سطوح سرمایه اجتماعی و اهمیت آن در سازمان و مدلهایی برای سنجش آن

مدیریت
دانلود پایان نامه رشته مدیریت سطوح سرمایه اجتماعی و اهمیت آن در سازمان و مدلهایی برای سنجش آن مقدمه درباره پیدایش مفهوم سرمایه اجتماعی در جامعه شناسی، اقتصاد و علوم سیاسی و همچنین درباره معانی، تعاریف و ابزار­های سنجش آن اتفاق نظری بین محققان وجود ندارد. پیدایش این اصطلاح در برخی از متون مانند پاتنام (2000) به هانی فان (1916) و در برخی از متون دیگر به جاکوب(1961) نسبت داده شده است. لوری(1970) اولین اقتصاددانی بود که به این مفهوم توجه کرد و بوردیو(1986)برای اولین بار آنرا وارد متون اقتصاد کرد. بوردیو جامعه شناس اروپایی مفهوم سرمایه اجتماعی را در دهه­های 1970 و 1980 گسترش داد، اما نسبت به نظریه­ های اجتماعی دیگر وی، کمتر توجه شد. بحث بعدی از آن به طور عمده در آمریکا انجام گرفت. جایی که جیمزکلمن، جامعه شناسی و اقتصاد را تحت لوای نظریه رفتار منطقی ارائه نمود که هم دانشمندان علوم اجتماعی و هم سیاستمداران را تحت تأثیر قرار داد. برجستگی و اهمیت فعلی مفهوم، مدیون کارهای رابرت پاتنام است که توجه عمومی گسترده­تری یافته است. مایکل فالی و باب ادواردز این سه نویسنده را به عنوان سه ارمغان آورندگان برجسته در متون سرمایه اجتماعی معرفی کرده­اند(متقی، 1385، ص21) اما در متون موجود اشاره می­شود که کلمن(1988) و پاتنام(1993)، مفهوم سرمایه اجتماعی را پایه ­ریزی کرده و وارد متون علوم اجتماعی و علوم سیاسی و اقتصاد کرده­اند. هر چند تعاریف متعدد و متفاوتی از سرمایه اجتماعی در متون اقتصادی و جامعه ­شناسی ارائه شده است، اما بیشتر محققان از تعریف ارائه شده توسط پاتنام( 1993)، کلمن(1988) و فوکویاما(1997) استفاده می­کنند. پاتنام(1993) سرمایه اجتماعی را به عنوان مجموعه­ای از ارتباط­های افقی بین افراد می­داند که سبب تقویت همکاری برای کسب منافع متقابل در جامعه می­شود. وجه مشترک تمامی تعاریف ارائه شده، اشاره به سرمایه اجتماعی به عنوان مجموعه ­ای از شبکه­ ها، هنجارها، ارزش­ها و درکی است که موجب تسهیل همکاری درون گروهی و برون گروهی می­شود (شریفیان ثانی، 1380، ص6). سرمایه اجتماعی: مفهوم

مفهوم سرمایه را می­توان از آرای مارکس دنبال کرد. در مفهوم پردازی مارکس، سرمایه بخشی از ارزش اضافی است که سرمایه ­داران، کسانی که ابزار تولید را در اختیار دارند، از گردش کالاها و پول در فرایندهای تولید و مصرف آن را بدست می­آورند. دراین گردش، به کارگران در مقابل کار(کالاشان) دستمزد پرداخت می­شود که به آنها امکان می­دهند کالایی(از قبیل غذا، مسکن و لباس) را برای ادامه حیات خود(ارزش مبادله)خریداری کنند. اما کالای پردازش و تولید شده توسط سرمایه­ داران را می­توان با قیمت بالاتری در بازار مصرف فروخت(ارزش مصرف کننده). در این تصویر از جامعه سرمایه ­داری، سرمایه بیانگر دو عنصر مرتبط اما متمایز است. از یک سو سرمایه بخشی از ارزش اضافی است که به رغم مارکس توسط کارگران تولید شده اما نصیب سرمایه ­داران می­شود. از سوی دیگر، سرمایه بیانگر یک سرمایه­گذاری از سوی سرمایه­ گذاران به امید بازدهی و کسب سود در بازار است. بنابراین سرمایه در مفهوم مارکسی (کلاسیک) نظریه­ای درباره روابط اجتماعی استثماری میان دو طبقه است (لین، 1999: 1).

از دهه 1960 به این سو، شاهد ظهور نظریه­های جدید سرمایه هم چون سرمایه انسانی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی هستیم. به طور مثال نظریه سرمایه انسانی شولتز (1961) سرمایه را به مثابه سرمایه­گذاری در آموزش با بازگشت سرمایه (سود) معین در نظر می­گیرد. کارگران در مهارت­های فنی و دانش سرمایه­گذاری می­کنند تا بتوانند با کسانی که فرایند تولید را کنترل می­کنند برای پرداخت به مهارت کارشان وارد مذاکره شوند. به همین ترتیب سرمایه فرهنگی آن گونه که بوردیو (1990) توصیف کرده است بیانگر سرمایه­گذاری طبقه مسلط در بازار تولید مجموعه­ای از نمادها و معانی­ای است، که توسط طبقه تحت سلطه، غلط درک و درونی شده و آن­ها را به مثابه نمادها و معانی طبقه خود پذیرفته­اند. این نظریه می­پذیرد که توده­ها (طبقه تحت سلطه) به عنوان عاملان اجتماعی می­توانند سرمایه­گذاری کنند و این نمادها و معانی را بدست آورند.

بدین ترتیب تصویر ساختار اجتماعی از مبارزه دو گانه آشتی­ناپذیر، به تصویر گفتمان­های لایه­بندی شده تغییر می­یابد. از طرف دیگر در نظریه­های سرمایه جدید به جای اینکه سرمایه به عنوان بخشی از فرایند استثمار طبقاتی در جامعه دیده شود( تحلیل سطح کلان)؛ به چگونگی سرمایه­ گذاری کارگران و عاملان به عنوان کنشگران که برای کسب ارزش افزوده کارشان در بازار سرمایه گذاری می­کنند پرداخته می­شود(تبین سطح خرد) و کنش یا انتخاب به عنوان مولفه­های مهم در نظریه­ های جدید سرمایه ظاهر می­شوند. بنابراین در این نظریه­ها یک گذر تبیینی از سطح کلان به سطح خرد مشاهده می­شود. نظریه­ های جدید سرمایه همچنین بر تعامل کنش­های فردی و وضعیت­های ساختاری در فرایند سرمایه­ گذاری تاکید دارند (لین، 1999 به نقل از توسلی و موسوی، 1384).

putnam

Hannifin

فهرست مطالب 2-2 سرمایه اجتماعی. 2-2-1 پیدایش سرمایه اجتماعی. 2-2-2 سرمایه اجتماعی: مفهوم.. 2-2-3 مقایسه سرمایه اجتماعی با سرمایه فیزیکی و انسانی 2-2-4 سرمایه اجتماعی: دیدگاهها و تعاریف 2-2-5 مدل سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال. 2-2-6 سطوح سرمایه اجتماعی.. 2-2-7 اهمیت مطالعه سرمایه اجتماعی در سازمان.. 2-2-8 سرمایه اجتماعی سازمانی چیست؟.. 2-2-9 مدلهایی برای سنجش سرمایه اجتماعی. 2-3 سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش 2-4 پیشینه تحقیق. 2-4-1 نتیجه گیری از پژوهشهای انجام شده.. منابع. فهرست اشکال شکل ‏2 6: سرمایه اجتماعی به عنوان محرک ارزش سازمان 31 شکل ‏2 7: مدل منوریان و امینی 32 شکل ‏2 8: تأثیر سرمایه اجتماعی در خلق سرمایه فکری 33 شکل ‏2 9: محرکه های دانش شهری 34 شکل ‏2 10: سرمایه اجتماعی، جریان دانش و نوآوری سازمانی 35 شکل ‏2 11: نقش سرمایه اجتماعی در توسعه دانش و یادگیری اشتراکی 35 شکل ‏2 12: مراحل مدیریت دانش پیتر گوتشاک 37 شکل ‏2 13: عوامل موثر بر مدیریت دانش در سازمانهای دولتی ایران 38 شکل ‏2 14: ساختارسه نفری سرمایه انسانی در نقاط تقاطع و سرمایه اجتمای در روابط 46 شکل ‏2 15: نحوهی ارتباط سرمایه اجتماعی در سطوح مختلف 60 شکل ‏2 16: مدل SCAT 61