از آزادى انسان درانتخاب عقيده و جواز و يا عدم جواز تحميل دين سخن گفتيم .
يادآور شديم كه اين مساله و ساير فروعات آن ازاهميت بسيارى برخورداراست .
نفى واثبات آن پياندهاى بسيارى را در بردارد. مسائلى از قبيل دعوت به اسلام كيفيت برخورد با غير مسلمانان ارتداداز دين جهاد دراسلام كتب ضلال و... بااين مساله بگونه اى ارتباط دارند.
توجه به پيامدهاو نيز نگرش به سير حركت و تطورات گوناگون و برخوردهاى مختلف بااين مساله همواره بااستنادانديشه هاى مطرح شده به قرآن از چيزهائى است كه لزوم بررسى بيشتر را در مساله مى طلبد چرا كه اين مساله همانند بسيارى از مسائل ديگر ازافراط و تفريط درامان نمانده است . عده اى اصولا طرح اين مساله و مسائل مشابه آن را ناروا شمرده و دراسلام مساله اى به نام آزادى جز آنچه در متون فقهى در بحث بردگى مطرح مى شود! نمى شناسد و طرح آن در جامعه از نظر آنان بدعت محسوب مى شود