بررسی ​​​​​​​الگوها و نظریه های ایمان مذهبی و سلامت روان

بهرام دشتکی (1389) در مقاله‌ای به بهترین نحو دیدگاه‌های پیرامون مذهب و معنویت را گرد آورده است. به گفته‌ی وی، نگاهی اجمالی به بازخورد روان شناسان برجسته نشان می‌دهد که دست‌کم در حد نظام‌های بزرگ روان‌شناختی، روان شناسان دیدگاهی بدبینانه به مذهب ارائه کرده‌اند. شاید این برداشت از دین، به فلسفه‌های غالب در آن زمان، حرکت افراطی علوم به‌سوی عینی‌نگری و نیز کنشگری‌های مذهب در آن زمان بازگردد. درمانگران دارای جهت‌گیری روان تحلیلگری، گرایش‌های مذهبی را نشانه‌های انحراف از سلامت می‌دانستند و تحت تأثیر فروید، معتقد بودند که پیوند با خداوند، ادامه‌ی وابستگی دوران کودکی است. بر اساس این نظریه، اعمال مذهبی، تکرار رفتارهای روان آزرده وار کودکی درباره‌ی والدین است. فروید می‌گوید که تا زمانی که دنیا تهدیدآمیز و پیش‌بینی‌نشده باشد، انسان در پی پدری متعالی است تا احساس محافظت و احساس ایمنی را در خود به وجود آورد (جنیا 1995، به نقل از جان بزرگی).

مقیاس جهت‌گیری مذهبی آلپورت، مبنای منطقی فراهم کرده است که بر طبق آن، مذهب بهتر درک می‌شود (داناهو، 1985). وی مذهب را به دو صورت درونی و برونی می‌داند و معتقد است که مذهب درونی ساختار معنا دهنده دارد، برحسب این که تمام زندگی درک شده است. همچنین، آلپورت دریافت که مذهب درونی، با انعطاف‌پذیری، تساهل، پختگی، یکپارچگی و وحدت در ارتباط است و مذهب بیرونی، مذهب آسودگی، قراردادهای اجتماعی و فردی می‌باشد و در ارتباط با طبقه‌بندی‌ها، تبعیض، استثناسازی، ناپختگی، وابستگی، دیدگاه فایده گرا و تدافعی است (دیلی، 1997).

فهرست مطالب
تعریف نظری و مفوهمی ایمان مذهبی
تعریف عملیاتی ایمان مذهبی
2 1.مقدمه 12
2 2. سلامت روانی 12
2 2 1. تعریف سلامت روانی 12
2 2 2. دیدگاه های مربوط به سلامت روان 13
3 2. ایمان مذهبی 22
2 3 1. تعریف ایمان 22
2 3 2. دیدگاه های مربوط به ایمان و معنویت 23
2 4. سلامت روان و ایمان 26
2 4 1. نظریات و الگوها 26
2 4 2. بررسی اصطلاحات قرآنی پیرامون سلامت روان 27
2 4 3. مفهوم سلامت روان در قرآن 29
2 4 4. ویژگی های سلامت روان در قرآن 31
2 4 5. ایمان از چه راه هایی موجب سلامت روان می شود 33
2 8. پیشینه تحقیق 46
2 8 1. سلامت روان و ایمان 46
2 8 2. ارتباط سلامت روان با شادکامی، سبک های دل بستگی و منبع کنترل 48
2 8 3. ارتباط ایمان با شادکامی، سبک های دل بستگی و منبع کنترل 49
2 8 4. تحقیقات ترکیبی 51

فهرست منابع و مآخذ
منابع فارسی
منابع انگلیسی