کزاز

کزاز نوعى بيمارى عصبى (نرولوژي) است که با افزايش تون و اسپاسم‌هاى ماهيچه‌ها مشخص مى‌شود. اين اسپاسم‌ها گاهى موجب آسيب‌هاى جدى نظير شکستگى دنده‌ها و مهره‌ها و خفگى شده و ممکن است با محرک‌هايى مانند نسيم، حرکت ناگهاني، صدا، نور، سرفه و... بروز نمايند.  اهميت تأثير واکسيناسيون کزاز در مناطق زئونوزخيز کشور، زمانى مشخص‌تر مى‌شود که موارد کزاز را - که به صفر نزديک شده است - با موارد بسيار زياد بروسلوز و موارد هارى مقايسه نماييم و به‌يقين اين مقايسه براى استادان باسابقهٔ ما که زمانى با موارد بسيار زياد کزاز مواجه بوده‌اند، جلب‌توجه بيشترى خواهد کرد و بدون شک، نتيجهٔ زحمت‌هاى سربازان گمنام جبههٔ بهداشت و خدمتگزاران صفوف مقدم اين جبهه است.

عوامل اتيولوژيک

کلوستريديوم تتاني، باسيل گرم مثبت بى‌هوازى متحرک مولد هاگى (اسپور) است که به‌فراواني، در خاک و مدفوع حيوان‌هاى اهلى و انسان يافت مى‌شود و هاگ‌هاى آن را مى‌توان از گردوخاک، البسه و از محيط خشک اطراف، به‌نوع قابل زيست، پس از سالها کشف نمود. اين هاگ‌ها و توکسين باسيل، مى‌توانند واکسن‌ها، سرم‌ها و کات‌گوت را نيز آلوده نمايند. وفور اين باکترى در نواحى پرجمعيت و در آب‌وهواى گرم و مرطوب و در خاک غنى از مواد آلي، بيشتر است.