قرن چهارم و نیمه اول قرن پنجم هجری را از حیث تکامل علوم و ظهور علمای بزرگ می توان مهمترین دوره در جهان اسلام و خصوصا سرزمین ایران را سنت و به همین جهت بعضی از صاحبنظران و مورخان و معاصر این دوره را، عصر رنسانس اسلامی نامیده اند و از آنجائیکه تقریباً از اوایل این قرن (قرن چهارم) تا نیمه اول قرن پنجم، سلسله آل بویه در ایران حکمفرمائی می کرده اند می توان این تحول علمی – فرهنگی را به این سلسله نسبت داد.
هر چند حکومت آل بویه زیر نظر خلفای عباسی، قرار داشتند اما خلیفه عملاً در این دوران قدرتی نداشت [1]ومی توان گفت که حکمرانان آل بویه تقریباً مستقل عمل می کرده اند.
نکته قابل توضیح دیگر این است که هر چند در قرن چهارم این تحول علمی و فرهنگی در سراسر دنیای اسلام صورت گرفت، اما به جرأت می توان گفت که سهم ایرانیان، خصوصاً دولت آل بویه در این حرکت علمی – فرهنگی، سهم چشمگیری داشتند و لذا بر آن شدم تا این دوره پرشکوه یا به اصطلاح رنسانس اسلامی را ، در ایران قرن چهارم و پنجم بررسی کنم و این حق شرعی و قانونی هر ملتی است