تشریح ویژگی های سرمایه فکری

مدیریت
دانلود پایان نامه رشته مدیریت تشریح ویژگی های سرمایه فکری مقدمه سرمایه فکری یک مفهوم چند رشته ای است و فهم و درک آن در رشته های مرتبط با کسب و کار و تجارت متنوع است(هوانگ و لوثر ، ۲۰۰۷: ۳۸۶). در خصوص میزان شناخت ما از سرمایه های فکری توافق چندانی وجود ندارد. سرمایه های فکری اگرچه در قبل ناشناخته بود ولی اکنون به اشکال مختلف در فرآیند توسعه اقتصادی، مدیریتی، تکنولوژیکی و اجتماعی به ایفای نقش می پردازد. انقلاب حاصله در تکنولوژی اطلاعات، اهمیت در حال افزایش دانش و اقتصاد مبتنی بر دانش، الگو های در حال تغییر ایجاد جامعه شبکه ای و همچنین پیدایش نوآوری به عنوان مهمترین عوامل تعیین کننده مزیت رقابتی از جمله مواردی هستند که موجبات افزایش اهمیت سرمایه فکری در شرکت ها را بیش از پیش فراهم کرده است( انواری رستمی و رستمی، ۱۳۸۲: ۵۱ ). تحقیقات در زمینه سرمایه فکری در سال ۱۹۹۰ آغاز گردید و بطور عمده به افزایش آگاهی در مورد وجود و ارزش دارایی های ناملموس در سازمان و گسترش مدل های طبقه بندی سرمایه فکری مربوط می شد(مار و دیگران، ۲۰۰۳: ۴۴۱).تاکنون از سرمایه فکری تعاریف متنوعی ارائه شده است. در سال های اخیر افراد و گروههای زیادی از رشته های گوناگون سعی کرده اند تا تعریفی استاندارد از سرمایه فکری که مورد توافق همه باشد را ارائه دهند(نظری و هرمانس ، ۲۰۰۷: ۵۹۶). نکته ای که در مورد آن اتفاق نظر وجود دارد اینست که پیشگامان تحقیق و عمل در زمینه سرمایه فکری عبارتند از: سویبی، استوارت، ادوینسون و مالون، سالیوان، بروکینگ و رز(آرناس و لاواندروس ، ۲۰۰۸: ۷۸). رز و دیگران، ادوینسون و مالون بیان داشته اند که بین ارزش بازاری شرکت و ارزش دفتری آن تفاوت وجود دارد، که این چیزی بیش از یک ارزش پنهان نیست، آنها بیان داشته اند که این ارزش پنهان می تواند به مفهوم دارایی های ناملموس شرکت تجزیه و تحلیل شود، و نام سرمایه فکری را بر آن اطلاق کردند(سولر و همکاران ، ۲۰۰۷: ۴۷۲). رز مسلم می پندارد که مفهوم سرمایه فکری فقط درک و تشخیص محض یا توضیح ارزش ضمنی یک سازمان نیست، بلکه هدف آن همچنین جابجا کردن نتایج تشخیص یا توضیح ارزش ضمنی سازمان به ارزش های جدید است(چو و دیگران ، ۲۰۰۶: ۸۸۸).ادوینسون و مالون سرمایه فکری را چنین تعریف کرده اند: ’دانشی که می تواند به ارزش تبدیل شود‘(نظری و هرمانس، ۲۰۰۷: ۵۹۶). آنها برای توضیح سرمایه فکری از استعاره درخت که زندگی اش وابسته به ریشه است، و آن نیز در زیر خاک و پنهان است، استفاده می کنند و می گویند که موفقیت شرکت به سرمایه فکری اش وابسته است که آن نیز یک منبع پنهان است (آرناس و لاواندروس، ۲۰۰۸: ۷۹). در سال ۱۹۹۱ استوارت مفهوم سرمایه فکری را گسترش داد(جوهانسن و دیگران ، ۲۰۰۵: ۱۵۳). و آنرا چنین تعریف کرد: ’مواد فکری ـ دانش، اطلاعات، دارایی فکری و تجربه ـ که می تواند برای ایجاد و خلق ثروت استفاده گردد(نظری و هرمانس، ۲۰۰۷: ۵۹۶). بروکینگ سرمایه فکری را چنین تعریف می کند: سرمایه فکری اصطلاحی است که به دارایی های ناملموس جمعی داده شده است که سازمان را برای عمل قادر می سازد(بروکینگ ، ۱۹۹۶). سرمایه فکری نماینده مجموعه دارایی های ناملموسی است که همچنین بعنوان دارایی های دانش معروف اند. این دارایی ها از دارایی های فیزیکی همچون اموال، ماشین آلات و تجهیزات یا موجودی کالا و دارایی های مالی همچون مطالبات، سرمایه گذاری ها و نقدینگی متمایز است و بطور فزاینده‌ای بعنوان منبع کلیدی شرکت در استراتژی های رقابتی شان اهمیت می یابد(سودرسانام و دیگران، ۲۰۰۶: ۲۹۱). سرمایه فکری فراهم کننده یک پایگاه منابع جدید است که از طریق آن سازمان می تواند به رقابت بپردازد(بونتیس به نقل از قلیچ لی و مشبکی، ۱۳۸۵: ۱۲۷). سرمایه فکری شامل آن بخش از کل سرمایه یا دارایی شرکت است که مبتنی بر دانش بوده و شرکت دارنده و مالک آن بشمار می آید( انواری رستمی و رستمی، ۱۳۸۲: ۵۴). با بررسی انجام شده بر روی تعاریف مختلف سرمایۀ فکری از سال 1987 م. تاکنون، برخی از آن¬ها به صورت منتخب در جدول 1 ذکر شده است. این تعاریف تجزیه و تحلیل شده و اجزای آن شناسایی شده است. کلمات کلیدی: سرمایه فکری سرمایه فکری سازمان ویژگی های سرمایه فکری فهرست مطالب - مبانی نظری سرمایه فکری 2 1. مفهوم سرمایه فکری: 2 جدول 1- تعاریف انتخاب سرمایۀ فکری 2. سیر تاریخی توسعه مفهوم و كاربرد سرمایه فكری 9 نمودار 1: فرایند پردازش سرمایه فکری. منبع: نمامیان و همکاران(1390) 10 3. انواع سرمایه فکری 10 نمودار 2: انواع سرمایه فکری(نمامیان و همکاران، 1390) 11 2-2-4- اهمیت سرمایه فکری در سازمان 15 2-2-5- مدیریت موفق سرمایه فكری 16 2-2-6- دلایل اندازه گیری سرمایه فكری توسط شركتها 18 2-2-7- الگوهای اندازهگیری سرمایۀ فکری 19 جدول 3: الگوهای موجود اندازه گیری سرمایۀ فکری ( اسویبای، کارل اریک الگوهای اندازه‌گیری دارایی‌های نامحسوس، سال 2007) 19 2-2-8- روش های اندازه گیری سرمایۀ فکری 21 علاوه بر روش های نامبرده روش های دیگری وجود دارد كه عبارتند ا ز: 24 روش های اندازه گیری سرمایه فكری( كیوی توبین) 24 روش های اندازه گیری سرمایه فكری( ارزش بازار به دفتر) 24 روش های اندازه گیری سرمایه فكری( اعلامیه منابع انسانی) 25 روش های اندازه گیری سرمایه فكری( مدل كارگزار فن آوری) 26 جدول 4: مقایسه مدل های اندازه گیری سرمایه فکری(نمامیان و همکاران، 1390) 28 2-2-9- بررسی شاخصهای سرمایۀ فکری در ایران 30 2-2-10- بررسی شاخصهای سرمایۀ فکری در کشورهای دیگر 30 منابع و مآخذ 31 منابع انگلیسی 36