مکانیسم های دفاعی و پایگاه هویت در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد و افراد عادی

چكیده

این پژوهش با هدف مقایسه طرحواره های ناسازگار اولیه ، مكانیسم های دفاعی و پایگاه هویت در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد و افراد بهنجار انجام گرفت . جامعه آماری این پژوهش شامل 60نفر كه در دو گروه زن و مرد 30نفره  (15نفرمبتلا به سوء مصرف مواد و15 افراد بهنجار)  قرار می گرفتند كه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند . برای جمع آوری داده ها از مقیاس های  طرحواره های یانگ (YSQ-75)، پرسشنامه سبك های دفاعی (DSQ-40) و آزمون گسترش یافته عینی پایگاه هویت من (EIS2- EOM) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های میانگین و انحراف معیار برای آمار توصیفی و مانوا استفاده شد. نتایج نشان داد كه در هر پنج حوزه طرحواره های ناسازگار بریدگی و طرد ، خودگردانی و عملكرد مختل ، محدودیت های مختل ، دیگر جهت مندی و گوش به زنگی بیش از حد وبازداری میانگین استفاده از این طرحواره ها در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد به گونه معناداری  بالاتر از افراد بهنجار می باشد . در تحلیل مكانیسم های دفاعی در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد و افراد بهنجار دراستفاده از مكانیسم دفاعی پخته افراد بهنجار به گونه معناداری بالاتر از افراد مبتلا به سوء مصرف مواد بودند، در سبك مكانیسم های دفاعی روان نژند مابین دوگروه تفاوت معناداری حاصل نشد اما سبك دفاعی ناپخته در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد  به گونه معناداری بالاتر از افراد بهنجار قرار داشت در تحلیل پایگاه هویت، پایگاه هویت موفق در افراد بهنجار به طور معناداری  بالاتر بود و در پایگاه های تحمیل شده و سردرگم افراد مبتلا به سوء مصرف مواد به طور معناداری بالاتر از افراد سالم قرار داشتند و اما در پایگاه هویت معوق مابین دو گروه تفاوت معناداری وجود نداشت . پیشگیری و درمان افراد مبتلا به سوء مصرف مواد بدون شناخت مولفه های اساسی مانند طرحواره های ناسازگار اولیه ، مكانیسم های دفاعی و پایگاه هویتی با مشكل مواجه خواهد شد براساس این یافته ها می توان با درمان مناسب طرحواره ها و آموزش استفاده از سبك های دفاعی پخته و بوجود آوردن فضایی كه افراد در آن بتوانند از پایگاه هویتی موفقی برخوردار شوند برای برنامه ریزان این حوزه و درمانگران برای پیشگیری و درمان بیماران مبتلا به سوء مصرف مواد مفید واقع خواهد شد .

كلمات كلیدی : سوء مصرف مواد ،طرحواره های ناسازگار اولیه ، مكانیسم های دفاعی ، پایگاه هویت.

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه : 1

بیان مساله : 2

اهداف پژوهش: 9

هدف كلی.. 9

اهداف جزئی.. 9

فرضیه ها: 10

تعریف نظری و عملیاتی تحقیق : 11

سوء مصرف مواد: 11

طرحواره های ناسازگار اولیه : 12

مکانیسم های دفاعی : 12

پایگاه هویت : 13

سوء مصرف مواد : 15

طبقه بندی مواد : 15

سوء مصرف : 18

اعتیاد : 19

قطع مصرف یا ترك : 19

همه گیر شناسی : 19

تاریخچه سازه طرحواره : 20

تعریف یانگ از طرحواره 21

ویژگی های طرح واره های ناسازگار اولیه. 22

حوزه های طرح واره و طرح واره های ناسازگار اولیه. 24

حوزه اول : بریدگی و طرد. 24

حوزه دوم : خود گردانی و عملکرد مختل.. 25

حوزه سوم: محدودیت های مختل.. 26

حوزه چهارم: دیگر جهت مندی.. 27

حوزه پنجم: گوش به زنگی بیش از حد و بازداری.. 29

طرحواره درمانی : 30

تدوین طرحواره درمانی : 31

مکانیسم‌های دفاعی.. 32

دفاع‌های خودشیفته‌وار. 34

دفاع های رشد نیافته. 34

دفاع‌های نوروتیک... 36

دفاع‌های بالغ یا رشد یافته. 38

پایگاه هویت : 40

شکل گیری هویت در نوجوانی : 41

مدل های شکل گیری هویت : 42

چهار وضعیت هویت من در دید گاه مارسیا : 43

هویت تحقق یافته : 44

تعلیق هویت (معوق ) : 45

ضبط هویتی ( هویت زود شکل گرفته ) : 46

پراکندگی هویت ( هویت آشفته ) : 48

مکانیسم های تغییر هویت : 49

پیشینه تحقیق.. 50

طرحواره های ناسازگار. 50

پیشینه داخلی : 50

پیشینه خارجی : 51

پیشنه مكانیسم های دفاعی.. 53

پیشینه داخلی : 53

خارجی: 54

پیشینه پایگاه هویت... 55

پیشینه داخلی : 55

پیشینه خارجی : 57

جامعه آماری : 61

نمونه آماری: 61

روش اجراء : 61

ابزار گردآوری اطلاعات : 62

آزمون گسترش یافته عینی پایگاه هویت من (EIS2- EOM): 62

پرسشنامه سبک های دفاعی (40- DSQ): 62

پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ (YSQ): 63

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات : 64

یافته های مربوط به فرضیه: 69

فصل پنجم. 74

بحث و نتیجه گیری.. 74

فهرست منابع. 82

پیوست ها 92