پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی و علوم تربیتی گرایش مشاوره شغلی با عنوان اثر بخشی آموزش خلاقیت برافزایش نگرش کار آفرینانه (مطالعه موردی:بیکاران شه

روانشناسی،علوم تربیتی واجتماعی
پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی و علوم تربیتی گرایش مشاوره شغلی با عنوان اثر بخشی آموزش خلاقیت برافزایش نگرش کار آفرینانه (مطالعه موردی:بیکاران شهر تهران) چکیده: خلاقیت نگاه متفاوت داشتن به مساله و رسیدن به یک راه حل جدید می تواند باشد. چگونه می توان با بهره گیری از این موضوع معضل بیکاری را بهبود بخشید ؟آیا آموزش تکنیکهای فردی و گروهی خلاقیت منجر به نگرش کارآفرینانه می شود؟ آیا آموزش خلاقیت بر رفتار کارآفرینانه موثر خواهد بود ؟در تحقیق حاضر پژوهشگر در صدد بررسی اثر بخشی آموزش خلاقیت بر نگرش کارآفرینانه بیکاران شهرستان تهران به طریق طرح پژوهش نیمه آزمایشی در دوگروه آزمایش و گواه (به ترتیب 25 و 15 نفر) بطور تصادفی و با استفاده از نمونه در دسترس از میان بیکاران مراجعه کننده به مراکز کاریابی خصوصی و دولتی با بهره گیری از آزمونهای : خلاقیت عابدی, نگرش کارآفرینانه, رفتار کار آفرینانه با تایید فرضیه اصلی مبنی بر اثر بخشی آموزش خلاقیت بر نگرش کارآفرینانه در سطح 5 % آماری و تایید فرضیه فرعی مبتنی بر اثر بخشی آموزش خلاقیت بر رفتار کارآفرینانه در سطح 5 % آماری به روش آماری T استیودنت بر پایه نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. کلمات کلیدی: خلاقیت کارآفرین بیکاری نقش و جایگاه كارآفرینان روانشناسی و علوم تربیتی بیکاران شهر تهران مقدمه : تغییر و تحولات دهه اخیر به قدری عمیق ، گسترده و سریع اتفاق افتاده كه در تمامی ابعاد و شئونات زندگی فردی و اجتماعی به طور محسوس و نامحسوس تحت تأثیر آن قرار گرفته است . در این شرایط نیازها و خواسته های بشری از تنوع و تعدد رو به تزایدی برخوردار شده است و سازمان ها برای پاسخگویی بهتر در مقابل مشتریان در راستای اهداف خود كه همانا بقاء سود آوری و رشد است ، بایستی با بهره گیری از توان خلاقیت كاركنان - كه سرمایة اصلی آنها را تشكیل می دهد - نسل نوآوری در خدمات و محصولات - توانایی خود را در جهان رقابتی افزایش دهند . در چنین فضایی ، نقش و جایگاه كارآفرینان به عنوان موتور توسعه ، حتی در كشورهای پیشرفته صنعتی و توسعه یافته بسیار بارزتر ، حساستر و اثر بخش تر از گذشته نزد دولت مردان ، سیاست گزاران و برنامه ریزان مطرح می باشد و به دلیل ارتباط تنگاتنگ خلاقیت و كارآفرینی ، بسیاری ازكشورهای توسعه یافته ، مطابق شرایط ، امكانات و نظام ارزشی و اقتصادی خود اقدام به طراحی و اجرای نظامی تحت عنوان « نظام ملی نوآوری» نموده اند كه خوشبختانه در كشور ما نیز این موضوع در دست اقدام است . (صمد آقایی،1383) در كشورهای پیشرفته نسبت زیادی از جمعیت به كار ابداع، فرآوری و تولید دانش مشغول هستند در چنین روزگاری اگر نتوانیم خود را با سیر شتابان تحولات سازگار سازیم و اگر دانش ، محصول یا خدمت جدیدی را برای عرصه نداشته باشیم ، دیر زمانی نخواهد گذشت كه شاهد از بین رفتن فرهنگ، وابستگی ها و منافع خود خواهیم بود. تولید دانش و فن آورری مستلزم خلاقیت و نوآوری است اگر افراد خلاق و نوآور در سیر تحول تاریخ تمدن بشر وجود نمی داشتند، هنوز انسان بر روی درخت و یا در غارها زندگی می كرد. اختراع شگفت انگیز به ظاهر ساده ای مانند چرخ مبنایی برای ابداع همه ی وسایل حمل و نقل گردید. اختراع چرتكه ، به تدریج رایانه را به ارمغان آورد و كشف باروت منجر به پرواز به سایر كرات گردید. امروزه دیگر توانایی عضلانی عامل تسلط نیست ، بلكه توانایی ابداع و نوآوری و فرآوری دانش معیار سنجش قدرت است . تنها مزیت رقابتی انسان در عصر رایانه، خلاقیت و نوآوری است، زیرا هنوز رایانه ای كه دارای قوه ی تخیل و تصور باشد ، ابداع نگردیده است . (میرمیران ، 1385) در عصر تكنولوژی كامپیوتر ، عملكرد خلاق اهمیت بیشتری یافته و ظرفیت ذهن جهت طرح ایده های نو و دیدگاههای نوین اساس پیشرفت است. افكار نو، انگیزه و نیروی حركت در علم، تكنولوژی ، هنر، سیاست و سعادت فردی را فراهم می سازد. اندیشه های نو، گذشته از تاثیر روح بخششان ، جهت چاره جویی مسائلی كه اكنون پیچیده بنظر می آیند، یك ضرورت است . شاید حل این مسائل ربطی به اطلاعات بیشتر نداشته باشد، در هر حال پس از آنكه كسی درباره پاسخ مشكلات فكر كرده است، تصور اینكه چه تعدادی از آنها از راه حل های كاملا ساده ای برخوردار بودند، هم هیجان انگیز و هم وحشتناك است. ( دوبونو، ترجمه: رضا خانی، 1376) فهرست مطالب فصل اول (بیان مسئله).......................................... مقدمه...........................................................................1 بیان مسئله .................................................................4 هدف پژوهش ............................................................6 اهمیت موضوع تحقیق............................................. 6 فرضیه های پژوهش................................................. 8 فصل دوم (ادبیات پژوهش)............................... خلاقیت....................................................................10 تعریف خلاقیت....................................................... 10 خصوصیات خلاقیت............................................... 15 مؤلفه های خلاقیت................................................ 16 خلاقیت و نوآوری.................................................. 17 خلاقیت در مکاتب روانشناسی.......................... 20 نظریه های خلاقیت...............................................24 خلاقیت و مغز.........................................................25 خلاقیت و محیط....................................................26 خلاقیت و آموزش.................................................30 خلاقیت و ویژگیهای شخصیتی........................ 31 خلاقیت و موانع................................................... 33 خلاقیت و نیروی کشف و شهود........................37 خلاقیت و CPS ..................................................38 خلاقیت و تکنیکها............................................... 40 کارآفرینی.............................................................43 کارآفرینی و مکاتب...............................................45 تحلیلی بر تعاریف ارائه شده در خصوص کارآفرینی................ .46 انواع مدلها.............................................................. 48 تعریف کارآفرینی................................................. 49 کارآفرینی و انواع آن................................... ..... 52 ویژگیهای شخصیتی کارآفرینان....................... 53 کارآفرین کیست؟................................................. 55 کارآفرینی و توسعه.............................................. 56 کارآفرینی و نظام ارزشی.................................... 59 کارآفرینی و مالکیت معنوی.............................. 60 کارآفرینی و عرصه های ظهور........................... 61 کارآفرینی و نقش اجتماعی................................ 63 کارآفرینی و اصول اخلاق.................................... 63 کارآفرینی و خودکار آفرینی ...............................64 کارآفرینی و اهداف آموزش................................ 65 نقش دولت........................................................... 66 مراکز آموزش کارآفرینی..................................... 66 دوره های آموزش کارآفرینی............................. 67 کارآفرینی در ایران.............................................. 67 اهداف ساکا........................................................... 69 الگوی پیشنهادی..................................................69 نتیجه گیری......................................................... 71 تحقیقات انجام گرفته در داخل.........................72 تحقیقات انجام گرفته در خارج.........................72 فصل سوم (روش تحقیق)............................ طرح تحقیق........................................................ 78 آزمون خلاقیت عابدی...................................... 78 آزمون نگرش كارآفرینانه...................................79 آزمون رفتار كارآفرینانه.....................................79 نحوه اجرای تحقیق............................................79 روش تجزیه و تحلیل داده ها..........................81 فصل چهارم.................................................. مقدمه.................................................................. 82 آزمون خلاقیت ..................................................82 آزمون نگرش کارآفرینی ..................................85 آزمون رفتار کارآفرینی .....................................89 فصل پنجم (بحث و نتیجه گیری)............ پیشنهادات.......................................................... 96 محدودیتها.......................................................... 98 منابع....................................................................133 پیوست............................................................ تکنیک فردی و گروهی خلاقیت........ فهرست جداول جدول شماره (1-4)داده های آمار توصیفی مربوط به آزمون خلاقیت در گروه گواه ................................82 جدول شماره(2-4) داده های آمار توصیفی مربوط به آزمون خلاقیت در گروه آزمایش............................83 جدول شماره(3-4)شاخص های آماری مربوط به آزمون خلاقیت در گروه گواه..........................................84 جدول شماره(4-4) شاخص های آماری مربوط به آزمون خلاقیت در گروه آزمایش..................................84 جدول شماره(5-4) مقایسه نتایج بدست آمده در دو گروه ..............................................................................85 جدول شماره(6-4)داده های آمار توصیفی مربوطه به آزمون نگرش کارآفرینانه در گروه گواه..................86 جدول شماره(7-4) داده های آمار توصیفی مربوطه به آزمون نگرش کارآفرینانه در گروه آزمایش..........87 جدول شماره(8-4) شاخص های آماری مربوط به آزمون نگرش کارآفرینانه در گروه گواه........................88 جدول شماره(9-4) شاخص های آماری مربوط به آزمون نگرش کارآفرینانه در گروه آزمایش..................88 جدول شماره(10-4)مقایسه نتایج بدست آمده در دو گروه...............................................................................89 جدول شماره(11-4)داده های آمار توصیفی مربوط به آزمون رفتار کارآفرینانه در گروه گواه...................90 جدول شماره(12-4) داده های آمار توصیفی مربوط به آزمون رفتار کارآفرینانه در گروه آزمایش...........90 جدول شماره(13-4)شاخص های آماری مربوط به آزمون رفتار کارآفرینانه در گروه گواه.........................91 جدول شماره(14-4) شاخص های آماری مربوط به آزمون رفتار کارآفرینانه در گروه آزمایش.................91 جدول شماره(15-4)مقایسه نتایج بدست آمده در دو گروه............................................................................92