كتیبه بیستون

دیودور سیسیل، مورخ یونانی نخستین كسی بود كه در كتاب خود نام بیستون را به صورت بغستان Bogistanon آورده است كه شكل تغییر یافته واژه كهن ایرانی بغ _ ستانا یعنی «جایگاه خدایان» است. احتمالا واژه بهیستان یا بهیستون در نتیجه كاربرد عامیانه مردم به واژه بیستون یعنی مكانی كه در آن ستون وجود ندارد، تغییر یافته است. این اثر تاریخی كه در چند كیلومتری شرق كرمانشاه قرار دارد، یكی از آثار ممتاز خاورمیانه به شمار می رود كه از حدود دو هزار سال پیش تاكنون در پیش چشمان مسافران جاده شوش _ اكباتان شكوه و عظمت خود را به رخ كشیده است. این اثر شامل یك نقش برجسته و یك كتیبه هخامنشی است كه متن كتیبه آن طولانی ترین كتیبه هخامنشی به شمار می آید. تمامی اثر بر روی صفحه ای سنگی به ارتفاع ۳ متر و عرض ۵ الی ۶ متر خلق شده است كه به نظر می رسید سطح دیواره صرفا برای همین منظور مسطح گردیده است. از میان افراد مختلفی كه نقش آنها بر روی سنگ دیواره حك شده است، تصویر داریوش با هیكل بزرگش متمایز تر از دیگران است