شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر استقرار موفق مدیریت دانش در سازمان

مدیریت
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بررسی عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش در سازمان های تحقیقاتی (مطالعه موردی: یکی از سازمان های تحقیقات دفاعی ایران) چکیده : امروزه دانش منبع اصلی قدرت بوده و کسب اقتدار در جهان امروز مرهون تولید علم و دانش و مدیریت آن است. در این میان، سازمان های دانشی همچون سازمان های تحقیقاتی نیز نیازمندند تا در این محیط متلاطم با بکارگیری ابزار مدیریت دانش به خلق نوآوری کمک نمایند. برای تحقق این هدف، این گونه سازمان ها با انبوهی از موضوعات مدیریت دانش مواجه اند که باید آن ها را مورد توجه و پژوهش قرار دهند. از جمله این موضوعات "شناسایی عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش" است. در راستای پرداختن به این ضرورت، این تحقیق با بررسی مبانی نظری و عملی مقوله مدیریت دانش و مطالعه عوامل کلیدی موفقیت موثر در سازمان های دانش محور، عوامل هشت گانه کلیدی موفقیت مدیریت دانش را در یکی از سازمان های تحقیقات دفاعی کشور ج.ا. ایران ارائه داده است. کلید واژه: دانش مدیریت دانش عوامل کلیدی موفقیت سازمان تحقیقاتی موضوع تحقیق در سالهای اخیر مدیریت دانش سازمانی به یکی از دغدغه های مهم مدیران تبدیل شده است. برای مواجه با یک اقتصاد دانشی و شرکت در رقابت های مبتنی بر دانش، هر سازمان باید قادر باشد که انواع دانش خود را حفظ کرده و ارزش های استراتژیک آن را به حداکثر برساند. دستیابی به دانش نهان افراد دارای موانعی است نظیر: 1- ناشناخته بودن عناصر و حیطه های دانش ضمنی افراد 2- ناآشنایی با موانع فرهنگی، فنی و سازمانی دستیابی به دانش سازمانی بر پایه تولید، کسب، غنی سازی و بازیابی دانش 3- شناخت ناکافی فنون و روشهای تبدیل دانش ضمنی به دانش آشکار سازمانی 4- شناخت ناکافی با نحوه چیدمان دانش ضمنی در پیشبرد و ارتقای کیفیت فعالیت های سازمانی همچنین اجرای مدیریت دانش چالش های بسیاری را برای سازمان ایجاد می کند(داونپورت ،1998)، احتیاج به مقادیر زیادی از منابع سازمانی، تکنیک های گوناگون و ابزارهای مرتبط با آن ها دارد و نیز نیازمند صرف زمان زیادی برای رسیدن به موفقیت است. از بخش های آسیب رسان به دانش سازمانی صنایع، ریزش(به دلیل بازنشستگی، ترک سازمان، ازکارافتادگی، فوت و جابجایی) نیروهای خبره آن است. برنامه ریزی استراتژیک مدیریت دانش برای طراحی و پیاده سازی موفق مدیریت دانش و سیستم های آن ضروری است. اشتغال نگارنده در این حوزه و درک اهمیت دانش در آن و دانشی بودن فعالیت کارکنان، انگیزه لازم برای انجام این تحقیق را بوجود آورد. موضوع تحقیق عبارت است از: " بررسی عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش در سازمان های تحقیقاتی (موردکاوی در یکی از سازمان های تحقیقاتی دفاعی )" 3-1 تعریف و بیان مسئله عصر حاضر، عصر تغییرات است. سازمان ها برای اینكه بتوانند در محیط متغیر و آشوبناك كنونی به چالش ها پاسخ داده و تهدیدات را تبدیل به فرصت نمایند، از یكسو نیازمند خلاقیت و نوآوری هستند و از سوی دیگر برای تحقق خلاقیت و نوآوری، دانش و سرمایه های فكری منبع اصلی و كلیدی بشمار می روند. این امر موجب شده است تا حرکت جامعه بشری به سمت "جامعه دانش محور" سرعت بگیرد تا حدی که تمام ابعاد توسعه بشر امروز با صفت "دانش محور" مزین شود. امروزه دانش منبع اصلی قدرت بوده و کسب اقتدار در جهان امروز مرهون تولید علم و دانش و مدیریت آن است. پیتر دراکر به عنوان پدر علم مدیریت، با تایید این موضوع، دانش را به عنوان پایه های رقابت در جامعه فراصنعتی معرفی می نماید. در این میان، سازمان های دانشی همچون سازمان های تحقیقاتی نیز نیازمندند تا در این محیط متلاطم با بکارگیری ابزار مدیریت دانش به خلق نوآوری کمک نمایند. برای تحقق این هدف، این گونه سازمان ها با انبوهی از موضوعات مدیریت دانش مواجه اند که باید آن ها را مورد توجه و پژوهش قرار دهند. از جمله این موضوعات "شناسایی عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش" است. این نوشتار با استفاده از ادبیات "مدیریت دانش"، و "سازمان های تحقیقاتی" و نیز به پشتوانه فعالیت های تحقیقاتی انجام شده در طی سال های اخیر، تلاش دارد تا با شناخت مشخصه های اصلی سازمان های تحقیقاتی و معرفی عوامل کلیدی موثر بر موفقیت مدیریت دانش در این گونه سازمان ها، آن ها را در شناخت و تحلیل موضوعات فوق و نیز توسعه مدیریت دانش در عرصه های مختلف سازمانی کمک نماید. فهرست مطالب بررسی عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش در سازمان های تحقیقاتی فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق 1 1-1 مقدمه 2 2-1 موضوع تحقیق 2 3-1 تعریف و بیان مسئله 2 4-1 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 3 5-1 اهداف تحقیق 5 6-1 سوالات تحقیق 5 7-1 تعرف واژگان کلیدی 5 8-1 روش تحقیق 6 9-1 قلمرو تحقیق 6 10-1 محدودیت های تحقیق 6 فصل دوم: ادبیات تحقیق 8 بخش اول: سازمان های تحقیقاتی 9 1-1-2 مقدمه 10 2-1-2 ماهیت تحقیق و سازمان تحقیقاتی 10 3-1-2 ضرورت و اهمیت تحقیقات 12 4-1-2 وجه تمایز سازمانهای تحقیقاتی با سایر سازمانها 14 5-1-2 چالش های پیش روی سازمانهای تحقیقاتی 17 بخش دوم: مدیریت دانش 19 1-2-2 مقدمه 20 2-2-2 دانش: ماهیت، سلسله مراتب و انواع آن 20 3-2-2 مدیریت دانش 23 4-2-2 مدیریت دانش در سازمان های تحقیقاتی 25 5-2-2 عوامل كلیدی اجرای موفق مدیریت دانش 26 فصل سوم: روش تحقیق 31 1-3 مقدمه 32 2-3 جامعه و نمونه آماری 32 1-2-3 اطلاعات توصیفی خبرگان گروه اول 33 2-2-3 ویژگیهای خبرگان گروه دوم 33 3-3 روش جمع آوری اطلاعات 34 4-3 ابزار جمع آوری اطلاعات (داده ها) 34 5-3 مراحل جمع آوری اطلاعات 34 6-3 مراحل تحلیل داده ها 35 1-6-3 روایی و پایایی پرسشنامه 35 2-6-3 کفایت نمونه گیری 37 3-6-3 تحلیل عاملی 39 4-6-3 آزمون فریدمن 39 فصل چهارم: محاسبات و یافته های تحقیق 42 1-4 مقدمه 43 2-4 تجزیه و تحلیل پرسشنامه شماره یک 43 3-4 تجزیه و تحلیل پرسشنامه شماره 2 43 1-3-4 اطلاعات توصیفی خبرگان گروه دوم 44 4-4 تجزیه و تحلیل و نتایج حاصل از پرسشنامه شماره2 45 1-4-4 تجزیه وتحلیل قابلیت اطمینان(پایایی) 47 2-4-4 کفایت نمونه گیری 47 3-4-4 تحلیل عاملی 48 4-4-4 آزمون فریدمن 57 فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات 61 1-5 نتیجه گیری 62 2-5 پیشنهادات 64 منابع و مراجع 71 پیوست ها 79 فهرست جداول جدول1-2 عوامل موفقیت مدیریت دانش 28 جدول 1-4 عناوین متغییرهای بكار گرفته شده در نرم افزار 45 جدول 2-4 ضریب آلفا 47 جدول 3-4 ضریب دو نیمه گاتمن 47 جدول 4-4 شاخص KMO و آزمون بارتلت 48 جدول6-4 واریانس کل 50 جدول7-4 ماتریس اجزا یا عامل های چرخیده نشده 51 جدول8-4 ماتریس چرخیده شده اجزا 53 جدول9-4 محتوای عوامل اصلی 54 جدول10-4 عناوین عوامل اصلی 56 جدول11-4 آماره آزمون فریدمن 57 جدول12-4 آماره توصیفی آزمون فریدمن 57 جدول13-4 آماره رتبه بندی آزمون فریدمن 58 جدول14-4 محاسبه متوسط میانگین رتبه متغیرها 59 جدول15-4 رتبه بندی عوامل اصلی 60 فهرست تصاویر و نمودارها شکل1-2 ارتباط بازگشتی میان داده، اطلاعات و دانش 21 شکل2-2 پیشران سرمایه تحقیق و توسعه دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی 26 شکل 1-3 ساختار تحقیق 40 نمودار 1-4 اطلاعات توصیفی خبرگان گروه دوم از نظر میزان تحصیلات 44 نمودار 2-4 اطلاعات توصیفی خبرگان گروه دوم از نظر سابقه خدمت تحقیقاتی 44 نمودار3-4 اطلاعات توصیفی خبرگان گروه دوم از نظر سن 45 نمودار4-1 تصویر گرافیکی مقادیر ویژه 51 فهرست فرمول ها فرمول1-3 محاسبه حجم نمونه بر اساس حجم جامعه 32 فرمول2-3 محاسبه ضریب آلفای كرونباخ 36 فرمول3-3 محاسبه شاخص(کیام اُ) 38