نادیده گرفتن حقوق خانواده‌ها؛ کیفیت مدارس از مردم پنهان است

خبرنگار اجتماعی ، همزمان با فصل ثبت‌نام دانش‌آموزان، تلاش خانواده‌ها برای یافتن مدرسه‌ای مناسب آغاز شده است، به صورت اجمالی می‌توان گفت، خانواده‌‌ها تمایل دارند ثبت‌نام فرزندشان در مدرسه‌‌ای باشد که به لحاظ تربیتی محیط سالمی دارد و از نظر آموزشی نیز حداقل معیارهای کیفی را داراست همین مسئله منجر شده خانواده‌ها به تعبیر خودشان در پی یافتن مدرسه دولتی «خوب» باشند.

مردم نسبت به کلاس‌های درس شلوغ مدارس دولتی با 40 دانش‌آموز، کیفیت پایین آموزش و مسائل تربیتی و آسیب‌های اجتماعی نگران هستند و تمام این دغدغه‌ها سبب می‌شود برخی مدارس که در مواجهه با این مسائل اوضاعشان تا حدی بهتر است با استقبال بسیاری مواجه شوند.

حال  در این میان خانواده‌هایی که توانایی مالی بالاتری دارند فرزندشان را در مدارس غیردولتی ثبت‌نام می‌کنند و سایر اقشار نیز تلاش می‌کنند از میان انواع مختلف مدارس دولتی، مدرسه مناسبی را برای فرزندشان پیدا کنند و گاه برای ثبت‌نام در مدرسه مدنظر بارها در مسیر مدرسه تا اداره آموزش‌وپرورش تردد می‌کنند.

ذکریا حسینی پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری آموزش دریادداشتی به بررسی مسئله کیفیت مدارس پرداخته است.

او در بخشی از این یادداشت اشاره می‌کند: پنهان بودن کیفیت عملکرد مدارس و عدم شفافیت آن از یک سو باعث فریب حاکمیت شده و اتلاف بودجۀ وزارت آموزش و پرورش را رقم می‌زند، از سوی دیگر با محروم کردن مردم از حق طبیعی خود یعنی دسترسی به اطلاعات، منجر به فریب خانواده‌هایی خواهد شد که فرزندان خود را در مدارس غیردولتی ثبت‌نام می‌‌کنند.

مشروح این یادداشت را در ادامه می‌خوانید:

"در روزهای گذشته، حمایت میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی تلاش خانواده‌ها برای ثبت‌نام فرزندان خود در مدارس خاص را اینچنین با ابهام مواجه ساخت، "چرا خانوده‌ها باید اصرار داشته باشند که حتماً فرزندشان را در فلان مدرسه خاص ثبت‌نام کنند و حتی 100 کوچه و خیابان را هر روز طی کنند تا فرزندشان در این مدرسه درس بخواند آن هم با هزاران اصرار و واسطه برای اینکه موفق به ثبت‌نام شوند، حتی برخی چک سفید امضا به مدارس می‌دهند."

او سخنان خود را اینچنین تکمیل کرد: " وقتی کنار خانه فرد، مدرسه وجود دارد، چرا باید فرزند خود را به جای دورتری ببرند، آیا صرف اینکه مدرسه پول بیشتری می‌گیرد دلیل بر خوبی آن است؟ در حقیقت این مدارس، فرق چندانی با مدارس دولتی ندارند و فقط برخی ظواهر و فوق برنامه‌ها را دارند که تنها وقت دانش‌آموز را تلف می‌کند."

با استناد به اظهارات فوق، چند پرسش اساسی قابل طرح است؛

الف) آیا علاقۀ خانواده‌ها نسبت به ثبت‌نام فرزند خود در مدرسه‌ای با کیفیت بیشتر، غیرمنطقی است؟

در واقع به نظر می‌رسد این حق طبیعی والدین است که بتوانند فرزندان خود را در مدرسه‌ای که از کیفیت بیشتری برخوردار است ثبت‌نام کنند.

ب) این سخن کاملاً صحیح است که خانواده‌ها اطلاع دقیقی از کیفیت مدارس ندارند و چه بسا تصور کنند که دریافت شهریۀ بیشتر به معنای کیفیت بیشتر است اما پرسش اصلی آن است که چرا خانواده‌ها از کیفیت مدارس مطلع نیستند؟

آیا این حق والدین نیست که بتوانند به نحوی از کیفیت مدارس مطلع شوند و آیا این وظیفۀ وزارت آموزش و پرورش به عنوان نهاد حاکمیتی متولی حوزۀ آموزش عمومی نیست که کیفیت مدارس را به صورت معتبر ارزیابی کرده و اطلاعات مربوطه را در اختیار آنها قرار دهد؟

ج) آقای میرزاده بر این باور است که یک مدرسۀ غیردولتی با شهریۀ چند ده میلیونی، تفاوت معناداری با مدارس دولتی ندارد. این ادعا با استناد به کدام شواهد قابل اثبات است؟

ادعای فوق در حالی است که در همین رابطه، عبدالرسول عمادی، رئیس سابق مرکز سنجش آموزش وزارت آموزش‌وپرورش با استناد به نمرات امتحانات نهایی، که تنها ارزیابی استاندارد نظام آموزشی است، اینچنین اظهار نظر نموده است: "نمرات امتحانات نهایی تعداد زیادی از مدارس غیردولتی در صدر جدول، تعداد زیادی در میانه جدول و در حال رقابت با مدارس دولتی و تعدادی نیز در انتهای جدول هستند."

مبتنی بر اظهارات فوق می‌توان گفت کیفیت عملکرد مدارس آن چنان پنهان است که حتی سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس به عنوان کنندۀ حاکمیت نیز از وضعیت دقیق آن مطلع نیست، چه رسد به والدین.

پنهان بودن کیفیت عملکرد مدارس و عدم شفافیت آن از یک سو باعث فریب حاکمیت شده و اتلاف بودجۀ وزارت آموزش و پرورش را رقم می‌زند، از سوی دیگر با محروم کردن مردم از حق طبیعی خود یعنی دسترسی به اطلاعات، منجر به فریب خانواده‌هایی خواهد شد که فرزندان خود را در مدارس غیردولتی ثبت‌نام می‌‌کنند.

به منظور رفع چالش فوق ضروری است وزارت آموزش‌وپرورش هر چه زودتر شاخص‌های کیفی عملکرد مدارس  که مهمترین آن‌ها وضعیت یادگیری دانش‌آموزان است را تدوین کرده و بر مبنای آن نسبت به رتبه‌بندی مدارس اقدام  کند، موضوعی که وزیر آموزش‌وپرورش خبر از اجرای آن تا نیمۀ آذر 97 داده بود و متاسفانه همچنان عملی نشده است."

پایان/