نقش روابط عمومی در گسترش افكار عمومی

ارتباط جمعی یا عمومی

ارتباط جمعی یا عمومی تعبیر جدیدی است كه جامعه شناسان آمریكایی برای مفهوم MassMedia به كار برده‌اند. این واژه كه از ریشه لاتین media (وسایل) و اصطلاح انگلیسی Mass یا توده تشكیل شده است. از نظر لغوی به معنای ابزارهایی است كه از طریق آنها می‌توان با افرادی به طور جداگانه یا با گروه‌های خاص و همگون و جماعت كثیری از مردم به صورت یكسان دسترسی پیدا كرد. امروزه این وسایل عبارتند از: روزنامه، رادیو، تلویزیون، سینما و اعلانات. بدیهی است كه در میان ابزارهای پخش پیام روزنامه و رادیو و تلویزیون دارای نكات مشتركی است چرا كه پیام‌های آنها به صورت متناوب پخش می‌شود.

بنابراین در تعریف ارتباط جمعی می‌توان گفت:

ارتباط جمعی یا عمومی انتقال اطلاعات با وسایلی چون (روزنامه- كتاب- امواج، رادیو، تلویزیون و …) برای گروه غیر محدودی از مردم با سرعت زیاد است این نوع ارتباط هم به نوبه خود دارای ویژگی‌هایی است.

1- ناآشنا بودن و پراكنده بودن پیام‌گیران:

در این قسمت اشاره به سطح اطلاعات و آگاهیهای افراد مختلف جامعه نسبت به موضوعات مختلف دارد و همچنین پراكندگی و گسترده بودن افرادی كه در حوزه گیرنده پیام قرار دارند.

2- بازگشت پیام یا بازخورد با تاخیر

به علت گستردگی پیام در هنگام فرستادن ان و همچنین گسترده بودن مخاطبین تاثیر و بازخورد پیام با تاخیر مواجه خواهد شد.

3- سرعت عمل زیاد

كه به نوع ارتباط در وسایل ارتباط جمعی بستگی دارد كه معمولاً در رسانه‌هایی همچون تلویزیون و رادیو این سرعت بیشتر دیده می‌شود.

4- تكثیر پیام

پیام به سرعت انتشار می‌یابد و حتی افكار عمومی نیز در این تكثیر نقش ویژه‌ای دارند.

5- ارتباط سطحی و ناپایدار:

به دلیل گسترده بودن موضوعات در پیام‌ها و تسریع بودن آن تاثیر آن در افراد به صورت سطحی خواهد بود.

6- پیام‌های انبوه

با گسترده شدن وسایل ارتباط جمعی به مراتب پیام‌ها نیز به فراوانی افزایش خواهد یافت.

7- قابل رویت نبودن آثار پیام

این مشكل ویژه در این گونه وسایل ارتباط جمعی همواره فكر اندیشمندان را به خود مشغول كرده كه چگونه تاثیر پیام را در افراد مختلف با آگاهیهای متفاوت بتوانند در آنها مشاهده نمایند.

 افكار عمومی (Public opinion) یكی از جنجالی‌ترین موضوعات در علوم اجتماعی است كه از دو واژه poll (نظرخواهی) و Public (عمومی، عامه) گرفته شده است. افكار عمومی برخاسته از ضمیر باطن یك ملت و نوعی واكنش مردم است نسبت به موضوعی كه در سرنوشت آنها تاثیر می‌گذارد این واژه در اصل (Doxa) به معنی نظر بوده است.

آلن بیرو در تعریف آن می‌نویسد: افكار عمومی عبارتند از «طرز تلقی و واكنش جمعی و مشهود اكثریت افراد یك جامعه در مقابل رویدادهای اجتماعی كه اغلب مهم تلقی می‌شوند.»

گابریل تارد كه او را بنیانگذار افكار عمومی علمی می‌دانند درباره آن می‌گوید:

«افكار عمومی داوری توده‌های مردم درباره مسایل روز است» به عبارتی دیگر افكار عمومی نظرات اكثریت مردم را در یك زمان معین نشان می‌دهد. هنگامی كه مساله‌ای برای مردم مهم باشد و با منافع آنها ارتباط پیدا بكند افكار عمومی شكل می‌گیرد، ممكن است بر اساس پیش داوری باشد و یا از شایعه تاثیر بپذیرد.

مطالعه افكار عمومی و شناخت آن كه ارتباط نزدیكی به شناخت مردم دارد. از قرن‌ها پیش مورد توجه سیاست گذاران (اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی) بوده است. به دنبال آن از ده‌ها سال پیش در كشورهای مردم سالار جهان تبدیل به یك مساله موثر و با اهمیت شده است و مردم و حكومت‌های این گونه كشورها هر روز جایگاه والاتری برای ان قایل می‌شوند در واقع باید گفت این گونه كشورها همواره بر اساس نظرات مردم به تصمیم‌گیری می‌پردازند و یا اقدامات خود را اصلاح می‌نمایند. آگاهی از افكار عمومی مردم از مهمترین نیازهای هر دولت است آنان به خوبی می‌دانند كه افكار عمومی در یك سیستم دموكراتیك می‌تواند شخص یا گروهی را بر قدرت بنشاند و یا از آن خارج سازد. در حكومت‌های مردم سالار اطلاع از این كه مردم به چه فكر می‌كنند و نظراتشان نسبت به مسایل چگونه است از اهمیت زیادی برخوردار است. چرا كه بدین وسیله نهادها، سازمان‌ها، موسسات، كارخانجات و شخصیت‌ها به مقبولیت خدمات خود پی می‌برند و از طریق بازسازی خود یا گاه با نفوذ بر افكار عمومی آن را جلب و یا به سمت منافع خود سوق می‌دهند.