتبه‌ها.....................................................................................................................................................................            197

4-53- آماره آزمون ........................................................................................................................................................... 198

 

فهرست اشکال

2-1- نمایش مدل فرآیند تجاری‌سازی ایده‌ها ..................................................................................................     50

2-2- مراحل اصلی فرآیند توسعه فناوری جدید...............................................................................................     51

2-3- فرآیند نظری انتقال فناوری از دانشگاه به یك شركت..............................................................................        53

2-4- فرآیند جهانی ایجاد ارزش از طریق ایجاد شركت‌های انشعابی ...............................................................            55

2-5- فرآیند انتقال دانش ...................................................................................................................................       56

2-6- فرآیند خطی تجاری‌سازی دانش.............................................................................................................. 58

2-7-  فراگرد تجاری‌سازی محصول ............................................................................................................... 60

2-8- مراحل اصلی تجاری‌سازی دستاوردهای علمی......................................................................................        63

2-9-  فرآیند كلان پژوهش و تولید صنعتی....................................................................................................     66

2-10-  نمایش مدل پلكان تجاری‌سازی.......................................................................................................       69

2-11- انتقال دانش...........................................................................................................................................      70

2-12- مارپیچ سه‌گانه......................................................................................................................................       76

2-13- تجاری‌سازی دانش فیشر ......................................................................................................................           77

2-14- اقتضایی اثربخشی انتقال فناوری............................................................................................................            79

2-15- فعالیت‌‌های مرحله‌ای توئیس ................................................................................................................ 80

2-16- فراگرد تبدیلی توئیس............................................................................................................................          81

2-17- پویای بازنگری شده ..............................................................................................................................        82

2-18- تجاری‌سازی زوا براساس ابعاد 5s......................................................................................................... 83

2-19- مدل تركیبی تجاری‌سازی مك‌فادزن و همكاران ...................................................................................       84

2-20- عوامل بازدارنده تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی................................................................................        94

2-21- چارچوب مفهومی تجاری‌سازی دانش ...............................................................................................       113

 

فهرست نمودارها

4-1- توزیع فراوانی و درصد پراكندگی پاسخگویان برحسب جنسیت .................................................................        142

4-2- توزیع فراوانی و درصد پراكندگی پاسخگویان بر حسب مقطع تحصیلی.......................................................         143

4-3- توزیع فراوانی و درصد پراكندگی برحسب رشته تحصیلی..........................................................................      145

4-4- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه پشتیبانی مالی و انسانی دانشكده از محققین................................................      146

4-5- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه وجود اهداف و برنامه‌های مدون در دانشگاه ................................................    147

4-6- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه ایجاد رابطه مؤثر بین محققین و بازار .....................................................      148

4-7- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه آموزش تخصصی پژوهشگران..................................................................  149

4-8-  فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه تدوین قوانین و مقررات حمایتی از پژوهش...............................................     150

4-9- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه ایجاد فرهنگ كارآفرینی هماهنگ با تجاری‌سازی........................................      152

4-10- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه تشویق و ترغیب بخش خصوصی در سرمایه‌گذاری...................................      153

4-11- فراوانی پاسخ‌ها به فرضیه حفاظت و صیانت دولت از دارایی‌های فكری پژوهشگران......    154

4-12- میانگین و انحراف معیار متغیرها (فرضیه‌های فرعی عوامل درون سازمانی)..............................................         156

4-13- میانگین و انحراف معیار متغیرها ( فرضیه‌های فرعی عوامل برون سازمانی) ....................................     157

 

عنوان :

فرمت : doc

تعداد صفحات : 257

مدیریت