جغرافیای تاریخی و طبیعی کلاردشت با نگاهی به سفال های آن

جغرافیا
دانلود تحقیق رشته جغرافیا

جغرافیای تاریخی و طبیعی کلاردشت با نگاهی به سفال های آن

چکیده:

فاکتور های اصلی برای شناسایی سفالینه های اشکانی و ساسانی از لحاظ فرم، شکل و ویژگی های فنی به ترتیب زیر است: نوع قطعه ( لبه، بدنه، کف، دسته و لوله )، قطر دهانه، (نوع لبه یاکف، نوع دهانه، نوع گردن )، نوع تزیین ( داغدار، افزوده، کنده )، محل تزیین ( لبه، بدنه، گردن )، نوع رنگ ( بر اساس داخل، بیرون، خمیره ) ( آمیزۀ، نوع پخت، نوع ورز، نوع ضخامت )، ( نوع پوشش ( صیقلی، ساده) (امیر عضدی، 1386: 67-66 ).

شکل لبۀ سفال به لحاظ ساختاری به سه گروه عمده تقسیم می شود، دهانه باز، بسته و عمودی . ظروف دهانه باز ظروفی اند که لبه آنها به سمت خارج برگشته اند و گردن ظرف دارای قطر بیشتر است و با علامت زیگزاگی، مجهول بودن قطر دهانه را مشخص می کند. ظروف دهانه بسته، ظروفی هستند که دهانۀ ظرف نسبت به گردن فرم آنها به سمت داخل برگشته و حالت بسته را نشان می دهد. ظرف دهانه عمودی ظروفی اند که نسبت به دو نمونۀ قبلی حالت مستقیم و به سمت بالا داشته و لبه عمودی گردن یا بدنه ظرف را نشان می دهد. ظروف گردن دار نیز در این مجموعه می گنجد و برخی دارای گردن هستندکه از دونوع گردن بلند و کوتاه تشکیل می شود. ظروف لبه دار نیز به انواع گوناگون دسته بندی می شود، لبه برگشته، لبه برگشته داخل یا بیرون با زاویه، لبه برگشته با قوس داخلی که این نوع دارای نیم قوس در حاشیه درونی است، لبه برگشته ساده، لبه برگشته عمودی یا راست، لبه اریب، لبه کوتاه، لبه صاف که تقریبا افقی می باشند و شکل بشقاب را تداعی می کند. بدین ترتیب سفال لبه دار تپه کلار دوره اشکانی و ساسانی به این مجموعه اطلاق می شود (امیر عضدی، 1386: 71-67 ).

پایه شامل: پایه بلند و قوسی که به آن قسمت از ظرف اطلاق می شود که ایستایی بر سطح صاف را ممکن می سازد و دارای حالت مختلف است ( کف تخت، مدور و پایه قوسی ). در بین سفالینه های کلار سفالی که دارای آبریز است و برای ریختن مایعات از آنها استفاده می شود، نیز دیده می شود این نوع به صورت ساده و لوله ای نمایش داده شده است. نمونه های دیگر سفال تپۀ کلار ظروفی است که دارای دسته هستند به صورت دست سازو فتیله ای ساخته شده اند و معمولاً به شکل مجزا به بدنه و گردن که به صورت عمودی و افقی چسبانده شده است. از نمونه های دیگر می توان از دسته ای با قطر دایره ای، دسته ای با نقش کنده شیاری، دسته ای با قطر بیضی و دسته ای با فرم خاص یاد کرد (امیر عضدی، 1386: 79-75 ).

فهرست مطالب - موقعیت جغرافیایی کلاردشت - پیشینه تاریخی کلاردشت - چشم انداز طبیعی کلاردشت - آب و هوای و پوشش گیاهی و جانوری - موقعیت جغرافیایی تپۀکلار - پیشینه سفالگری در ایران - سفال تپه کلار - خصوصیات سفال تپه کلار - تزئینات سفال تپه کلار - سفال سدۀ های نخستین اسلامی منابع