خبرنگار اجتماعی ؛ بهمن سال 97 بود که وزارت آموزشوپرورش، بخشنامه طرح معلم تمام وقت را ابلاغ کرد و بر این اساس دبیران و هنرآموزانی که در هفته 30 ساعت تدریس داشته باشند از 17.5 درصد فوقالعاده ویژه بهرهمند خواهند شد.
البته از همان ایام مناقشاتی درباره این طرح و سوالاتی از این دست "مگر معلمان تمام وقت نیستند که حالا با ابلاغ یک بخشنامه و اضافهکردن 6 ساعت به مجموع ساعت تدریس هفتگی آنها از عنوان معلم تمام وقت یاد میشود"، مطرح بود.
مسئولان وزارت آموزشوپرورش استناد اجرای این طرح را براساس سند تحول بنیادین میدانند اما کارشناسان آموزشی معتقدند که تماموقت شدن معلمان در سند تحول به معنای 30 ساعت یا 42 ساعت تدریس در هفته نیست بلکه معلم باید به فعالیتهای پژوهشی و ارتباط با اولیا بپردازد.
با این حال در کشاکش این اختلاف نظرها و طرح نقدهای جدی به طرح معلم تمام وقت، در نخسین سال اجرای آن 10 هزار نفر به عضویت طرح معلم تمام وقت درآمدند و حالا مسئولان آموزشوپرورش پیشبینی میکنند که استقبال از این طرح برای سال تحصیلی پیشرو بیشتر هم باشد.
در شرایطی که به گفته مسئولان آموزشوپرورش هر جور که حساب و کتاب کنیم باز هم این طرح به نفع معلمان است اما باید اعتراف کنیم، هنوز این سؤال بی پاسخ مانده است،" سازمان برنامه و بودجه که مدام از عدم تحقق درآمدهای دولت مینالد، با کدام توجیه اقتصادی، تعهدات مالی جدیدی را در قالب طرح معلم تمام وقت برای پرداخت حقالتدریس معلمان شاغل میپذیرد اما پرداخت همان حقالتدریس را که در قانون بودجه بر پرداخت آن به صورت ماهانه تاکید شده است، نمی پذیرد؟! این رویکرد دوگانه دولت در مواجهه با قوانین، چگونه توجیهپذیر است؟"
البته مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی که از بررسی طرح "معلم تمام وقت" منتشر نموده است آب پاکی را روی دست همه ریخته و صراحتاً خواهان توقف اجرای این طرح به شکل فعلی و الزام به افزایش ساعات تدریس هفتگی معلمان شده است!
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس درباره "طرح معلم تمام وقت" را در ذیل میخوانیم:
وزارت آموزش و پرورش در تاریخ سوم بهمن 97 بخشنامهای را با موضوع پرداخت فوقالعاده ویژه موضوع بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 86 به ادارات کل آموزش و پرورش استانها ابلاغ کرد، بر اساس این بخشنامه دبیران و هنرآموزان با 30 ساعت تدریس در هفته مشمول دریافت فوقالعاده ویژه 17.5 درصد حقوق ثابت و فوقالعادههای مستمر در احکام کارگزینی خود میشوند.
این بخشنامه اگرچه به موضوع برقراری فوقالعاده ویژه برای دبیران و هنرآموزان اختصاص دارد اما از همان روزهای آغازین با عنوان طرح "معلم تمام وقت" از آن یاد شد. عنوانی که از طرف کارشناسان آموزش و پرورش و برخی از کنندگان مجلس به شدت مورد اعتراض قرار گرفت، مخالفان طرح برآنند که معلمی حرفهای نیمهوقت نیست که شاغلان این حرفه برای دریافت حقوق و مزایای شغلی تمام، ساعات اضافهتری تدریس کنند، در نتیجه این اعتراضات وزارت آموزش و پرورش عنوان طرح مذکور را به ساماندهی "ساعات غیر موظف" تغییر داد!
طرح معلم تمام وقت ابزاری برای جبران کمبود نیروی انسانی
مخالفان همچنین طرح معلم تمام وقت را ابزاری در اختیار وزارت آموزش و پرورش میدانند تا به مدد آن بتواند کمبود نیروی انسانی مورد نیاز خود را تأمین کند و ساعات موظف تدریس هفتگی دبیران و هنرآموزان را از 24 ساعت به 30 ساعت اضافه کند و به تدریج این تعداد ساعت را تا 44 ساعت تدریس در هفته برساند.
وزارت آموزش و پرورش نیز با دفاع از طرح مذکور بر آن است که امتیازات طرح معلم تمام وقت برای معلمان آن است که حقالتدریس آنها به روز در حقوق آنها واریز میشود و در پاداش پایان خدمت آنها نیز واریز خواهد شد بنابراین اجرای این طرح به بهبود معیشت معلمان میانجامد افزون بر این وزارت آموزش و پرورش طرح معلم تماموقت را در راستای راهکار 5-21 سند تحول بنیادین قلمداد نموده است.
تمام وقت شدن معلمان مطابق سند تحول به معنای افزایش ساعات تدریس نیست
اگرچه در اینجا قصد آن نیست که به بررسی موضوع تمام وقت شدن معلمان بر اساس سند تحول بنیادین پرداخته شود اما باید به این نکته اشاره کرد که حضور تمام وقت و مربیان در مدارس براساس 5-21 سند تحول بنیادین شامل ساعات تدریس و ساعات اختصاص یافته به سایر فعالیتهای تربیتی مرتبط است و نه افزایش ساعات تدریس هفتگی و دیگر آنکه حضور تمام وقت معلمان در مدارس بایستههایی دارد که برخی از آنها در هدف عملیاتی 12 سند تحول بنیادین اشاره شده است: " برقراری الگوی جبران خدمات و تأمین نیروی انسانی در خور منزلت فرهنگیان با توجه به لزوم تمام وقت شدن آنها."
در این گزارش سعی بر آن است تا طرح معلم تمام وقت در راستای بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری، مصوبه هیئت وزیران و مصوبه شورای حقوق و دستمزد مورد ارزیابی قرار گیرد و به این پرسش پاسخ داده شود که طرح معلم تمام وقت چگونه فوقالعاده ویژه موضوع بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری را اجرا میکند؟
چهار مصوبه برای پرداخت فوقالعاده ویژه به دبیران و هنرآموزان
درخصوص طرح معلم تماموقت یا پرداخت فوقالعاده ویژه به شاغلین در مشاغل دبیری و هنرآموزی با 30 ساعت تدریس در هفته، قوانین و مقرراتی وجود دارد که برای تبیین بهتر موضوع و فرآیند شکلگیری آن به ترتیب تصویب در زیر آمدهاند:
الف. ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 86: فوقالعاده ویژه در موارد خاص با توجه به عواملی از قبیل بازار کار داخلی و بینالمللی، تأثیر اقتصادی فعالیتها در درآمد ملی، انجام فعالیت و وظایف تخصصی، ستادی، تحقیقاتی و حساسیت کار با پیشنهاد سازمان و تصویب هیئت وزیران امتیاز ویژه برای حداکثر 25 درصد از مشاغل، در برخی از دستگاههای اجرایی تا 50 درصد سقف امتیاز حقوق ثابت و فوقالعادههای مستمر مذکور در این فصل نظر گرفته خواهد شد.
ب. مصوبه هیئت وزیران در تاریخ 15 بهمن 93:
1. برقراری فوقالعاده ویژه مشاغل تخصصی موضوع بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری برای کارکنان ستادی وزارتخانه ها و سازمانهای مستقل زیرنظر رئیسجمهور که انجام فعالیتهای تخصصی، ستادی، تحقیقاتی و حساس را بر عهده دارند برای حداکثر 25 درصد از مشاغل که واجد شرایط و ویژگیهای مصرح در بند مذکور هستند و با احتساب مشاغلی که قبلاً به تصویب هیئت وزیران رسیده است متناسب با کارآیی و اثربخشی کارکنان ستادی دستگاههای مشمول حداکثر تا 35 درصد حقوق و فوقالعادههای مستمر مشروط به وجود اعتبار و تایید سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور به نحوی که متوسط پرداختی به کارکنان دستگاه از 60 درصد سقف تعیین شده تجاوز نکند، مجاز است.
2. سازمانهای ستادی که حیطه وظایف و ماموریت آنها در گستره ملی است با تایید سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور طی فرآیند مذکور مشمول این تصویبنامه میشوند.
ج. مصوبه شورای حقوق و دستمزد جلسه 27 شهریور 97: شورای حقوق و دستمزد در این جلسه به منظور جبران خدمات ناشی از افزایش 6 ساعت تدریس موظف شاغلان مشاغل دبیر و هنر آموز با 30 ساعت تدریس در هفته با پرداخت 17.5 درصد فوقالعاده ویژه موضوع بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری در اجرای تصویبنامه مورخ 15 بهمن 93 هیئت وزیران موافقت کرد.
د. بخشنامه مورخ سوم بهمن 97 وزارت آموزش و پرورش: شورای حقوق و دستمزد در جلسه مورخ 27 شهریور 97 به منظور جبران خدمات ناشی از افزایش 6 ساعت تدریس موظف شاغلان مشاغل دبیری و هنرآموزی با 30 ساعت در هفته با پرداخت 17.5 درصد فوقالعاده ویژه موضوع بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری در اجرای تصویب نامه مورخ 15 بهمن 93هیئت وزیران موافقت کرده مقتضی است مراتب ذیل مدنظر قرار گیرد:
1. ساعات موظف هفتگی دبیران و هنرآموزان براساس طرح طبقه بندی مشاغل معلمان کشور کماکان 24 ساعت در هفته است.
2. دبیران و هنرآموزانی که تمایل دارند برای ساعات تدریس اضافی و جبران حقالزحمه به جای دریافت وجوه حقالتدریس از فوقالعاده ویژه استفاده کنند مشمول 30 ساعت تدریس در هفته خواهند شد و به منظور جبران خدمات آنان 17.5 درصد فوق العاده ویژه موضوع بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری در احکام کارگزینی آنها برقرار میشود.
3. به دلیل اختیاری بودن موضوع، معلمانی که از فوقالعاده مذکور استفاده نمیکنند جبران حق الزحمه آنها کماکان با پرداخت حقالتدریس انجام می گردد.
4. فوقالعاده مذکور مشمول کسور بازنشستگی بوده و در تعیین حقوق بازنشستگی و وظیفه وسایر پرداختیهای قانونی مربوط نیز قابل محاسبه است.
5. دبیران و هنرآموزان متقاضی برخورداری از فوقالعاده ویژه مذکور باید حداقل 5 سال امکان ادامه خدمت تا رسیدن به شرایط بازنشستگی تکلیفی موضوع تبصرههای 2 و 3 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری را داشته باشند.
6. دبیران و هنرآموزانی که بر اساس طبقه بندی مشاغل معلمان کشور با داشتن 20 سال سابقه تدریس یا مدیریت یا معاونت یا رسیدن به سن 50سالگی مشمول 4 ساعت تدریس هفتگی شده یا میشوند چنانچه به میزان 30 ساعت در هفته به امر تدریس اشتغال داشته باشند، برخورداری آنان در صورت تمایل از فوقالعاده ویژه بلامانع است.
7. جبران تدریس بیش از 6 ساعت یا کمتر از آن در هفته کماکان به صورت حقالتدریس قابل پرداخت خواهد بود.
8. این شیوهنامه از تاریخ اول مهر 97 قابل اجرا است.
در نتیجه؛ وزارت آموزش و پرورش به استناد مصوبه شورای حقوق و دستمزد و مصوبه هیئت وزیران برای آن دسته از دبیران و هنرآموزانی که در طول هفته 30 ساعت تدریس موظف داشته باشند، فوقالعاده ویژه را از تاریخ اول مهر 97 در احکام کارگزینی آنها منظور نموده است این فوقالعاده بنابر اظهار نظر مدیر کل امور اداری وقت وزارت آموزش و پرورش به صورت 17.5 درصد حق شغل، حق شاغل، حق ایثارگری سختی کار و فوق العاده شغل محاسبه میشود و مشمول کسور بازنشستگی خواهد بود.
پیشینه فوقالعاده ویژه:
فوقالعاده ویژهای که موضوع بخشنامه مورد بحث وزارت آموزش و پرورش است به بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 8 مهر 86 برمیگردد اما باید به این موضوع اشاره کرد که فوقالعاده مذکور پیش از این نیز سوابقی داشته و مقرراتی برای پرداخت آن به کارکنان برخی دستگاهها و سازمانها از جمله وزارت آموزش و پرورش تصویب شده است.
ماده 6 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب 13 شهریور 70 مجلس شورای اسلامی در خصوص پرداخت فوقالعاده به کارکنان دستگاههای اجرایی چنین آورده است: به دولت اجازه داده میشود در اجرای نظام هماهنگ پرداخت به منظور تطبیق وضع کارکنان دستگاههای مشمول مقررات خاص و جذب و نگهداری نیروهای مناسب برای مشاغل تخصصی و مدیریت در مواردی که در این قانون پیشبینی نشده است فوق العادههای خاص وضع کند.
بر اساس ماده 6 قانون مذکور، مجلس شورای اسلامی اجازه وضع فوقالعادههای خاص را به دولت داده است، فوقالعاده ویژه یکی از همین فوقالعادههاست که هیئت وزیران در سال 83 پرداخت آن را برای معلمان با حصول برخی شرایط به تصویب رساند:
پرداخت فوقالعاده ویژه به معلمانی که به طور تمام وقت به تدریس اشتغال دارند و مربیان و مدیران و معاونین مدارس، مصوبه هیئت وزیران در تاریخ 26 فروردین 83 به منظور افزایش انگیزه و کارایی معلمان و ارتقای سطح کیفی خدمات آموزشی به معلمانی که به طور تمام وقت به تدریس اشتغال دارند و مربیان و مدیران معاونین مدارس بر اساس عواملی مانند... فوقالعاده خاصی تحت عنوان فوقالعاده ویژه با رعایت شرایط زیر علاوه بر حقوق و مزایای متعلقه قابل پرداخت است:
1. میزان و درصد فوقالعاده ویژه به شرح زیر است:
الف. معلمانی که امتیاز رتبه معلم ارشد را کسب کنند برابر با 20 درصد حقوق و فوقالعاده ویژه و فوقالعاده جذب.
ب. معلمانی که امتیاز رتبه معلم خبره را کسب کنند برابر با 35 درصد حقوق و فوقالعاده شغل و فوقالعاده جذب.
ج. معلمانی که امتیاز رتبه معلم عالی را کسب کنند برابر با 50 درصد حقوق و فوقالعاده شغل و فوقالعاده جذب
2. حداکثر تعداد افرادی که با رعایت ضوابط مربوط و کسب امتیازات لازم مشمول دریافت فوقالعاده ویژه میشوند بر اساس رقابت و انتخاب بهترین افراد مجموعاً 65 درصد تعداد متصدیان مشاغل مربوط خواهد بود.
شیوه اجرا و پرداخت فوقالعاده ویژه قبل از تصویب قانون مدیریت خدمات کشوری
بررسی سوابق اجرا و پرداخت فوقالعاده ویژه پیش از تصویب قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 86 نکاتی در خصوص وزارت آموزش و پرورش نشان میدهد که برخی از آنها در زیر اشاره میشود:
فوق العاده ویژه به معلمان پرداخت میشد که به صورت تمام وقت به تدریس اشتغال داشتند.
با توجه به محدودیت پرداخت فوقالعاده ویژه مجموعاً 65 درصد تعداد متصدیان مشاغل مربوط، مشمولان بر اساس سازوکاری رقابتی و رتبهبندی در گروههای معلم ارشد، معلم خبره و معلم عالی انتخاب میشدند.
سقف مجوزهای پرداخت فوق العاده ویژه 65 درصد از متصدیان مشاغل مربوط بوده و 9 درصدی از مطلق مشاغل.
نکته دیگر آنکه فوقالعاده ویژه جزء فوقالعاده مستمر محسوب نبوده و مشمول دریافت کسور بازنشستگی نمیشود.
برخورداری از فوقالعاده ویژه مذکور منوط به داشتن حداقل 5 سال سابقه به صورت رسمی و پیمانی و حداقل 5 سال توقف به صورت رسمی یا پیمانی برای هر یک از رتبههای بعدی است.
در اینجا متن طرح معلم تمام وقت بخشنامه مورخ سوم بهمن 97 وزارت آموزش و پرورش با توجه به قوانین و مقررات مربوطه همچون قانون مدیریت خدمات کشوری، مصوبه مربوطه هیئت وزیران، آیین نامههای اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل معلمان کشور مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد:
برقراری فوقالعاده ویژه موضوع بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری در احکام کارگزینی معلمان منجر به افزایش حقوق دریافتی آنها طی سنوات خدمتی و بازنشستگی خواهد شد بنابراین در صورتیکه طرح معلم تمام وقت فقط برقراری فوقالعاده ویژه مذکور باشد داوطلبانه و اختیاری بودن پذیرش آن توسط مشمولان منطقی به نظر نمیرسد زیرا به صورت طبیعی افراد خواهان دریافت حقوق و مزایای بیشتر هستند مگر آنکه طرح فوقالعاده مذکور اجرای ناقص فوقالعاده ویژه بوده و تبعاتی را برای معلمان در پی داشته باشد.
بر اساس بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری برقراری فوق العاده ویژه برای حداکثر 25 درصد از مشاغل امکانپذیر است از سوی دیگر وزارت آموزش و پرورش پیش از این نیز فوق العاده ویژه را برای برخی از کارکنان اداری اجرا نموده است بنابراین همه معلمان و هنرآموزان میتوانند از این فوقالعاده ویژه برخوردار شود از این رو باید ساز و کاری رقابتی وجود داشته باشد تا بتوان 25 درصد از مشاغل موجود را برگزید این در حالی است که در طرح معلم تمام وقت شدن این ساز و کار رقابتی یا ملاک معینی بر شایستهگزینی دیده نشده است.
نادیده گرفتن حق تقلیل 4 ساعت تدریس هفتگی معلمان
بر اساس ماده 4 دستورالعمل "میزان ساعت تدریس هفتگی شاغلین مشاغل طرح طبقه بندی معلمان کشور" از ساعات تدریس متصدیان مشاغل معلمی با داشتن 20 سال سابقه تدریس یا مدیریت و معاونت یا رسیدن به سن 50 سالگی 4 ساعت در هفته کسر خواهد شد، از سوی دیگر بر پایه بند 6 "طرح معلم تمام وقت" دبیران و هنرآموزانی که بر اساس طرح طبقه بندی مشاغل معلمان کشور مشمول 4 ساعت تقلیل تدریس هفتگی شده یا میشوند چنانچه به میزان 30 ساعت در هفته به امر تدریس اشتغال داشته باشند برخورداری آنان در صورت تمایل از فوق العاده ویژه بلامانع است نتیجه آنکه در طرح معلم تمام وقت حق تقلیل 4 ساعت تدریس هفتگی معلمان مشمول نادیده گرفته شده است.
نکته دیگر درباره در این باره آن است که مشمولان تقلیل ساعتی باید 10 ساعت تدریس اضافه در هفته داشته باشند اما سایر دبیران و هنرآموزان با 6 ساعت تدریس اضافه در هفته از فوقالعاده مذکور برخوردار خواهند شد و این امر تبعیض بوده و مغایر با روح حاکم بر بند 9 اصل سوم قانون اساسی است علاوه بر این اگر مقرر است طرح تقلیل 4 ساعت تدریس موظف در هفته نادیده گرفته شود، نادیدهگرفتن این مهم در مصوبه و مقرره دیگر خلاف اصول تنقیحی قوانین و مقررات است و باید بر اساس مصوبه مربوطه این اصلاح انجام شود.
افزایش ساعت تدریس معلمان به 30 ساعت؟!
بر اساس طرح معلم تمام وقت ساعات "موظف" معلمان مشمول طرح مذکور به 30 ساعت تدریس در هفته افزایش پیدا خواهد کرد در حالی که برپایی ماده 3 دستورالعمل میزان "ساعات تدریس هفتگی شاغلین مشاغل طرح طبقه بندی معلمان کشور"، خدمات تمام وقت متصدیان مشاغل دبیری و هنرآموزی 24 ساعت در هفته است، اگرچه در بند یک طرح مذکور چنین آمده است که "ساعات هفتگی دبیران و هنرآموزان کماکان 24 ساعت در هفته است" اما عبارت "به منظور جبران خدمات ناشی از افزایش 6 ساعت تدریس موظف شاغلین مشاغل دبیری و هنرآموزی با 30 ساعت تدریس در هفته" موجود در صدر بخشنامه وزارت آموزش و پرورش و نیز نامه مورخ 9 دی ماه 97 سازمان اداری و استخدامی کشور بر موظف بودن ساعات تدریس مذکور تأکید دارد.
بر اساس بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 86 و سایر مجوزهای برقراری فوق العاده ویژه همچون مصوبه هیئت وزیران و مصوبه شورای حقوق و دستمزد هیچگونه محدودیت و قیدی در خصوص سنوات باقیمانده افراد شاغل جهت برخورداری از فوقالعاده ویژه وجود ندارد بنابراین افراد شاغل در سال آخر دوران خدمت خود نیز میتوانند از این فوق العاده برخوردار شوند به ویژه آنکه این فوق العاده بر اساس ماده 76 قانون مدیریت خدمات کشوری مشمول کسور بازنشستگی بوده و افراد از مزایای آن در حقوق بازنشستگی خود نیز برخوردار خواهند شد، همه اینها در حالی است که بر اساس بند 5 بخشنامه وزارت آموزش و پرورش، دبیران و هنرآموزان متقاضی برخورداری از فوقالعاده ویژه باید حداقل 5 سال امکان ادامه خدمت تا رسیدن به شرایط بازنشستگی تکلیفی موضوع تبصرههای 2 و 3 ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری را داشته باشند که البته این امر اجحاف نسبت به مشمولان به شمار میرود.
محدود کردن پرداخت فوقالعاده ویژه به 30 ساعت تدریس؛ فاقد اعتبار حقوقی!
بند یک مصوبه هیئت وزیران برقراری فوقالعاده ویژه مشاغل تخصصی موضوع بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری را برای کارکنان ستادی وزارتخانهها و سازمانهای مستقل زیرنظر رئیس جمهور که انجام فعالیت و وظایف تخصصی، ستادی، تحقیقاتی و حساس را بر عهده دارند مجاز نموده است اما در مصوبه شورای حقوق و دستمزد و بخشنامه وزارت آموزش و پرورش با برقراری فوقالعاده ویژه برای دبیران و هنرآموزان با 30 ساعت در هفته موافقت شده است بنابراین بخشنامه وزارت آموزش و پرورش و مصوبه شورای حقوق و دستمزد با توسعه دایره شمول فوق العاده ویژه با مصوبه هیئت وزیران مغایرت دارد و فاقد اعتبار حقوقی است.
بر پایه قانون مدیریت خدمات کشوری شاخص برقراری فوقالعاده ویژه برای کارکنان عواملی از قبیل بازار کار داخلی و خارجی، ریسکپذیری، تاثیر اقتصادی و فعالیتها بر درآمد ملی، انجام فعالیت و وظایف تخصصی و ستادی و تحقیقاتی و حساسیت کار است. مصوبه هیئت وزیران نیز برقراری این فوق العاده را متناسب با انجام فعالیت و وظایف تخصصی، ستادی، تحقیقاتی و حساس مجاز نموده است اما در بخشنامه وزارت آموزش و پرورش این برقراری منوط به افزایش تعداد ساعات تدریس هفتگی است و هیچ اشارهای به کیفیت انجام وظایف مورد تصدی نشده است بنابراین بخشنامه مذکور مورد جدیدی به قانون مدیریت خدمات کشوری و مصوبه مذکور هیئت وزیران اضافه نموده است و از این جهت فاقد اعتبار حقوقی است.
بر اساس آنچه از متن بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری و مصوبه هیات وزیران استنباط میشود، برقراری فوقالعاده ویژه مرتبط با شرایط شغل است و نه متصدی شغل "شاغل" اما بخشنامه وزارت آموزش و پرورش این پیوند را به هم زده و برقراری فوقالعاده را به شاغل گره زده است به این نحو که به طور مثال اگر دو نفر در شغل دبیری با شرایط کاری و شرح وظایف یکسان اشتغال داشته باشند فردی میتواند از فوقالعاده برخوردار شود که تدریس هفتگی او به 30 ساعت برسد درحالی که افزایش سقف ساعات تدریس هیچ ارتباطی با فعالیت و وظایف تخصصی وی ندارد.
از سوی دیگر با توجه به جمعیت دانشآموزی و نیروی انسانی در مناطق آموزش و پرورش برخی از متصدیان مشاغل دبیری یا هنرآموزی امکان بهرهمندی از این فرصت را ندارند اما سایر متصدیان تنها به مدد کمبود نیروی انسانی در منطقه آموزشی از آن برخوردار میشوند، این امر تبعیض میان فرهنگیان است.
نتیجه گیری و پیشنهاد:
1. تمام وقت شدن معلمان در سند تحول به معنای تدریس تمام وقت یا اضافه شدن ساعت تدریس موظف آنها نیست شرط اصلی برای تماموقت شدن معلمان و مکلف کردن آنان برای حضور تمام وقت در مدرسه برقراری الگوی جبران خدمات و تامین رفاه متناسب با شأن و جایگاه آنها است، به نوعی بدون طراحی و استقرار نظام جبران خدمات عادلانه "عدالت بیرونی و درونی" تغییر ساعات کار و معلمان و تاکید بر حضور تمام وقت آنان برای انجام فعالیتهای علمی، پژوهشی، تولید محتوا، تعامل با اولیا و همکاران بینتیجه است.
2. برقراری فوق العاده ویژه موضوع بند 10 ماده 68 قانون مدیریت تنها برای 25 درصد از مشاغل امکان پذیر است و از همین رو اجرای این بند نیازمند سازوکار رقابتی برای انتخاب مشمولان است که البته طرح معلم تمام وقت فاقد این سازوکار است.
3. اجرای طرح معلم تمام وقت به سبب الزام به افزایش ساعات موظف تدریس هفتگی باعث نادیده گرفتن طرح طبقه بندی مشاغل معلمان کشور و حق تقلیل 4 ساعت تدریس هفتگی معلمان مشمول طرح طبقهبندی مذکور شده است.
4. مصوبه هیئت وزیران اجرای فوق العاده ویژه را به کارکنان ستادی دستگاههای مشمول اختصاص داده است در حالیکه مصوبه شورای حقوق و دستمزد و بخشنامه وزارت آموزش و پرورش این دایره شمول را توسعه داده و جای آن برای دبیران و هنرآموزان مقرر کردهاند از این رو مقرره اخیر مغایر با مصوبه هیئت وزیران و فاقد اعتبار حقوقی است.
5. افزون بر آنچه گفته شد، طرح معلم تمام وقت به سبب مواردی از قبیل تغییر در مبنای محاسبه فوقالعاده ویژه، ایجاد محدودیت سنوات خدمتی جهت بهرهمندی از فوق العاده مذکور، توسعه دایره شمول و فوق العاده ویژه از کارکنان ستادی تا دبیران و هنرآموزان، الزام به افزایش ساعات تدریس هفتگی و نادیده گرفتن شرایط ویژه مذکور در بند 10 همچون حساسیت، ریسکپذیری، انجام فعالیت و وظایف تخصصی و ستادی و تحقیقاتی و... اجرای ناقص قانون مدیریت خدمات کشوری است.
پیشنهاد میشود، اجرای طرح معلم تمام وقت به شکل فعلی و الزام به افزایش ساعات تدریس هفتگی در وزارت آموزش و پرورش متوقف شود و این وزارتخانه بر اساس شرایط موجود در بند 10 ماده 68 قانون خدمات کشوری و نیز مصوبه هیئت وزیران، فوقالعاده ویژه را در سقف 25 درصد مشاغل اجرا کند.
پایان/