این آزمون به كوشش " گرانت" و" برگ" در سال 1948 انجام وبه طور وسیع برای مطالعه " رفتار انتزاعی" و" تغییر مجموعه" تهیه شده است. به آزمودنی دسته ای از 64 كارت ارائه می شود كه برروی آنها یك الی 4 نماد بصورت مثلث، ستاره، صلیب، دایره كه به ترتیب به رنگهای قرمز، سبز، زرد، آبی نقش بسته است كه هیچ دو كارتی شبیه یكدیگر نمی باشد ( مثلث به رنگ قرمز، ستاره به رنگ سبز، وصلیب به رنگ زرد ودایره به رنگ آبی ) ( تصویر4- 15 ) را ملاحظه نمائید )
وظیفه آزمودنی این است كه باید بر اساس اصلی كه از الگوی پاسخهای آزماینده نسبت به جایگذاری كارتها توسط خودش استنباط می كند كارتها دیگر را یكی یكی زیر 4 كارت اصلی كه به ترتیب شامل 1 مثلث قرمز، 2 ستاره سبز، 3 صلیب زرد و4 دایره آبی است قرار دهد. برای مثال اگر اصل مذكور رنگ باشد، جایگزینی صحیح این است كه كارت قرمز قطع نظر از شكل یا تعداد نمادها در زیر یك مثلث قرمز قرار می گیرد، متقابلا آزماینده هم جواب خود خواهد داد، آزمودنی فقط شروع به جایگذاری كارتها می كند وآزماینده به او می گوید كه آیا هر جایگزینی درست است یا خیر؟ بعد از اینكه یك دور جایگزینی صحیح 10كارت در یك ردیف انجام شد آزماینده اصل مذكور را تغییر می دهد به این ترتیب كه الگوی گفته های " درست" و" غلط" خود را عوض می كند.
علوم انسانی