خبرنگار اجتماعی ،با نگاهی به آمار داوطلبان کنکور امسال کاملاً مشخص میشود که همچنان رقابت دانشآموزان در رشته تجربی، سخت و نفسگیر پیش میرود و در سوی مقابل، رشتههای ریاضی و انسانی جذابیتی برای داوطلبان ندارد؛ به این آمار توجه کنید، در کنکور سال 98 یک میلیون و 118 هزار و 793 داوطلب به رقابت پرداختند که از این تعداد در گروه علوم ریاضی و فنی تعداد 164 هزار و 278 داوطلب، در گروه علوم تجربی 637 هزار و 94 داوطلب و در گروه علوم انسانی 282 هزار و 151 داوطلب حضور داشتند! یعنی تقریباً حدود 4 برابر داوطلبان رشته ریاضی در گروه تجربی رقابت میکنند!
در سالهای اخیر گرایش دانشآموزان برای ورود به رشتههای فنیوحرفهای با توجه به بازار اشتغال آن افزایش یافته است و از این فرصت میتوان به عنوان ظرفیتی برای هدایت تحصیلی دانشآموزان و کاهش تب رشته تجربی بهره جست و به نظر میرسد یکی از مناسبترین راهها برای کنترل بحران هدایت تحصیلی، تقویت هنرستانهاست.
مصطفی آذرکیش مدیرکل دفتر آموزشهای فنیوحرفهای و کاردانش وزارت آموزشوپرورش با اشاره به اینکه آنچه در وزارت آموزشو پرورش برای آموزشهای مهارتی در حال انجام است مطابق اسناد بالادستی از جمله سند تحول بنیادین است که گسترش حرف و مشاغل مورد نیاز حال و آینده کشور را مورد تأکید قرار میدهد، اظهارکرد: همچنین سیاستهای ابلاغی اشتغال و اقتصاد مقاومتی به صورت ویژه به توسعه آموزشهای مهارتی میپردازد.
پایان رشتههایی که بازار کار به آنها نیازی ندارد
وی ادامه داد: برای واکنش موثر در برابر تغییرات سریع تکنولوژی باید رشتههای جدید را به هنرستانها وارد کنیم و در وزارت آموزشو پرورش در شاخه فنیوحرفهای وکاردانش با همین رویکرد نسبت به تغییر رشتهها اقدام میکنیم یعنی رشتههایی که در آینده به آنها نیازی نیست پایان یافته و رشتههای جدید ایجاد میشوند مانند مکاترونیک، فتوگرافیک، معماری داخلی، حمل و نقل، تولید برنامههای تلویزیونی و در شاخه کاردانش با توجه به اینکه قرار است شاهد ورود دانشآموز به بازار کار باشیم، استاندارد آموزش مهارت توسط بازار کار تدوین میشود.
رشتههای جدید پرورش گیاهان دارویی و بیابانزدایی در هنرستانها
مدیرکل دفتر آموزشهای فنیوحرفهای و کاردانش وزارت آموزشوپرورش گفت: رشتههایی مانند تولیدکننده برنامههای دیجیتال، ناظر فنی چاپ، پلاستیک کار، مدیریت و برنامهریزی امور خانواده، تولید و توسعه پایگاههای اینترنتی را در دستور کار داریم و به تازگی در حوزه امور ورزشی و تربیت بدنی رشته دستیار تمرین فوتبال را ایجاد کردیم همچنین در حوزه گیاهان دارویی رشته فرآوری و بستهبندی گیاهان دارویی از سوی دیگر رشته بیابانزدایی و احیای طبیعت را ایجاد کردهایم و تمام این موارد واکنش مثبت به نیاز بازار کار است.
آذرکیش با تأکید بر اینکه قرار نیست ادامه آموزش مهارت تمام دانشآموزان در دانشگاه تعریف شود، عنوانکرد: براساس قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی و حرفهای و مهارتی که مصوب مجلس است و شورای عالی این قانون به ریاست معاون اول رئیس جمهور تشکیل شده و دبیر شورا آقای دکتر سپهری است تصمیم براین است شایستگیهای حرفهای گسترش یابد که 8 سطح برای آن تعریف شده یعنی اگر دانشآموزی بخواهد تا دکترای حرفهای پیش برود این امکان برایش فراهم است تا به صورت کارگر ساده، کارگر ماهر، کمک تکنسین، تکنسین، تکنسین ارشد، کارشناس حرفهای، کارشناس ارشد حرفهای و دکترای حرفهای، مسیر توسعه حرفهای را طی کند و این فرایند برای تمام دانش آموختگان وجود دارد.
خلأ نظام اطلاعات بازار کار
وی درباره نیازسنجی بازار کار و ایجاد رشتههای جدید ادامه داد: خلأیی که وجود دارد نظام اطلاعات بازار کار است و نیاز سنجیها به صورت مقطعی در استانهای مختلف انجام میشود و این قانون میخواهد این اتفاق مثبت را رقم بزند هم اکنون در آموزشهای فنی و حرفهای محتوا توسط صاحبان حرف و مشاغل در قالب حرفهها و پودمانها تولید و در شاخه کاردانش استاندارد و آموزش مهارت توسط بازار کار نوشته میشود، یعنی اگر رشتهای مانند فراوری گیاهان دارویی ایجاد میکنیم بازار کار، سازمان فنی و حرفهای و معاونت علمی اعلام نیاز کردهاند.
مدیرکل دفتر آموزشهای فنیوحرفهای و کاردانش وزارت آموزشوپرورش بیانکرد: 160 رشته در شاخه کاردانش و 43 رشته در شاخه فنی و حرفهای ایجاد شده است و تنوع و تعدد رشتهها نشان میدهد براساس نیاز بازار کار اقدام میشود البته شاید نتوانیم تمام نیازها را پوشش دهیم از سوی دیگر تعداد دانشآموزان در هر رشته متناسب با نیاز بازار کار است مثلاً امکان اجرای رشتههای برق صنعتی، ساختمان، الکترونیک و عمران در سطح کشور بیشتر است اما رشته شیلات در شمال و جنوب کشور ارائه میشود و در همه جای کشور امکان ارائه آن وجود ندارد.تعدد و تنوع رشتهها در 4 زمینه صنعت، خدمات، کشاورزی و هنر است و 909 هزار هنرجو در هنرستانها در حال تحصیل هستند.
تکمیل ظرفیت هنرستانها در هفته اول ثبتنام
آذرکیش درباره استقبال دانشآموزان برای ثبتنام در هنرستانها گفت: با سه ساله شدن هنرستانها بیش از 300 هزار هنرجو به جمعیت کل هنرستانها اضافه شد و این سه ساله شدن باعث تعمیق آموزشهای مهارتی شده است، هم اکنون در بسیاری از هنرستانها در هفته اول ثبت نام ظرفیت تکمیل شد اما بازهم برای فرهنگسازی نیاز به کار بیشتر داریم با توجه به اینکه ماهیت آموزشها مشارکتی است ضرورت دارد تقاضاکنندگان آموزش و عرضه کنندگان در یک تعامل اثربخش آموزشها را پیش ببرند تا فارغالتحصیلان اتصال بیشتری به بازار کار پیدا کنند.
وی با اشاره به اینکه 50 تفاهم نامه با بخش خصوصی، دستگاههای اجرایی و موسسات تولیدی و خدماتی داریم، عنوانکرد: تعامل با بخشهای مختلف در قالب قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی و حرفهای و مهارتی در حال شکلگیری است و نیاز داریم قوانین حمایتی بیشتری در مجلس و مصوبات دولت برای دانش آموختگان آموزش مهارت در هنرستانها داشته باشیم، هم اکنون عمده قوانین حمایتی ناظر بر دانش آموختگان دانشگاهی است.
پایان/