تحلیل محتوای رای دیوان بین المللی دادگستری در قضیه اقدامات نظامی وشبه نظامی ایالات متحده علیه نیكاراگوا

دیوان بین المللی دادگستری اصلی ترین ركن قضایی سازمان ملل متحد است. خود این سازمان در واقع یك سیستم است كه برای تضمین امنیت و رسیدن به صلح دائمی ایجاد شد.

در جامعه داخلی به واسطه قدمت و وجود حافظه تاریخی و اشتراكات متعدد ، مجموعه ای آرمان و ارزشهای جمعی وجود دارد و قدرت برخواسته و ناشی از این ارزش و آرمانها و آمالهاست. این اشتراكات و باورها و علائق جمعی را community یا گماین شافت می گویند. و نهادها و سیستمهایی كه برای دفاع و حفظ و ارتقاء ارزشها بوجود آمده اند را گزل شافت گویند كه همان society می باشد. در نظام داخلی از آرمان قدرت بوجود می آید ولی در نظام بین المللی قدرتها سعی می كنند آرمان را پدید آورند. در جامعه بین المللی اول International society بوجود آمد و بعد سعی كردند International community را بوجود آورند International community همان ارزشها و همان نرمهای بنیادین و عمومی هستند. سازمان ملل متحد به عنوان یك سیستم ایجاد شد كه امنیت را تضمین كند و بعد به سوی تأمین همیشگی صلح گام بردارد. دولتها در قالب سازمان ملل و سازمانهای بین المللی دیگر شروع كردند به مطرح كردن یك سری ارزشهای بنیادین. و به تدریج این ارزشها از اعتبار و ضمانت اجرا برخوردار شدند و خود دولتها و اراده آنها را متأثر ساختند. جامعه بین المللی در ابتدا متشكل از اجتماع دولتها بود كه این د ولتها به عنوان صاحبان قدرت بر آن حاكم بودند و در این جامعه بین المللی همه چیز منوط به اراده این دولتها بود و تمام منابع حقوق بین الملل نیز از اراده دولتها ناشی می شد. اما بتدریج و با گذشت زمان خود همین دولتها به عنوان قدرتهای موجود در جامعه بین المللی تحت تاثیر تحولات سیاسی و اجتماعی در درون كشورها یشان و در كل جامعهء بین المللی شروع نمودندبه صدور قطعنامه و اعلامیه هایی كه متضمن دسته ای از ارزشها بود نظیر میثاقین حقوق بشر و اعلامیه جهانی حقوق بشر، اعلامیه 1970؛ اعلامیه هزاره .... با صدور این قطعنامه ها و تلاش برای آموزش و ترویج و اجرای ارزشهای نهفته در آنها، بتدریج در جامعه بین المللی یك توافقی كلی بر روی پاره ای از ارزشها صورت گرفت. هسته اصلی تمام این ارزشها دو نرم بینادین صلح و بشریت است. با پیدایش و قوام یافتن این ارزشها، در جامعه بین المللی یك فضای تنفسی جدیدی ایجاد شد كه دولتها در این فضا می بایستی فعالیت نمایند و با هم تعامل داشته باشند. فضایی كه بر مبنای احترام به دو نرم بنیادین صلح و بشریت قرار داشت. در این جامعه بین المللی اراده مطلق دولتها به نرمها و ارزشهای بنیادین برخورد كرد و متوقف شد و از اینجا بود كه بر اراده دولتها حد ایجاد شد. در واقع نهادهای بین المللی به عنوان International society موجد ارزشهای بین اللملی International community شدند. دیوان بین المللی دادگستری نیز بخشی از سیستم سازمان ملل است و آن نیز باید به عنوان یك بازیگر بین المللی به تحولات روی داده در ساختار سیاسی اجتماعی جامعه بین المللی و برتری یافتن برخی از ارزشها بر اراده دولتها توجه داشته باشد. چون ارزش است كه حكم می كند چگونه رفتار كنیم. در ارزشهای آزادی ، برابری، همبستگی، مداراو احترام به طبیعت وجود مردم و ملت است كه موج می زند نه قدرت دولت. برای نهادین شدن ارزشها نیازمند ابزار و آیین هستیم و دیوان خودش یكی از این ابزارها است. كار دیوان است كه بگوید محتوای نرم افزایش پیدا كرده است دیوان آزمون ارزش افزوده را در مورد ارزشها و فرمها انجام می دهد.

 Test added values

ارزشßنرم ß قاعده.

زمان گرچه قابل اثبات نیست اما اصل است، همیشه وجود دارد. زمان هم در تدوین قاعده موثر است و هم در تحول آن؛ پس قاعده تابع زمان یاtime است و قاضی باید به آن توجه نماید.

در تحلیل آرای دیوان نمی توانیم از خودمان چیزی اضافه كنیم بلكه باید دید دیوان چگونه به عنصر زمان توجه داشته و چگونه با بسط یافتن ارزشها برخورد كرده است. توجه دیوان به عنصر زمان و تحول و گسترش ارزشها منجر به پاره ای ساختارشكنی ها توسط دیوان می شود و هنراصلی تحلیل آرا منعكس ساختن و روشن ساختن همین ساختار شكنی ها می باشد. تلاش می شود تحلیل رای دیوان در قضیه اقدامات نظامی و شبه نظامی ایالات متحده آمریكا علیه كوبا در چارچوب چنین پنداری صورت گیرد.

فهرست مطالب

مقدمه

ادعاها و احتجاجات طرفین اختلاف

ادعاهای دولت آمریكا

تغییر و اصلاح اعلامیه پذیرش صلاحیت اجباری دیوان توسط آمریكا

دو جانبه بودن رابطه حقوقی

پذیرش صلاحیت اجباری دیوان و رابطه قراردادی

معاهده مودت، بازرگانی و كشتیرانی بعنوان مبنای صلاحیت دیوان

چگونگی تشخیص عنصر روانی عرف در قضیه نیكاراگوا علیه آمریكا

نتیجه گیری