بررسی مدل های مسئولیت پذیری اجتماعی و آثار آن بر عملکرد و موفقیت سازمان

هدف از این پایان نامه مسئولیت پذیری اجتماعی : بعد از تعاریف مختلف پیرامون مسئولیت پذیری اجتماعی و همچنین بیان نظریه های مسئولیت پذیری اجتماعی به بررسی مدل های مسئولیت پذیری اجتماعی و تاثیر آن بر عملکرد و موفقیت سازمان می پردازیم.

مقدمه
امروزه سازمانها و کسب و کارها با چالش جدیدي روبرو شده اند؛ بطوریکه جهت بقا و موفقیتشان لازم است بین نظامهاي اقتصادي و اجتماعی شان رابطه ایجاد کنند؛ عملکرد اجتماعی سازمان هم برآوردکننده ارزشهاي اخلاقی و هم ارزشهاي مالی سازمان است.عملکرد اجتماعی سازمانی امروزه موضوع مهمی براي خط مشی گزاران عمومی و مدیران و ذینفعان سازمانی شده است(مارس ، 2000). باربارا در سال 1994 بیان میدارد که شاید عملکرد اجتماعی منجر به کسب منفعت در سازمان گردد، اما این یک دلیل محدود براي اعمال عملکرد اجتماعی سازمانی محسوب میگردد و دلیل وجود اعمال مذکور فراتر از اینهاست(باربارا و دیگران،1994).

لازم است که یک مدیر بداند چه کاري از نظر اخلاقی واجتماعی درست است و بدون اینکه کار سازمانش را دچار مشکل کند آنرا انجام دهد(گایلا ، 1991). مدیران امروزی باید ابعاد اجتماعی و عمومی حرفۀ خود را شناخته و از آثار سازمان خود بر محیط اجتماعی آگاه باشند. مدیران باید از جزءنگري و شیفتگی صرف به اهداف سازمانی خود دست بردارند(الوانی، 1378).اندیشمندان زیادي تلاش کردند تا چارچوبهاي نظري را جهت طراحی و ارزیابی نقش و اثرات سازمان در جامعه توسعه دهند اما یک عدم اجماع در معناشناختی، چارچوب ساختاري، گفتمان و همچنین ارزیابی در این خصوص دیده میشود که لازمست یک کانون و محوریتی جهت سامان به این تعدد معنایی، تعریف و شناسایی گردد. سازمان وجامعه هرکدام به سطح بالائی از مفاهیم ونظریات بنیادي دست یافته اند و زمان آن رسیده که با ایجاد تعامل میان این مقولات به اصول مسئولیت و پاسخگویی اجتماعی رسید. (جان ، 2006).

مدل های مسئولیت پذیری اجتماعی

مسئولیت پذیری اجتماعی دارای چندین مدل مختلف و رایج می باشد که در زیر هر کدام مورد بررسی قرار می گیرند

مدل ریچارد هیکس:
ریچارد هیکس در یک تقسیم بندی، پاسخگویی را در شش بعد مورد بررسی قرار می دهد:

1- پاسخگويي مديريتي: اين پاسخگويي در برابر مدير ارشد يا مدير بالادست صورت مي گيرد؛

2- پاسخگويي سياسي: اين پاسخگويي در برابر نهادي است كه مشروعيت سياسي آن سازمان است؛

3- پاسخگويي مالي: مديران سازمان در مقابل وجوهي پاسخگو هستند كه بابت اجراي طرح يا پروژه دريافت مي كنند؛

4- پاسخگويي عمومي: مديران سازمان دولتي در برابر شهروندان يا نمايندگان منتخب آنان پاسخگو هستند؛

5- پاسخگويي حرفه اي: در مقابل همكاران متخصص و حرفه اي خود پاسخگو هستند؛

6- پاسخگويي قانوني: اين پاسخگويي در برابر مراجع قضايي صورت مي گيرد.

در بين پاسخگويي هاي ذكر شده ، مبنا ي فلسفي مسئوليت اجتماعي، پاسخگويي و تعهد اخلاقي است كه اين تعهدات را مي توانيم به سه دسته تقسيم بندي كنيم :
الف - تعهدات اخلاقي فردي؛
ب - تعهدات اخلاقي سازماني؛
ج - تعهدات اخلاقي عمومي.

فهرست مطالب

2-1- مقدمه: 7
مسئولیت پذیری اجتماعی 9
2-2-1 مقدمه 9
2-2-2- تعاریف مختلف پیرامون مسئولیت پذیری اجتماعی 10
2-2-3- نظریات مسئولیت اجتماعی 13
2-2-4- تاریخچه مسئولیت پذیری اجتماعی 16
2-2-4-1- مسئولیت اجتماعی در سال های 1950 تا 1960 18
2-2-4-2- سال های 1970 تا 1980 22
2-2-4-3- 1990 به بعد 29
سیر تکامل CSR 35
2-2-5- آثار مثبت رعایت مسئولیت اجتماعی بر عملکرد و موفقیت سازمان 35
افزایش مشروعیت سازمان و اقدامات آن 35
التزام اخلاقی در توجه به اهمیت ذی نفعان 36
افزایش درآمد، سود آوری و بهبود مزیت رقابتی 36
استفاده از مزایای چندگانگی 37
کاهش هزینه های ناشی از کنترل 38
بهبود روابط، افزایش جو تفاهم و کاهش تعارضات 38
افزایش تعهد و مسئولیت پذیری بیشتر کارکنان 39
2-2-6- عوامل مهم مرتبط و وابسته به مسئولیت اجتماعی 40
2-2-7- حوزه های مختلف مسئولیت پذیری اجتماعی 40
2-2-8- شرکت های برتر در رعایت مسئولیت پذیری اجتماعی در سطح جهان 41
جدول 2-1) شرکت های برتر در رعایت مسئولیت پذیری اجتماعی در سطح دنیا بر گرفته از سایت اخلاقیات و کسب و کار 42
2-2-9- مدل های مسئولیت پذیری اجتماعی 42
2-2-9-1- فلمینگ در سال 2002 مسئولیت اجتماعی را دارای 4 بعد دانسته است که شامل: 43
2-2-9-2- مدل مسئولیت اجتماعی ریچارد هیکس: 44
2-2-9-3- مدل مسئولیت اجتماعی 4 بخشی کارول 45
2-2-9-4- مدل مسئولیت اجتماعی دنیسون 46
2-2-9-5- مدل مسئولیت اجتماعی ارزیابی مسئولیت پذیری با توجه به ارزش های اسلامی 46
2-2-9-6- مدل مسئولیت اجتماعی بارکر 47
2-2-9-7- مدل مسئولیت اجتماعی پورتر و کرامر 47
2-2-9-8- مدل مسئولیت اجتماعی وود 47
2-2-9-9- مدل مسئولیت اجتماعی مارک اورلیخی 48
2-2-9-10- مدل مسئولیت اجتماعی هاپکینز 48
2-2-9-11- مدل مسئولیت اجتماعی چامیلا پریرا 49
2-2-9-12- مدل مسئولیت اجتماعی 3C-SR
تاثیر فرهنگ سازمانی بر مسئولیت پذیری اجتماعی 50
2-4-1- مقالات بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر مسئولیت پذیری اجتماعی 50
2-4-2- مدل تحقیق 52

منابع