بررسی نگرش کارکنان نسبت به فرهنگ سازمانی در راستای مدیریت مشاركتی

مدیریت
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی بررسی نگرش کارکنان نسبت به فرهنگ سازمانی در راستای مدیریت مشاركتی *هدیه:ضمیمه شدن پرسشنامه فرهنگ سازمانی و مدیریت مشاركتی :ضمیمه شدن تجزیه و تحلیل های کامپیوتری چکیده مدیریت مشاركتی که یکی ازراههای بهبود بخشیدن به شرایط بقاء سازمان است،زمانی بطور موفقیت آمیز در سازمان اجراء می گردد که از قبل زمینه فرهنگی مناسب با این نظام بستر سازی شده باشد . چرا که هدایت نمودن مشاركت موجود سازمان یک امر مردمی است وبه طور کامل مربوط به منابع انسانی می گردد و تابعی از فرهنگ کارکنان سازمان می باشد .لذا سازمانها باید برای اجرای موفق مدیریت مشاركتی ، فرهنگ متناسب با آن را ایجاد نموده و بر اساس آن عمل نمایند.

توجه به سازمانها از جهت فرهنگ سازمانی، پدیده نسبتاً جدیدی است که در مطالعه سازمان ومدیریت صورت گرفته است. ازدهه 1980 به بعد، نگرش مدیران و محققان نسبت به سازمان تغییرکرده است وتجزیه و تحلیل فرهنگ سازمانی به عنوان یکی ازتخصص ها در زمینه رفتار سازمانی مطرح شده است . امروزه با استفاده از این نگرش، سازمانهای مختلف در سراسر جهان به موفقیت های بی نظیری دست یافته اند و در زمینه بهره گیری از چالش های محیطی، برای پویا کردن فرهنگ سازمانی تلاش می کنند. موفقیت چشمگیر دهه های اخیر، سازمانهایی با حداقل امکانات مادی از یک سو و شکست سازمانهایی با بهترین توانایی های مادی از سوی دیگر بیانگر نقش قابل توجه عوامل غیر مادی و معنوی در بالندگی سازمانها می باشد ( روحی عزیزی و همکاران، 1382).

سازمان چیزی بیش از سطوح افقی و عمودی، واحد ها و سلسله مراتب است . یک سازمان همانند یک فرد دارای شخصیت است، شخصیتی که دارای ویژگی های انعطاف پذیری، محافظه کاری و نوآوری و ... است. در سازمان کارکنان نسبت به یک الگوی خاص رفتاری باهم توافق می کنند و این همان فرهنگ سازمانی است . لذا، از آنجا که در هر سازمانی، فرهنگ منحصر به فرد آن سازمان وجود دارد که به افراد شیوه فهم و معنی بخشیدن به رویدادها را نشان می دهد، از فرهنگ سازمانی می توان به عنوان یک اهرم قدرتمند برای هدایت و تقویت رفتار سازمانی استفاده نمود. به هر حال بالندگی سازمان به عنوان یک فرایند برنامه ریزی شده، با دگرگونی فرهنگ سازمانی برابر می باشدوهر گونه تغییرات و دگرگونی در سازمان بدون توجه به فرهنگ سازمانی، موثر واقع نمی شود، در نهایت باید گفت که تحقق اهداف سازمانی بستگی به عواملی از جمله فرهنگ سازمانی حاکم بر نیروی انسانی دارد .

واژگان کلیدی: سبک رهبری فرهنگ سازمانی مدیریت مشارکتی نگرش کارکنان نسبت به فرهنگ سازمانی مقدمه در سال های اخیر اکثرمحققان در پی شناخت دلایل موفقیت و شکست منسجم ترین شکل اجتماعات بشری ، یعنی سازمان ها هستند و در اینجا تاثیر فرهنگ سازمانی بر روی نقش های مدیریتی ، ازجمله نقش تصمیم گیری و مشارکت دادن کارکنان قابل توجه است . موفقیت های چشمگیر سازمان هایی با حداقل امکانات مادی از یک سو و شکست سازمان هایی با بهترین توانایی های مادی از سوی دیگر ، بیانگر تصمیم گیری های نامناسب و مناسب و وجود فرهنگ های سازمانی قوی و ضعیف در سازمان می باشد .در یک سازمان ، مدیران ، تصمیم گیرنده هستند و کیفیت این تصمیمات ، تعیین کننده موفقیت سازمان درجهت رسیدن به اهداف سازمانی میباشد و هر مدیر سبک و سبک های خاصی را بنای اتخاذ تصمیم های خود قرار می دهد که یکی از این سبک ها ، مشارکت کارکنان و اختیار دادن به آنها در تصمیم گیری است که از فرهنگ سازمانی تاثیر می پذیرد . در واقع سطح مشارکت کارکنان در عین تاثیرگذاری بر اثر بخشی سازمان ، خود از عوامل مختلفی چون فرهنگ سازمانی حاکم بر سازمان تاثیر می پذیرد . از انجا که محیط در حال تغییر و تحول دائمی است ، سازمان نیز برای ادامه حیات می باید به طور مداوم خود را منطبق و هماهنگ با تغییرات محیطی نماید . بنابراین سازمان درگیر تلاشی مستمر است که هر چه بیشتر و بهتر خود را با محیط و شرایط هماهنگ نماید و این امر نیاز به مشارکت و درگیر کردن کارمندان دارد و مشارکت موثر نیز از پیامدهای یک فرهنگ قوی و مثبت است . در این فصل ابتدا موضوع تحقیق تعریف شده و سپس به تشریح اهمیت موضوع و هدف تحقیق پرداخته میشود . در ادامه فرضیات اولیه تحقیق مطرح گردیده سپس به تعریف اصطلاحات و واژه ها پرداخته می شود . فهرست مطالب فصل اول: کلیات مقدمه - بیان مساله - اهمیت وضرورت تحقیق - اهداف پژوهش -- اهداف کلی -- اهداف جزئی - سوالات پژوهش - فرضیات پژوهش -- فرضیه اصلی -- فرضیات فرعی - قلمرو تحقیق - تعاریف عملیاتی واژه های و اصطلاحات فصل دوم : ادبیات پژوهش و پیشینه تحقیق بخش اول : فرهنگ سازمانی مقدمه - تعریف فرهنگ - تعریف سازمان - حوزه های فرهنگ - تاریخچه فرهنگ سازمانی - منشاء و چگونگی شکل گیری فرهنگ سازمان - اهمیت فرهنگ سازمانی -پویایی فرهنگ سازمانی - تعاریف فرهنگ سازمانی - تقسیم بندی انواع فرهنگ سازمانی -- دسته بندی رابرت کویین و مایکل مک گارت -- فرهنگ غالب و خرده فرهنگ ها --- خرده فرهنگ های افقی --- خرده فرهنگ های عمودی -- دیدگاه جفری سانن فلد -- انواع فرهنگ سازمانی از طریق شخصیت الگویی -- دیدگاه چارلز هندی - سطوح (لایه های) فرهنگ سازمانی - سطوح فرهنگ سازمانی ازدیدگاه ادگار شاین - مدل پویائی فرهنگی مری جوهچ -ویژگیهای فرهنگ سازمانی ازدیدگاه نظریه پردازان مدیریت --ویژگیهای فرهنگ سازمانی از دیدگاه رابینز -- ویژگیهای فرهنگ سازمانی از دیدگاه آندرو دوبرین -- ویژگیهای فرهنگ سازمانی از دیدگاه گرین برگ و بارون -- ویژگیهای فرهنگ سازمانی از دیدگاه ادگار شاین - ابعاد فرهنگ سازمانی - عوامل موثربرفضای فرهنگی یک سازمان - الگوهای شناخت و بررسی فرهنگ سازمانی -- الگوی (AGIL) پارسونز --الگوی ویلیام اوشی -- الگوی لیت وین و استرینگر -- الگوی مبتنی بر هفت S شرکت مشاوره ای مکنزی -- الگوی کرت لوین -- مطالعات هافستد در زمینه فرهنگ سازمانی -- مطالعات لامرز و هیکسن در زمینه فرهنگ سازمانی -- دیدگاه بارون و والترز -- الگوی پیترز و واترمن - مدیریت فرهنگ سازمانی - فرایند مدیریت فرهنگ سازمانی - مولفه های فرهنگ سازمانی --خلاقیت فردی -- حمایت مدیریت -- تعلق سازمانی -- سازش با پدیده تعارض -- سبک رهبری بخش دوم: مدیریت مشاركتی --مشاركت --مفهوم مشاركت و مدیریت مشاركتی --سیر تكوین مدیریت مشاركتی --سابقه اجرایی سیستم مدیریت مشاركتی در ایران --مبانی فكری مشاركت --اهداف مدیریت مشاركتی --انواع مشاركت --پیش نیازهای مشاركت -- درجات مشاركت -- درجات مشاركت و سلسله مراتب نیازها -- عوامل اقتضایی موثر بر مدیریت مشاركتی -- ویژگی های افراد و سازمان مشاركت جو -- مهارت های لازم برای مدیریت مشاركتی --فرهنگ مدیریت مشاركتی -- ابعاد مشاركت --سطوح مسئولیت بخشی در سازمان مشاركتی -- اهرم های ضروری برا ی حركت به سوی مدیریت مشاركتی -- برنامه ها و فنون مدیریت مشاركتی -- مهندسی مجدد سازمان ها و مشاركت -- الگوی مشاركت فراگیر -- عملکرد مدیریت مشاركتی -- نقش مدیریت مشاركتی در افزایش اثر بخشی كاركنان -- مزایای مدیریت مشاركتی -- دیدگاههای موافقان و مخالفان مشاركت -- پیش فرضهای نادرست درباره مشاركت كاركنان -- موانع مشاركت از دیدگاه دانش مدیریت -- موانع فرهنگی مشاركت -- موانع مشاركت در بخش دولتی -- روش های غلبه نمودن بر موانع مشاركتی بخش سوم: پیشینه تحقیق -- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام شده -- چهارچوب نظری تحقیق فصل سوم : روش تحقیق مقدمه -روش تحقیق - چارچوب آماری -طبقه بندی تحقیقات - تحقیق میدانی - روش تحقیق همبستگی - متغیرهای تحقیق - روش های جمع آوری اطلاعات - روش مقیاس بندی - روایی و پایایی پرسشنامه - جامعه و نمونه آماری - روش های نمونه گیری -روشهای تجزیه و تحلیل اطلاعات فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها مقدمه آمار توصیفی آمار استنباطی فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات بخش اول : نتیجه گیری و پیشنهادات نتیجه گیری پیشنهادات بخش دوم : پیشنهادات برای تحقیقات آتی و محدودیتهای تحقیق پیشنهادات برای تحقیقات آتی محدودیت های تحقیق منابع و مأخذ فهرست اشكال ، جداول و نمودارها شكل 2-1 : منابع و منشاء فرهنگ سازمانی 16 شكل 2-2 : ابعاد آشكار و پنهان فرهنگ سازمانی 28 شكل 2-3 : سطوح فرهنگی و تعامل آنها 29 شكل 2-4 : مدل پویایی فرهنگی 33 شكل 2-5 : تاثیر فرهنگ سازمانی بر عملكردو رضایت مندی 48 شكل 2-6 : فرآیند مدیریت فرهنگ سازمانی 55 شكل 2-6 : چارچوب كلی پژوهش 121 جدول 2-1: فرهنگ سازمانی و انواع شخصیت 26 جدول 2-2: مقایسه سه نوع فرهنگ سازمانی متفاوت 45 جدول 2-3: مفهوم مشاركت از دیدگاه های مختلف 66 جدول 2-4: نكات كلیدی در دیدگاه های فكری مشاركت 71 جدول 2-5: مشاركت در ساختارهای پنج گانه مینتزبرگ 83 جدول 2-6: نحوه تاثیر عوامل محیطی بر تصمیم گیری در سازمان 84 جدول 4-1: توزیع فراوانی مربوط به جنسیت افراد 135 جدول 4-2: توزیع فراوانی مربوط به سن افراد 136 جدول 4-3: توزیع فراوانی مربوط به میزان تحصیلات افراد 137 جدول 4-4: توزیع فراوانی مربوط به میزان سابقه خدمت افراد 138 جدول 4-5: جدول توصیفی جنسیت افراد 140 جدول 4-6: جدول آزمون من ویتنی 141 جدول 4-7: جدول توصیفی سن افراد 142 جدول 4-8: جدول آزمون كروسكال والیس 143 جدول 4-9: جدول توصیفی جنسیت 144 جدول 4-10: جدول آزمون كروسكال والیس 145 جدول 4-11: جدول توصیفی جنسیت 146 جدول 4-12: جدول آزمون كروسكال والیس 147 جدول 4-13: جدول مشخصات آماری متغیرها 148 جدول 4-14: جدول آزمون همبستگی اسپیرمن میان فرهنگ سازمانی و مدیریت مشاركتی 149 جدول 4-15: جدول مشخصات آماری متغیرها 150 جدول 4-16: جدول آزمون همبستگی اسپیرمن میان حمایت مدیران و مدیریت مشاركتی 150 جدول 4-17: جدول مشخصات آماری متغیرها 152 جدول 4-18: جدول آزمون همبستگی اسپیرمن میان سبك رهبری و مدیریت مشاركتی 152 جدول 4-19: جدول مشخصات آماری متغیرها 153 جدول 4-20: جدول آزمون همبستگی اسپیرمن میان تعلق سازمانی و مدیریت مشاركتی 154 جدول 4-21: جدول مشخصات آماری متغیرها 155 جدول 4-22: جدول آزمون همبستگی اسپیرمن میان سازش با پدیده تعارض و مدیریت مشاركتی 156 جدول 4-23: جدول مشخصات آماری متغیرها 157 جدول 4-24: جدول آزمون همبستگی اسپیرمن میان خلاقیت فردی و مدیریت مشاركتی 157 جدول 4-25: جدول نتایج حاصل از آزمون همبستگی اسپیرمن میان مدیریت مشاركتی و عوامل مرتبط با فرهنگ سازمانی 158 جدول 4-26: جدول آزمون وجود همبستگی خطی 159 جدول 4-27: جدول آزمون رگرسیون چند متغیره 160 جدول 4-28: جدول محاسبه ضریب تشخیص 161 جدول 4-29: جدول میانگین رتبه ها در آزمون فریدمن به منظور بررسی عوامل مرتبط با فرهنگ سازمان 162 جدول 4-30: جدول معنی دار بودن آزمون فریدمن 162 نمودار 2-1 :نمودار سیر تحول مدیریت مشاركتی 68 نمودار 2-2 : نمودار درجات مشاركت 77 نمودار 2-3 : نمودار پیوستار درجه مشاركت 78 نمودار 2-4 : نمودار رابطه بین درجات مشاركت و نیازها بر مبنای نظریه رهبری هرسی و بلانچارد 80 نمودار 2-5 : نمودار رابطه درجه مشاركت با نیاز غالب 81 نمودار 2-6 : نمودار ابعاد تصمیم گیری سازمانی 88 نمودار 2-7 : نمودار درجات تصمیم گیری مشاركتی 89 نمودار 2-8 : نمودار الگوی مشاركت فراگیر 102 نمودار 2-9 : نمودار مدل عملكرد مدیریت مشاركتی 104 نمودار 2-10 : نمودار نقش مدیریت مشاركتی در افزایش اثربخشی كاركنان 105 نمودار 2-11 : نمودار ارتباط میان مدیریت مشاركتی و مزایای فردی و سازمانی 109 نمودار 4-1 : نمودار فراوانی بر حسب جمعیت 136 نمودار 4-2 : نمودار فراوانی بر حسب سن 137 نمودار 4-3 : نمودار فراوانی بر حسب سطح تحصیلات 138 نمودار 4-4 : نمودار فراوانی بر حسب میزان سابقه خدمتی 139 نمودار 4-5 : نمودار ضریب همبستگی بین متغیر مستقل و متغیر تابع 159