مبانی و پیشینه نظری حمایت اجتماعی

توضیحات: فصل دوم مقاله کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو مقاله

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع :    انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

قسمتی از متن مبانی نظری و پیشینه

حمایت اجتماعی

تعاریف حمایت اجتماعی

حمایت اجتماعی عبارت است از ادراك  فرد از اینكه مورد توجه و علاقه دیگران بوده، از دیدگاه آنان فرد ارزشمند است، چنانكه دچار مشكل و ناراحتی شود، سایر افراد مؤثر در زندگی‌اش(مثل دوستان و برادر و همكاران ) به او یاری خواهند رساند. بر طبق این تعریف حمایت اجتماعی مفهومی است كه به دامنه ارتباطات متقابل بین فردی توجه دارد، و هر چه میزان مبادلات بین فردی بیشتر باشد، میزان حمایت اجتماعی كه فرد دریافت می‌دارد، افزونتر خواهد بود. عكس این رابطه نیز صادق است بنابر تعریف، حمایت اجتماعی دوجنبه یا دوبعد اساسی دارد: الف: جنبه دهنی: بعد ذهنی حمایت اجتماعی به تصوری اطلاق می‌گردد كه فرد از افراد موثر دارد كه قادرند به طور بالقوه در مواقع درماندگی و ناچاری وی را مساعدت نمائید.  این جنبه در میزان عملكرد فرد تأثیر فراوانی دارد و یافته‌های تحقیقاتی حاكی ازآن است كه هرچه ذهنیت فرد در برخورداری از حمایت دیگران ـ حمایت بالقوه ـ بیشتر باشد میزان پاسخهای موفقیت‌آمیزی كه به فشارهای روانی وموقعیتهای بغرنج نشان می‌دهد، بیشتر است. بر عكس، اگر فرد احساسی كند كه از حمایت اجتماعی كافی اطرافیان برخورد دار نیست، احتمالاً آمادگی كمتری برای مقابله با خطر از خود نشان می‌دهد و ممكن است كه به جای رویارویی با مشكلاتش به رفتارهای اجتنابی یا فرار متوسل شود (بیگی‌فرد، 1378). ب:جنبه عینی: بعد عینی یا بالفعل حمایت اجتماعی به میزان واقعی مساعدتهای و همیاریهای ارائه شده به فرد بستگی دارد هرنوع تغییر یا بروز مصیبتی در زندگی فرد، از جمله منابع فشاری است كه ممكن است موجب پریشانی و نگرانی فرد شود. حضور افراد موثر و مساعدت آنان تاحد قابل ملاحظه‌ای از شدت فشار روانی می‌كاهد و فرد را قادر به انطباق دوباره خواهد ساخت به عنوان مثال، ازدواج از جمله وقایعی است كه سبب ایجاد فشارهای روانی و محیطی بر فرد می‌گردد حضور افراد خانواده  و دوستان در مجلس جشن عروسی به زوج حوان از سوی اطرافیان ارائه می‌شود، تا میزان زیادی از فشار روانی ناشی از تغییر زندگی و مسئولیت‌ها می‌كاهد و آنها را قادر می‌سازد كه با موقعیت و شرایط تازه انطباق لازم را به عمل می‌آورند (بیگی‌فرد، 1378).

اعتقاد بر این است كه حمایت اجتماعی به سه طریق دربرخورد با رویدادهای فشار زا كمك می‌كند اولاً اعضای خانواده، دوستان، و سایر افراد می‌توانند مستقیمآ حمایت ملموسی به شكل منابع مادی در اختیار شخص قرار دهند. ثانیاً اعضای شبكه اجتماعی فرد می‌توانند با ارائه پیشنهادات وی را از حمایت اطلاعاتی خود برخوردار سازند و این اقدامات متنوع می‌تواند به حل مشكلاتی كه موجب فشار شده است كمك كند. این پیشنهادات به فرد كمك خواهد كرد تا به مشكل از دیدگاه جدیدی نگاه كند، بدین ترتیب آن را حل كرده یا آسیب‌های ناشی از آن را به حداقل می‌رساند. ثالثاً افراد شبكه اجتماعی می‌توانند با اطمینان بخشی دوباره به فرد در خصوص اینكه مورد علاقه با ارزش و محترم است از وی حمایت عاطفی به عمل آورند و نهایتآ موجب افزایش عزت نفس و خود پنداره در او شوند(هاوس، 1988، به نقل از بیگی‌فرد، 1378).

یكی از مفاهیم روانشناختی كه اخیراً توسط دانشمندان علوم تربیتی مطرح گردیده است، حمایت اجتماعی می‌باشد. این موضوع نیز یكی از نیازهای اساسی افراد بشر در طول تاریخ بوده است. انسان‌های اولیه در اكثر دوران تاریخ خود احتمالاً در دسته‌ها و گروه‌های كوچك زندگی می‌كردند و به دنبال یافتن غذا بودند و در مواقعی در معرض خطر حمله موجودات درنده قرار می‌گرفتند. به عقیده بالبی(1982، نقل از شریفی درآمدی،1381). در طول تاریخ بشری در صورت كمك اطرافیان، انسان‌ها به بهترین وجه قادر به رویارویی با بحران‌ها و روبرو شدن با خطرات بوده‌اند. بدین‌گونه در طبیعت ما نیاز به دلبستگی‌های نزدیك استقرار یافته است تا بتوانیم از حمایت خانواده و اطرافیان برخوردار گردیم.  آنگونه كه از تعاریف مختلف حمایت اجتماعی استنباط می‌شود، آن عبارت است از میزان ادراك فرد از این كه مورد توجه و علاقه دیگران بوده، از دیدگاه آنان فردی ارزشمند است و چنانچه دچار مشكل شود به او یاری می‌رسانند. بنا به تعریف، حمایت اجتماعی شامل دو بعد اساسی است، یكی جنبه ذهنی كه نشان دهنده تصورات و ادراكات فرد از حمایت‌های اطرافیان است، و دیگری جنبه واقعی(عینی) است كه عبارتست از میزان مساعدت‌ها و كمك‌های واقعی ارائه شده به فرد(بیابانگرد، 1383). منابع حمایت اجتماعی فراهم شده برای فرد نیز متنوع هستند. در این طیف گسترده، حمایت گروه‌هایی از قبیل خانواده، گروه همسالان، دوستان، خویشاوندان، مغازه‌دار محله، معلمان، همكاران، و سایرین قرار دارند. برخی از این گروه‌ها به طور رسمی و برخی دیگر به صورت غیررسمی تأمین‌كننده حمایت اجتماعی برای فرد هستند. مطالعات پژوهشی نشان داده است افرادی که از سیستم حمایت اجتماعی خوبی برخوردارند، نسبت به زندگی خود خوشبین‌ترند. (حریری، 1381).