« بنه »
 
من میوه ی درخت سقز ( بنه ) هستم !
 
در  فارسی اسم من بن و بنه می باشد و عده ای هم به آن پسته ی وحشی می گویند .  انواع اقسام دارم . به میوه پیوندی من گلخک و به نوع ترش من بنشته می گویند  ، و در شیراز ماس بندان آنرا با ماست مخلوط می کنند ، تا خوش بو و گوارا  شود . در زبان ترکی به میوه من چاتلانغوش و چتلانغوچ می گویند که سابقا در  تهران زیاد مصرف داشت . اعراب به میوه درخت من حب الخضراء لقب داده اند .  گل درخت من قرمز است . در رنگرزی از آن استفاده می شود . پسته را به تنه ی  من پیوند می زنند تا محصولی درشت و خندان بدست آورند ، و چنانچه مرا به  درخت پسته پیوند کنند ، میوه ی من درشت شده و گلخنک نامیده می شود . 
 
vدرخت  من دیر خزان می کند و از تنه ی آن به طور طبیعی ، یا بادادن شکاف صمغی خارج  می شود که به آن در فارسی سقز و در عربی بطم می گویند . در بلوچستان میوه  درخت مرا کوبیده و با آن حلوا درست می کنند و معتقدند که بهترین مقوی اعصاب  و شهوت است . در خوزستان و سایر استان های جنوبی ، دانه های میوه ی مرا در  ظرفی پر از آب نگاهداری می کنند تا خشک نشود . درخت من در جنگلهای خشک  فارس ، کرمان ، بلوچستان ، یزد ، لرستان ، کردستان و ارتفاعات الموت و کوه  های پنجگانه می روید و از دوستان کبد و طحال است .   v
 
vشهوت  را زیاد می نمایم. زهکش کلیه و ریزکننده سنگها هستم ، اخلاط سینه و ریه را  پاک می کنم ، خارج کننده اقسام کرم معده بوده و پیشاب را زیاد می نمایم .  خون قاعده و بواسیر را که بسته شده باشد باز می کنم . بادشکن – ضد فلج و  لغو بوده ، سرفه و خفقان را تسکین می دهم . مسکن درد کمر – درد پشت و درد  قولنج هستم . میوه ی مرا جهت درمان غش و استسقاء تجویز کرده اند . مخلوط با  بادام و شکر جهت چاق شدن بدن و باز شدن ادرار و با سرکه جهت سردرد و تنقیه  جگر و گزیدن افعی و رتیل نافع می باشم . اگر میوه مرا داخل نان کنند ، از  تخمیر آن در شکم جلوگیری می کنم و به هضم آن کمک می نمایم . زیاده روی در  خوردن من باعث زخم شدن دهان و کم اشتهایی است . ضماد من درمان ورمها و  زخمهای سخت است . مالیدن میوه کوبیده من بر پوست بدن باز کننده رنگ و  نیکویی رخسار است و در صورتی که مدتی آن را بر محل ماه گرفتگی بمالند ، به  تدریج رنگ آن را زایل می نمایم .   v
 
سقز
 
vصمغ  درخت من که سقز نام دارد ، مقوی معده بوده ، و به هضم غذا کمک می کند و با  آن سقزهای تجارتی را می سازند . پیشاب آور و محرک اشتها است وبا محلول  الکلی آن در جهت صنعت نوعی ورنی فساد ناپذیر ساخته می شود .  ضماد آن که با  پیه ذوب می شود جهت رفع کجی و ترکیدن ناخن و درمان شقاق مزمن ( ترک  نشیمنگاه ) می باشد . مخصوصا اگر کمی شنجرف به آن اضافه شود . صمغ درخت من  مخلوط با روغن زیتون جهت بر طرف کردن ورمها و ترک پوست و خارش آن سودمند می  باشد . مقدار خوراک سقز پنج گرم می باشد . اهالی بلوچستان و استانهای  جنوبی که از میوه من استفاده می کنند ، در برابر امراض بزرگ مثل سرطان در  امان می باشند . و اگر دسترسی به میوه من ندارید ، از ترشی من که به  چاتلانغوش معروف است نوش جان فرمایید .  v
 
صمغ درخت « بنه » به عنوان دارویی برای درمان فشار خون مطرح است
 
vصمغ درخت بنه بهترین و ارزانترین دارو برای درمان فشار خون و ناراحتیهای معده است .
 
 vتحقیقات نشان داده صمغ این گیاه از خاصیت دارویی خوبی برخوردار بوده و  روغن آن گرم و خشک برای تقویت اعصاب ، صاف کردن صدا ، باز کردن انسداد و  درمان گرفتگیهای عروق و یرقان موثر است.
 
 vبرای درمان نفخ و گاز معده نیز از روغن این گیاه استفاده می شود . 
 
 vهمچنین صمغ خارج شده از ساقه درخت بنه در هنر نقاشی بارنگ و روغن و آدامس  سازی استفاده می شود و مصرف همین آدامس دارویی موثر در کاهش برخی بیماریها  است .
 
vاین  درخت بیشتر در غرب زاهدان ، نصرت آباد ، ارتفاعات ناهوک، بیرک سراوان و  ارتفاعات سرباز و لاشار استان سیستان و بلوچستان دیده می شود . 
 
 vدر  سیستان و بلوچستان گیاهان دارویی زیادی می روید و تا کنون حدود 40 گونه  گیاه داروی در این استان شناسایی و خواص 20 گونه آن بررسی شده است .
 
 vبنه  درختی با ارتفاع بیش از 15 متر با تاجی گرد و بزرگ و تنه ای قطور به قطر  نیم متر ، ناصاف و تیره رنگ ، اوایل فصل بهار گل می دهد . 
 
 vقلمرو  رویش این درخت از جزایر قناری و کشورهای ساحل مدیترانه تا آسیای صغیر و  سوریه ، قفقاز ، ایران ، افغانستان و پاکستان کشیده شده است . 
 
 vجنگلهای ایران نیز کشتگاهی مناسب برای پرورش دانه های معطر و روغنی این درخت است .
 
گیاهشناسی
 
vاز  خانواده Anacardiaceae نام علمی این درخت از نام پسته ی فارسی اقتباس شده  است. گونه های مختلف آن در ارتفاعات و كوهستان های خشك و نیم خشك استپی می  روید و در بعضی نقاط اجتماعات یك دست تشكیل می دهد و گاهی با بادام های  وحشی همراه است. 
بنه درختی است با ارتفاع حداكثر 10 متر با تاجی گرد و  بزرگ و تنه ای قطور، ناصاف و تیره رنگ ، برگهای آن شاخه ای فرد، تخم مرغی  شكل ناكشیده و با حاشیه ای كم و بیش مژه دار و گل آذین آن خوشه ای باز است.  میوه آن كوره شكل و معطر ، سطح لغزنده و شفاف به رنگ تیره و به بزرگی یك  نخود است پریكارب میوه های بند معطر و دانه های درشت آن روغن فراوان دارد. 
 
كاشت
 
vپس از  آماده سازی زمین به منظور احداث باغ، باید ابتدا جوی و پشته به عرض 100-50  سانتی متر ایجاد گردد. سپس آنرا آبیاری نموده و در فصل زمستان نسبت به كشت  مستقیم بذور لازم است كه بذور به مدت 12 ساعت قبل از كاشت خیسانده و با  قارچ كش مناسب ضد عفونی شوند. در یك طرف پشته گودال هایی با عمق 3-2 سانتی  متر و با فاصله 3-2 متر از یكدیگر ایجاد و پس از قرار دادن بذور در داخل هر  گودال روی آن با هاله پوشانده خواهد شد. 
در مناطقی كه دارای شرایط  خاك و آب شوری هستند، عرض جویهای كاشت 1/5-1 متر و عمق آنها 30-20 سانتی  مرت در نظر گرفته و كشت بذور در وسط جوی انجام می شود. لازم است محل كشت  بذر از سطح جوی حدود 10-5 سانتی متر بالاتر باشد تا در هنگام آبیاری ، آب  حدود 5 سانتی متر روی بذور را بپوشاند . طول جویهای كشت در این روش بین  50-30 متر و فواصل ردیفی، حدود 8-6 متر در نظر گرفته می شود. آبیاری بسته  به شرایط آب و هوایی و میزان آب موجود، پس از سبز شدن بذور هر 15-10 روز  یكبار انجام می شود.
            مهندسی کشاورزی