روانگرایی خاکLiquefacti
پدیده ای است که بدلیل کاهش سختی و مقاومت خاک در اثر وارد آمدن نیروی زلزله یا یک بارگذاری سریع صورت می گیرد.روانگرایی فقط در خاکهای اشباع صورت میگیرد.. هرچند اغلب لرزش زمین سبب افزایش فشار آب منفذی می گردد اما فعالیت های مرتبط ساختمانی همانند انفجار یا آبگیری مخازن و بطور کلی تغییر در تنش ارتجاعی زمین از طریق بارگذاری و باربرداری نیز می تواند سبب روانگرایی در خاک گردد. با وقوع روانگرایی مقاومت خاک کاهش یافته و توانایی خاک زیر پی برای حفظ پایداری ساختمانها و پلها از بین می رود.
آب موجود بین ذرات خاک فشاری را به ذرات خاک وارد می کند که این فشار سبب می شود ذرات خاک بطور محکم بهم فشرده شوند. پیش از زلزله فشار آب نسبتآ کم است اما با وقوع لرزش زلزله فشار آب افزایش یافته بطوریکه ذرات خاک بسرعت در کنارهم شروع به حرکت می کنند
همچنین خاک روان شده پشت دیوارهای حائل می تواند سبب نشست و تخریب دیوار حائل گردد.چنانچه افزایش فشار آب منفذی در پشت سدها نیز میتواند سبب زمین لغزه و شکستن سدها گردد.
معیار تعیین پتانسیل روانگرایی
بعد از زمین لرزه سال 1964 در نیگاتای ژاپن و خرابیهای ایجاد شده، خیل بسیاری از مهندسیان ژئوتكنیک
تلاش وسیعی جهت تعیین یك معیار
صحیح برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی انجام دادند كه در نتیجه این تلاش فاكتور اصلی را ارائه كردند:
نوع خاک
آزمایش نفوذ استاندارد
حداكثر شتاب زمین
عمران و ساختمان