بررسی فقهی و حقوقی تجدید اعتبار کیفری

فقه،حقوق،الهیات
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق بررسی فقهی و حقوقی تجدید اعتبار کیفری چكیده‌ مرور زمان » یا گذر زمان را در فقه «تقادم الزمان» گویند .مرور زمان برابر ماده ۷۳۱ قانون آئین دادرسی مدنی سابق: « گذشتن مدتی است كه به موجب قانون پس از انقضاء آن مدت، دعوی شنیده نمی شود .» و در امور كیفری « گذشتن مدتی است كه به موجب قانون پس از انقضای آن مدت تعقیب جرم ویا اجرای حكم قطعی كیفری موقوف می شود .» (۱) به نظرمی رسد مرور زمان در آئین دادرسی كشور ما ازقانون مدنی فرانسه اقتباس گردیده ولی دو ویژگی مسقط حق و مملك بودن در آن نیامده است و در تنظیم آن سعی شده به گونه ای باشد كه مخالفت آشكاری با اصول و موازین شرعی نداشته باشد . از این رو چون فقط مرور زمان مسقط دعوی در كشور ما پذیرفته شده، می توان گفت از این جهت به قانون سوئیس شباهت دارد » (۲) شك نیست كه ظرف زمان منشأ تأثیراتی در عالم حقوق است كه فقها همانند حقوقدانان نه تنها منكر آن نشده اند بلكه نقش تعیین كننده ای برای آن در رابطه با حقوق اشخاص قائل اند. تأثیر عده در طلاق یا وفات همسر كه با گذشت آن تعهدات طرفین نسبت به ثمره نكاح پایان می پذیرد، از این مقوله است . همچنانكه گذشت زمان معین جهت امكان الحاق طفل به شوهر،یا سپری شدن مدت معین جهت ایجاد حفظ فسخ در برخی از خیارات و بالاخره زوال حق رجوع شوهر پس از انقضاء عده در طلاق رجعی و نظایر آن . اما بحث پدیده مرور زمان با این گونه پدیده های متكی به زمان نباید مخلوط شود، اگر چه برخی از نویسندگان (۸) این گونه موارد را مؤید اثبات مرور زمان دانسته اند . سوابق‌ تاریخی‌ مرور زمان‌ در حقوق ایران‌، تغییرات‌ قوانین‌ مربوط‌ به‌ آن‌، بررسی‌نظرهای‌ موافق‌ و مخالف‌ دانشمندان‌، تحلیل‌ مقررات‌ فعلی‌ و نتیجه‌گیری‌ از بحثها، عنوان‌بخشها و فصلهای‌ مختلف‌ را تشكیل‌ می‌دهد.نتیجه‌ای‌ كه‌ نگارنده‌ از بخشهای‌ مذكور در این‌ رساله‌ بدست‌ آورده‌ است‌ ضرورت‌تدوین‌ و تصویب‌ مقرارت‌ مرور زمان‌ كیفری‌ وتوسعة‌ آن‌ در قوانین‌ جزایی‌ است‌.نقص‌ مقررات‌ جدید مرور زمان‌ كیفری‌ و لزوم‌ اصلاح‌ و تكمیل‌ آن‌، در بخش‌ سوم‌ تاحد امكان‌ مورد توجه‌ قرار گرفته‌ است‌. مواد 173 الی‌ 176 قانون‌ آئین‌ دادرسی‌ كیفری‌ مصوب‌ 1378 كه‌ مربوط‌ به‌ مرورزمان‌ كیفری‌ و در كانون‌ نقد و توجه‌ قضات‌ و حقوق دانان‌ قرار دارد نیز مورد بررسی‌ قرارگرفته‌ است‌ كه‌ امید است‌ مقدمة‌ مناسبی‌ برای‌ اصلاحات‌ بعدی‌ این‌ مقررات‌ باشد. کلمات کلیدی: مرور زمان تجدید اعتبار حقوق کیفری مرور زمان‌ كیفری‌ و غیركیفری فهرست‌ مطالب‌ مقدمه‌ 1 فصل اول : كلیات‌ 6 1-1 پیشینه تاریخی مرور زمان 7 1-1- 1 -تاریخچه مرور زمان در حقوق ایران 8 1-1-1- 1 -مرور زمان در ایران قدیم 8 1-1-1-2- مرور زمان در حقوق جدید ایران 11 1-1-2 -:‌مرور زمان در دیگر كشورهای جهان 29 1-2 - تعاریف و مفاهیم مرور زمان 38 1-2-1- تعریف لغوی مرور زمان 38 1-2-2 -:‌تعریف اصطلاحی مرور زمان 39 1-2-3 - مقایسة‌ مقررات‌ مرور زمان‌ با احكام‌ مشابه‌ در قوانین‌ 41 1-3- اقسام‌ مرور زمان‌ 45 1-3-1- انواع‌ مرور زمان‌ 45 1-3-2- مقایسة‌ مرور زمان‌ كیفری‌ و مدنی‌ 49 فصل‌ دوم‌- احكام و آثار مرور زمان 53 2-1- احكام‌ و مقرات‌ مرور زمان‌ كیفری‌ 55 2-1-1 احكام‌ مرور زمان‌ كیفری‌ 55 2-1-1-1 مبدأ مرور زمان‌ تعقیب‌ یا جرم‌ 56 الف) مبدأ مرور زمان‌ در جرایم‌ فوری‌ (آنی‌) 57 ب) مبدأ مرور زمان‌ در جرایم‌ مستمر 58 ج) مبدأ مرور زمان‌ در جرم‌ به‌ عادت‌ 59 د) مبدأ مرور زمان‌ جرم‌ مركب‌ 60 2-1-1-2- انقطاع‌ مرور زمان‌ 60 2-1-1-3-تعلیق‌ مرور زمان‌ 62 الف) علل‌ قضایی‌ تعلیق‌ 62 ب) علل‌ عملی‌ تعلیق‌ 62 2-1-1-4 -مبدأ مرور زمان‌ حكم‌ و مجازات‌ 64 2-1-2- اوصاف‌ و آثار مرور زمان‌ كیفری‌ 65 2-1-2 -1- امری‌ بودن‌ مقررات‌ مرور زمان‌ 65 2-1-2 -2-مرور زمان‌ و اعتبار امر محكوم‌ بها 65 2-1-2-3 توجه‌ به‌ مرور زمان‌ در تمام‌ مراحل‌ دادرسی‌ 66 2-1-2-4 - مرور زمان‌ كیفری‌ و حقوق شاكی‌ و مدعی‌ خصوصی‌ 66 2-1-2-5 -بقای‌ محكومیت‌ و سجل‌ كیفری‌ 67 2-1-2-6 -مرور زمان‌ كیفری‌ و مجازاتهای‌ تبعی‌ و تتمیمی‌ 67 2-1-3 -مرور زمان‌ در انواع‌ مختلف‌ جرایم‌ 67 2-2-مرور زمان‌ در قانون‌ آیین‌ دادرسی‌ دادگاههای‌ عمومی‌ انقلاب‌ در اموركیفری‌ مصوب‌ 30/6/78 70 2-2-1- دایره‌ اعتبار و اجرای‌ مقررات‌ مرور زمان‌ 71 2-2-1-1 -نوع‌ جرایم‌ و مجازاتهای‌ مشمول‌ مرور زمان‌ 71 الف) مجازاتهای‌ بازدارنده‌ 72 ب) مرور زمان‌ در اقدامات‌ تأمینی‌ و تربیتی‌ 81 2-2-1-2 -اعتبار مقررات‌ مرورو زمان‌ در مراجع‌ مختلف‌ قضایی‌ 85 2-2-2- انواع‌، مدتها و آثار مرور زمان‌ در قانون‌ آئین‌ دادرسی‌ كیفری‌ مصوب‌30/6/78 90 2-2-2-1- انواع‌ مرور زمان‌ 90 2-2-2-2- مدتهای‌ مرور زمان‌ 91 2-2-2-3 -آثار مرور زمان‌ 92 2-2-3- نتیجه‌ بحث‌ 94 فصل سوم: نقد مرور زمان 100 3-1- نظر حقوقدانان‌ 102 3-1-1- موافقین‌ مرور زمان‌ كیفری‌ 102 3-1-2- مخالفان‌ مرور زمان‌ كیفری‌ 109 3-2 – مرور زمان در فقه‌ اسلامی‌ 114 3-2-1- تاریخچه‌ و شاخه‌های‌ فقه‌ اسلامی‌ 116 3-2-2- مرور زمان‌ كیفری‌ در فقه‌ اهل‌ سنت‌ 119 3-2-2-1 نظریه‌ ابوحنیفه‌ و موافقان‌ او 119 3-2-2-2 نظریه‌ امامان‌ مذاهب‌ دیگر اهل‌ سنت‌ 123 3-2-3- مرور زمان‌ در فقه‌ امامیه‌ 125 3-2-3-1- مرور زمان‌ مدنی‌ در فقه‌ امامیه‌ 125 الف) دلایل‌ عدم‌ قبول‌ مرور زمان‌ مدنی‌ در فقه‌ امامیه‌ 125 ب) دلایل‌ فقهی‌ در قبول‌ مرور زمان‌ مدنی‌ 127 3-2-3-2- مرور زمان‌ كیفری‌ در فقه‌ امامیه‌ 130 الف) مرور زمان‌ در حدود، قصاص‌ و دیات‌ 131 ب) مرور زمان‌ در تعزیرات‌ 133 پاسخ به پرسشهای اصلی تحقیق و نتیجه 141 فهرست‌ منابع‌ 146 چکیدة انگلیسی 151 فصل چهارم با عنوان ابهامات و رفع ابهامات در مرور زمان کیفری در نظام حقوقی کنونی جمهوری اسلامی ایران علایم‌ اختصاری‌ قانون‌ اساسی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ق .ا قانون‌ مجازات‌ اسلامی ‌ق .م‌.ا قانون‌ آیین‌ دادرسی‌ كیفری‌ق .آ.د.ك‌ قانون‌ آیین‌ دادرسی‌ مدنی‌ق .آ.د.م‌ قانون‌ مجازات‌ عمومی‌ق .م‌.ع‌ قانون‌ تجارت‌ق .ت‌ سال‌ هجری‌ شمسی‌ه .ش‌ سال‌ هجری‌ قمری‌ه .ق