بررسی روابط اجتماعی در ایران

اكثر محصولات صنعتی تولید شده یا در حال تولید و یا در دست بررسی و طراحی، بخاطر و برای انسان و در رابطه تنگاتنگ با انسان عصر حاضر و آینده است. بررسی روابط اجتماعی انسان در رابطه با آن تولید و یا طرح از مراحل مهم تحقیقات در یك پروژه است.

آگاهی كافی در این مرحله به طراح كمك می‌كند تا به اطلاعات مناسب و با شناخت و بینش دست به طراحی آن محصول بزند. یك طراح صنعتی پیش از هر گونه فعالیت طراحی ابتدا باید انسان و روابط انسانی كه در رابطه با آن طرح می‌باشد را شناسایی كند.

این رابطه ثابت كرده كه طرح‌ها و محصولاتی كه بدون توجه به تحقیقات اجتماعی تولید شده‌اند عموماً شكست خورده و آن طرح با ناكامی مواجه گردیده است و با نشناختن استفاده‌گر، او را دچار آزردگی روانی و جسمی نموده است. از آنجائیكه از اهداف طراحان صنعتی در نظرگیری خواستها، آمال و آرزوهای استفاده‌گر و همچنین صاحبان و سرمایه‌گذاران صنعت می‌باشد، این عدم شناخت باعث بروز شكست در تولید و استفاده محصولات می‌گردد.

در كشور ما صنعت مبلمان از دیرباز با میزهای كوتاه تحریر بسیار نفیس متداول و مرسوم بوده است و در دوره صفویه بخصوص مبلمان خاتم‌كاری و منبت‌كاری شده به حد اعلای ترقی خود می‌رسد و این صنعت تاكنون در بعضی از مبلمانهای گران‌قیمت به كار می‌رود و شاه‌كارهایی را به‌وجود می‌آورد. نمونه آن میز منبت و خاتم‌كاری نفیس استاد كریمی است كه در نمایشگاه بین‌المللی بروكسل به معرض نمایش گذاشته شد. ولی باید در نظر داشت كه در كشور ما تا چندی پیش صنایع مبلمان مخصوص اماكن مقدسه (میز و جاكتابی و منبر) و قصرهای سلاطین (تخت سلطنت و مبلمان داخلی قصرها) بود. اگر بخواهیم توسعه تاریخی میز را مورد بررسی قرار دهیم باید صنایع مبلمان‌سازی را بررسی كنیم و سپس به خود میز پرداخته شود.

قبل از ظهور فرهنگ غربی در اقصی‌نقاط ایران نشستن روی قالیهای زیبا و نفیس مرسوم بوده است و مبل‌سازی چندان رونق نداشت. حتی تا اواخر دوره قاجار فقط در منازل معدودی از افراد سرشناس مبلمان مخصوص پارچه‌های منگوله‌دار به سبك دربار فرانسه وجود داشت كه اغلب از خارج وارد می‌شد ولی پس از این دوره و با ساختن خانه‌های جدید و نفوذ این فرهنگ صنعت مبل‌سازی روبه ترقی نهاد.

در اینجا بود كه استاد كارهای ایرانی با تلفیق روشهای ایرانی و اروپایی مبلهای گران‌قیمتی ساختند. این مبلها در ابتدا از چوب گردو بود و بعدها از چوبهای دیگر مانند نارون و چوبهای روشن مثل افرا، راش، ملج هم مورد استفاده قرار گرفت.

زمانی مبل‌سازی در كارگاههای كوچك انجام می‌شد ولی پس از مدتی با عرضه تخته فیبر در اغلب موارد و به خصوص در ساختن قفسه لباس و میز این فراورده جدید جایگزین تخته‌های چوب شده، درها و نمای اینگونه محصولات از فیبر ساخته، كارخانه‌های بزرگتری ایجاد شد.