صنعت ساختمان و توسعه پایدار

چكیده

توسعه پایدار و محیط زیست توجه متخصصان در صنعت ساختمان را به خود جلب كرده در حالی كه در كشور ما صنعت ساختمان در حال بكارگیری مصالح ساختمانی مدرن با استفاده از روش های ساخت وساز سنتی است.

كه این شیوه ساخت وساز در كشور دارای مشكلات كمی و كیفی می باشد. علاوه بر این استفاده از كارگران غیرماهر و سازگار نبودن سیستم رایج برای كارگذاری عایق حرارتی دلیل ناكارایی سیستم رایج می باشد. عوامل فوق مشكلات محیط زیست و توسعه پایدار در صنعت ساختمان سازی كشور است كه نیازمند مطالعه و تحقیق و ارائه راهكارهای مناسب جهت تعیین معیار برای انتخاب مصالح مناسب و سیستم ساختمانی كارآمد برای اهداف مختلف و در اقلیم های متفاوت است.

در شكل1: سیر تولید، استخراج، استفاده، به كارگیری مجدد، بازسازی، بازیافت و در نهایت تبدیل آن به ضایعات پركننده زمین نشان داده می شود (دومین چرخه شكل دهنده طبیعت كه معمارش خود ما هستیم)

شكل 1: گردش مواد در محیط زیست [3]

در رشته معماری نیز به طور گسترده حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار توجه متخصصان را به خود جلب كرده مخصوصاً گفته می شود طرح نامناسب معمار تأثیر جبران ناپذیری بر محیط زیست خواهد گذاشت.

درك توسعه پایدار در ساختمان دستخوش تغییراتی در سال های اخیر شده است.

در ابتدا موضوع تأكید بر محدودیت منابع و در دهه گذشته تأكید بر مسائل تكنیكی موضوع در ساختمان سازی مثل تكنیك های ساخت، قطعات و مصالح و انرژی بر اساس مفهوم طرح مطرح شد. امروزه نیز درك قابل توجهی از موضوعات غیرتكنیكی رشد كرده است. همچنین مسائل اقتصادی و توسعه اجتماعی به نوعی مطرح است [1]. حال در این بخش متخصصان درصدد استفاده از راهكارهایی چون انتخاب مصالح مناسب هستند و با اعمال روش هاش جدید مهندسی (روش تولید صنعتی، پیش ساخته) دست یابی به اهداف بلندمدت زیست محیطی و توسعه پایدار در صنعت ساختمان را پیگیری می كنند [2].

توسعه پایدار، در صنعت ساختمان سیاست محوری در جوامع قرار گرفته است. البته تا مدتی ماهیت این ساست در بین دولتمردان و متخصصان نامشخص بود. برای آشنایی با اهداف اصلی این تفكر سئوالاتی به شرح ذیل مطرح شد:

- آیا ما مطمئن ترین و مناسب ترین نوع مصالح را به كار می بریم؟

-        آیا ما با اصول اولیه پایداری آگاهی كامل پیدا كرده ایم؟

-        آیا مصالح ساختمانی انتخاب شده شرایط خوبی برای اجرا فراهم می كنند؟

- آیا زمانی كه عمر مفید ساختمان تمام می شود می توان قطعات ان را دوباره به مصرف رساند؟

اخیراً تكنیك (life cycle Assessment) LCA ارزیابی فوق را به شكل كمیتی امكان پذیر می كند، در واقعLCA كنترل كننده سیر تكاملی و نحوه به كارگیری مواد از گهواره تا گور و نیز وسیله ای برای تعیین ضایعات زیست محیطی مواد است.

مطالعات نشان می دهد یكی از مصالح ساختمانی كه بازیافت آن نسبت به دیگر مصالح بهتر است و همچنین نیازهای محیط زیست و توسعه پایدار پاسخ مثبت می دهد فولاد است.

آمارها نشان می دهد ساخت و ساز مسكن نقش اساسی در آلودگی هوا، گسترش بكارگیری مصالح مناسب و روش های نوین ساخت و ساز ساختمان دارد. زیرا بیشترین ساخت و ساز در مسكن می باشد. از قرن ها پیش ساخت و ساز واحد مسكونی بر اساس مصالح قابل دسترس و سنت ها، فرهنگ ها و عوامل اجتماعی صورت می گرفت. فن آوریبر این روند تأثیر گذاشته  به طوری كه استفاده از مصالح مناسب غیرمنطقه ای برای حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار را توجیه پذیر كرده است و باعث شده است، حفاظت از منابع طبیعی و استفاده بهینه از انرژی به شكل مناسبی امكان پذیر شود.