گزارش كارآموزی در صنایع كاشی خزر

مقدمه

شركت صنایع كاشی خزر (سهامی خاص) با اخذ موافقت اصولی از وزارت صنایع و سرمایه اولیه سیصدو پنجاه میلیون ریال آذر ماه 1361 تحت شماره 46123 مورخ 11/9/61 به ثبت رسید و با انتخاب هئیت مدیره و مدیر عامل از میان سرمایه گذاران ، ضمن خرید زمین مورد نیاز ، در شهر صنعتی رشت بلافاصله امور اجرائی پروژه آغاز و همزمان اقدامات لازم جهت بررسی و انتخاب و خرید ماشین آلات خطوط تولید و كوره ها از كشورهای ایتالیا و آلمانغربی صورت گرفت .

در طول سالهای جنگ تحمیلی علیرغم مسائل و مشكلات عدیده با برخورداری ازمعاضدت و همیاری مقامات مسئول صنایع كشور و علاقمندی و پشتكار مهندسین و كارگران امور اجرائی پروژه متوقف نگردید و همراه با پیشرفت امور ساختمانی و آماده سازی سالن اصلی تولید و بخشهای وابسته ماشین آلات و دستگاهها و كوره های بیسكوئیت و لعاب به كشور وارد و با نظر كارشناسان داخلی و خارجی تا پایان سال 1368 نصب و راه اندازی شد به ترتیبی كه از اردیبهشت 1369 تولید آزمایشی و بهره برداری از كارخانه آغاز گردید . بدیهی است همزمان با پیشرفت امور اجرایی پروژه و حسب نیاز و مورد در دو نوبت سرمایه شركت به میزان یك میلیاردو پانصد میلیون ریال افزایش داده شد و در راین راستا شركت از تسهیلات اعتباری بانك تجارت به منظور تامین بخشی از هزینه ها و تهیه و تدارك مواد اولیه مورد نیاز بهره مند گردیده است . همچنین با افزایش ظرفیت تولید و نسب كوره های جدید و افزایش سرمایه اولیه در سال 82 ظرفیت سالانه كارخانه بالغ بر 2 میلیون متر مربع كاشی دیواری در طرحها و اندازه های 32*25 و 30*20 می باشد .

شركت صنایع كاشی خزر در جهت خود كفائی و تولید كاشی با كیفیت برتر و برابر با محصولات خارجی دارای واحد تحقیقات و آزمایشگاه مجهز و مدرن بوده كه با استفاده از تجارب متخصصین این رشته هموراه در خصوص كیفیت فیزیكی و شیمیایی مواد مصرفی و مورد نیاز به تحقیق پرداخته و با مصرف بهترین مواد در تولید و ارائه محصولاتی با كیفیت برتر را همواره مد نظر داشته و سرلوحه كار خود قرار داده است .

آزمایشگاه كارخانه

آزمایشگاه یك كارخانه كوچك است كه متخصصان در درون این كارخانه مسئولیت مهمی را بر عهده دارند .وظیفه متخصصین این واحد بررسی وتجزیه وتحلیل نوع خاك مورد آزمایش است . بدین معنی كه اگر خاك مورد آزمایش را كه مرغوبیت كافی ندارد ، تایید كنند .تمامی تولیدات كارخانه ، تولیداتی بدون كیفیت و فاقد ارزش می شود كه سبب ضرر و زیان فراوانی می شود .

به آزمایشگاه به این دلیل كارخانه كوچك گفته می شود كه تمامی مراحلی را كه برای تولید یك كاشی در محیط كارخانه لازم است به صورت كوچكتر در آن واحد انجام میشود .

لازم به ذكر است كه هر كارخانه تولیدی نیاز به یك آزمایشگاه مجهز دارد .

در آزمایشگاه از نمونه خاكهایی كه معمولا به صورت سنگ می باشد و از 4یا 5نوع خاك است، آزمایشهایی به عمل می آورنداز قبیل تعیین میزان درصد سیلیس ، آلومینا ، اكسید آهن و…..

پس از تعیین میزان درصد مواد تشكیل دهنده خاك تمام مراحل تولید كاشی در محیط آزمایشگاه انجام می شود. پس از طی تمامی مراحل و تولید كاشی نظر قطعی خود را در مورد آن خاكهای مصرفی بازگو می كنند .

آسیاب های آزمایشگاهی( جارمیل )

در آزمایشگاه برای بررسی و تحقیق در مورد تركیب مواد اولیه و بدنه و لعاب از این نوع آسیابها استفاده می شود كه جنس آنها از پورسلان سخت می باشد . مواد اولیه در این جارمیل ریخته می شود و گلوله های سرامیكی در ابعاد و گونه های مناسب افزوده می شود . سپس بوسیله یك موتور الكتریكی به صورت دورانی و یا رفت و برگشتی به حركت در می آید و پس از مدتی مواد را نرم می كند. مدت دوران یا لرزش بستگی به دانه بندی مورد نیاز داشته و هر چه جارمیل بیشتر حركت كند . دانه ها به ذرات كوچكتری تبدیل می شود

به طور كلی خاكهای سرامیكی به دو گروه تقسیم می شوند .

خاكهای نوع اول :

خاكهای نوع اول خاكهایی است كه در كنار صخره های مادر كه فلدسپات باشد به وجود می آید و هنوز به وسیله باد و یا آب به سایر نقاط برده نشده باشد .سنگهای فلدسپاتی تحت تاثیر آبهای زمین كه به داخل آن نفوذ می كند مواد محلول خود را ازدست می دهند و متلاشی می شوند گاهی نیز بخار یا گازهای موجود در زمین این كار را انجام می دهند و در نتیجه خاكی به وجود می آورند كه كائولن نام دارد .

یكی از انواع مهم گل سرامیك كه مورد استفاده زیادی دارد كائولن است این گل تا اوایل قرن 18 در اروپا مورد توجه نبود و بعدا در سرامیك سازی طرف توجه قرار گرفت .اما در چین ، در اوایل 200 پیش از میلاد ظرف چینی سفید از آن ساخته می شد ایجاد كوره هایی كه درجه حرارت آنها 1200 درجه باشد به همرا ساختن ظروف چینی ظریف و شفاف در چین در حدود 600 سال بعد از میلاد اتفاق افتاد . از این نظر چینی ها 2000 ســـال جلوتر از اروپایی ها بوده اند . كائولن در چین بیشتر از هر كجای دیگری یافت می شود . چسبندگی كائولن چینی نیز بسیار زیاد است و برای تهیه مواد سرامیكی بسیار مناسب است . سرامیك سازان چینی در ابتدا ظروف سفید ولی كم دوامی از كائولن می ساختند ولی پس از چندین سال تجربه توانستند كوره هایی با درجه حرارت بالا به وجود بیاورند و یا چیزهایی به كائولن اضافه كنند تا بتوانند مواد سرامیكی را كه سخت ونسبتا شفاف است ، بسازند .

كائولن از تجزیه فلدسپات در مجاورت هوا و آب به وجود می آید ، ذرات آن نسبتا درشت و در مقایسه با گلهای نوع دوم چسبندگی كمتری دارد كائولن گلی نسبتا خالص اســــت و موادی نظیر آهن در آن یافت نمی شود . كائولن در دمای 1800 درجه ذوب می شود .

خاكهای نوع دوم

خاكهای نوع دوم آنهایی هستند كه از زادگاه اصلی خود توسط باد و باران به سایر نقاط برده می شود . مقدار خاكهای نوع دوم در طبیعت خیلی بیشتر از خاكهای نوع اول است .

خاكهای نوع دوم از نظر تركیب با هم تفاوت دارند در بعضی از انواع آنها كه كائولن دست دوم است آهن وجود ندارد ولی این نوع كائولن بسیار كمیاب است.

بال كلی كه یكی از انواع خاكهای نوع دوم است و به عنوان چسب مصرف می شود دارای مقداری آهن است . بال كلی برخلاف كائولن دارای دانه های ریزبوده و مقدارآهن در آن زیاد می باشد .

بال كلی و كائولن هر دو مكمل هم هستند و بدین جهت آنها را با هم مخلوط می كنند . نقطه ذوب بال كلی 1300 و انقباض بال كلی 20% است و آن را برای اصلاح گلهایی كه چسبندگی كمتری دارند مصرف می كنند ولی مقدار آن نباید بیشتر از 15% باشد .

اما گلی كه بیشتر برای تولید كاشی و ظرفهای معمولی سرامیكی به كار می رود گل معمولی سرامیك یا ارتن ور است كه دارای مقدار زیادی آهن بوده و در حرارت 950 تا 1100 درجه پخته می شود .

حال نوبت حمل خاكهایی است كه به صورت سنگهای عظیم الجثه هستند . برای این كار باید بهینه ترین روش را انتخاب كرد كه كمترین هزینه و سریعترین جابجایی را داشته باشد.این روش توسط مهندسین مجرب امكان می یابد آنها این روش را برای حمل ارایه می كنند .

بعد از اینكه ایـــــــن سنگهای عظیم الجثه به كارخانه حمل شدند به سالن تولید ارجاع میشوند و توسط سنگ شكنهای موجود در كارخانه آنها را به قطعات بسیار كوچكتر تبدیل می كنند .

سنگ شكنها

سنگ شكنها ماشینهایی هستند كه وظیفه كاهش اندازه سنگ معدن را تا اندازه دلخواه بر عهده دارند و بر دو دسته تقسیم می شوند

1-   سنگ شكنهایی كه با نیروی فشار كار می كنند مانند سنگ شكنهای فكی ، مخروطی ، غلتكی

2-   سنگ شكنهایی كه با ضربه عمل می كنند مانند سنگ شكنهای چكشی – ضربه ای

از میان مواد اولیه سرامیكی ، فلدسپار است كه به صورت سنگ معدنی به كارخانجات برده می شود .سنگ شكنهای موجود در كارخانجات مواد اولیه سرامیكی را از شكل معدنی تا اندازه ای خرد می كنند كه برای ادامه خردایش در آسیابهای گلوله ای مناسب باشند .( معمولا اندازه مواد معدنی باید حداكثر 15 میلی متر باشد .)

در این كارخانه از سه نوع سنگ شكن استفاده می شود .در مرحله اول سنگ شكن فكی قرار دارد كه سنگهای عظیم الجثه را به قطعات كوچكتری تبدیل می كند .سنگ شكن فكی معمولا برای خرد كردن سنگهای سخت استفاده میشود. 

مقدمه                                                                                                                1

آزمایشگاه كارخانه                                                                                             3

آسیاب های آزمایشگاهی                                                                                                4

انواع خاكهای سرامیكی                                                                                       4

سنگ شكنها                                                                                                      6

آسیاب                                                                                                              12

مواد افزودنی                                                                                                      13

فلوكولانتها                                                                                                         14

اسپری درایر                                                                                                       15

سیلو                                                                                                                  17

پرس                                                                                                                 18

كوره ها                                                                                                             19

لعاب                                                                                                                 20

كائولن                                                                                                              27

طبقه بندی لعاب                                                                                                  32

تغییر لعاب شفاف                                                                                                           26

اكسیدهای رنگ كننده                                                                                        37

مراحل تولید كاشی لعاب خورده                                                                          41

معاب لعاب                                                                                                        43