مقدمه و حركت
این مقاله در صدد است تا مقایسه ای از كاربرد رویكردهای متفاوت مدل سازی تصمیم در یك موضوع حسابرسی ، ازجمله ارزیابی ریسك ذاتی و ریسك كنترل در خریدها، چرخة موجودی ها وحسابهای پرداختی راارائه دهد . دو مدل كمك به تصمیم ، یعنی مدل پایگاه دانش (مدل خبره )و مدل مبتنی بر روش ، برای موضوع تصمیم بكار گرفته می شوند و نتایجی كه آنها ایجاد می كنند ،مورد مقایسه قرار می گیرد .
زمان برای تصمیم گیرندگان كمیاب است و منابع گران و پرهزینه هستند . توانایی بكارگیری كامپیوترها برای موضوعات تصمیم گیری ، مزایای بالقوة زیادی در بردارد . جایی كه مسائل ، نسبتاً خوب بنیان یافته اند ، رفع امر تصمیم گیری از تصمیم گیرندگان انسانی ، آنها را برای پذیرش و درخواست بیشتر مشاغل ، آزاد خواهد ساخت .
اجرای موفق كار مدل سازی تصمیم ، به انتخاب صحیح ابزار برای كامل نمودن این وظیفه ، بستگی دارد مقاله های قبلی از جمله (Delisione tall (1994) ,Bharadwjetal (1994) , Peters(1989) رویكرد پایگاه دانش را به عنوان روشی مناسب برای ارزیابی ریسك حسابرسی برگزیده اند ، این مقاله درصدد است بررسی نماید كه آیا این انتخاب صحیح است یا خیر .
( Weber(1997 به تمایل محققان سیستمهای اطلاعاتی اشاره می كند ، تا توجه آنها را به قدیمی ترین تكنولوژی در دسترس و خسارات رویكردهای توسعه یافته اخیر و امكان بروز زیان در صورت پشتیبانی تئوریكی از كارهایشان ، جلب كند ، بنابراین مطلوبست تاقبل از توجه به پروژة مدل سازی تصمیم گیری ، به رویه های مدل سازی منتشر شده توجه كنیم .
ا ستفاده از كامپیوترها به طوری كلی و مدلهای مبتنی بر سیستمهای پایگاه دانش به طور اخص ، به عنوان یك بخش جدایی ناپذیر از فرآیند حسابرسی ، بیشتر معمول رایج است ، مداركی بر این روند می توان از طریق منابع و مأخذ اكثر متنهای حسابرسی اخیر و مقاله هایی كه به طور خاص با این نكته سروكار دارند ، بدست آورد .
به عنوان مثال ، نشانةاخیر از میزان اهمیتی كه دانشگاه وحرفه به سیستم خبره ( مدل پایگاه دانش ) داده اند را از (1995)White می توان دریافت . این مقاله 105 سیستم حسابداری آكادمیك را در سطح ایالات متحده بررسی كرد . از این تعداد 96 درصد ، نقش هوش مصنوعی و سیستم خبره را درحسابداری و حسابرسی واحد مورد رسیدگیشان ، پنهان نمودند و 46 درصد به طور مستقیم كاربرد سیستمهای خبره را لمس كردند .
این نوشته جات و آثار چاپی ، مزایای رویكرد پایگاه دانش در مدل سازی تصمیم را افزایش داد Wateman(1986) ، ویژگیها و مزایای زیر را به عنوان مزایای بالقوة سیستمهای خبره نسبت به افراد تصمیم گیرنده (تصمیم گیرندگان انسانی ) ، مشخص نمود :
اظهار عقیدة مصنوعی ( سیستم خبره )
اظهار عقیده كارشناسان ( تصمیم گیرندگان انسانی )
دائمی
انتقال آسان
مستند سازی آسان
از بین رفتن
انتقال مشكل
مستند سازی مشكل
Consistent
غیر قابل پیش بینی
قابل تهیه ، مقرون به صرفه
گران ، پرهزینه
مزایای سیستم خبره نسبت به افراد تصمیم گیرنده
این روشن نیست آیا این مزایا مختص استفاده از سیستم خبره می باشد ، یا خیر ؟ در جهت متتنوع نمودن درجات این سیستم ، به نظر می رسد كه در هر نوع كامپیوتری برای كمك به تصمیم گیری قابل كاربرد هستند وسعت این مزایا بسیار وسیع و متنوع است . به عنوان مثال ؛ مسائل تصمیم گیری را رفع نماید . وقوع مكرر ابهام در مسئله تصمیم گیری نسبت به یك مورد قطعی و مطلق ؛ یك سئوال است ، این ممكن است یك گزینة ساده تر باشد . كافی است تا رویكردها بعضی از طبقات و درجات مسائل تصمیم گیری را كه میتوان درجه ای از ابهام را در آنها تصور ساخت ، نشان دهند .
Simon(1973) مسئله كاملاً سازمان را به یك موضوعی كه می توان در الگوریتم تصمیم گیری به آن استفاده نمود . تعریف كرد و این گونه می توان تعریف را دنبال نمود كه تعیین و شناسایی چنین مسائل سازمان یافته ای ممكن است در طول زمان تغییر یابند . بنابراین برای فهم ما از فرآیند تصمیم گیری ، الگوریتم باید متناسب با این تغییر و تحول ، رشد و نمو یابد . بدین ترتیب الگوریتم توصیفی به طور كامل قادر می شود تا بر ابهام ذاتی در تصمیم گیری های خاص ، فائق آید .
همانطور كه بیان شد ، این مقاله درصدد است تا از رویكرد مدل سازی كه مدل پایگاه دانش یكی از این مدل هاست ، مدل مبتنی بر روش می باشد ، این مدل یك سیستم پشتیبانی تصمیم گیری یا مدل تصمیم گیری سازمان یافته را با استفاده از زبان برنامه ریزی رسمی مشخص می نماید . تا یك الگوریتم وابسته به جبر در اتخاذ تصمیم را ایجاد نماید . یك چنین مدلی شامل مجموعة معینی از روشهایی است كه باید در جهت مورد ملاحظه قرار دادن موضوع تصمیم كه قبل از تعریف شده است و ارائه راه حلی برای این موضوع ، كامل شود .
چنین الگوریتم جبر گرایانه ای ، فاقد انعطاف پذیری است . كه می تواند با استفاده از مدل پایگاه دانش كسب گردد (1986)Turban and wathins مدل پایگاه دانش را این گونه تعبیر و تفسیر نمودند : یك برنامه كامیپوتری كه شامل دانش بخره در باره قلمرو یك موضوع خاص و مكانیسم ارائه دلیل برای افزایش استنتاج بر اساس دانش می شود »
بنابراین ما دیدیم كه تعریف ویژگیهای مدل پایگاه دانش ، دارای مكانیسم ارائه دلیل است .
این مكانیسم ، ابزاری را استنتاج می كند كه توسط Water man(1986) این گونه تعریف می شود . بخشی از سیستم پایگاه دانش یا سیستم خبره كه شامل دانش حل مشكلات می باشد . این ابزار استنتاج حوزةدانش ( استقرار یافته در پایگاه دانش ) را درجهت رسیدن به یك استنتاج جدید ، تكامل می دهد .
حسابداری