زبان و ادبیات
پایان نامه کارشناسی ارشد رشته ادبیات با عنوان ﻃﺒﯿﻌﺖ ﮔﺮاﯾﯽ ﻫﻨﺮ ﺷﻌﺮ ﺷﻌﺮا (ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎن ﻧﻮع ﻧﮕﺎه دو ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮی و ﺻﻨﻮﺑﺮی ﺑﻪ ﻃﺒﯿﻌﺖ) ﭼﮑﯿﺪه : ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺳﺮاﯾﯽ در ادب ﻓﺎرﺳﯽ و ﻋﺮﺑﯽ ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﯽ وﯾـﮋه دارد ﺗﻮﺻـﯿﻒ ﻃﺒﯿﻌـﺖ در زﺑـﺎن ﻋﺮﺑـﯽ از دورة ﺟـﺎﻫﻠﯽ ﻣﺮﺳﻮم ﺑﻮده و در دوره ﻫﺎی ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻋﺒﺎﺳﯽ ﺑﻪ اوج ﺧﻮد رﺳﯿﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻨﯽ ﻣﺴﺘﻘﻞ درآﻣـﺪ ﺷـﻌﺮایﻣﺘﻤﺪدی در دورة ﻋﺒﺎس ﺑﻪ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ اﻣﺎ آﻧﮑﻪ ﺑﯿﺶ از ﻫﻤﻪ ﺑﻪ آن ﺗﻮﺟﻪ ﮐـﺮد ﺻـﻨﻮﺑﺮی اﺳـﺖ ﮐﻪ ﺑﺎروﺿﯿﺎتﻣﺸﻬﻮر اﺳﺖ در ادب ﻓﺎرﺳﯽ ﻧﯿﺰ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺳﺮاﯾﯽ در ﻗﺮن ﭼﻬﺎرم ﺑﻪ اوج ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ رﺳﯿﺪ .ﺑﯽ ﺷـﮏ در ادب ﻓﺎرﺳﯽ آﻧﮑﻪ از ﻫﻤﻪ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﻌﺮوﻓﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ی اﺳﺖ. ﻣﻨﻮﭼﻬﺮی و ﺻﻨﻮﺑﺮی ﻫﺮ دو ﻋﺎﺷﻖ ﮔﻞ و ﺑﻠﺒﻞ و ﺑﺎغ و رﯾﺤـﺎن ﺑـﻮده اﻧـﺪ زﯾـﺮا ﻫـﺮ دو در ﻣﺤﯿﻄـﯽ ﺑـﺴﯿﺎر ﺳﺮﺳـﺒﺰ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮده اﻧﺪ ﻫﺮ دو ﺷﺎﻋﺮ در ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺧﻮد از ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﺎ ﺟﺎن ﺑﺨﺸﯿﺪن ﺑـﻪ آن ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ اﻧـﺴﺎﻧﯽ داده اﻧـﺪ از اﺷﻌﺎر ﻫﺮ دو ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ در رﻓﺎه و آﺳﺎﯾﺶ ﻧﺴﺒﯽ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽ ﺑﺮدﻧـﺪ و ﺧﻼﺻـﻪ اﯾﻨﮑـﻪ ﺗـﺸﺒﯿﻬﺎت و اﺳـﺘﻌﺎراتﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ در اﺷﻌﺎر آﻧﺎن ﺗﺎ ﺣﺪود زﯾﺎدی ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﻫﻢ است. ﺑﻨﺎ ﺑﺮاﯾﻦ آﻧﭽﻪ ﭘﯿﺶ روی دارﯾﺪ ﺑﺮای دﺳﺖ ﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه در ﭼﻬـﺎر ﻓـﺼﻞ ﮔـﺮدآوری ﺷـﺪه اﺳـﺖ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در ﻓﺼﻞ اول ﮐﻠﯿﺎت ﭘﮋوﻫﺶ ودر ﻓﺼﻞ دوم ادﺑﯿﺎت و اﻧﻮاع اﺳـﻠﻮب وﺳـﺒﮏ ﻫﺎی ﻣﺘـﺪاول در اﻋـﺼﺎر ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ روش وﺳﺒﮏ ﻫﺮ ﯾﮏ از دو ﺷﺎﻋﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﮔﺮا ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ ودر ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ﺑﺮای ﻧﺰدﯾـﮏ ﺗـﺮﺷﺪن ﺑﻪ ﻫﺪف اﺑﯿﺎﺗﯽ از ﻣﻨﻮﭼﻬﺮی ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎﯾﯽ از زﻧﺪﮔﯽ وﻣﺤﯿﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ وی ﻣﻨﺪرج ﺷﺪه اﺳـﺖ. ودر ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم ﻧﯿﺰ ﮔﺬری ﺑﺮ ﻋﺼﺮ ﻋﺒﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﻋﺼﺮ زرﯾﻦ ادﺑﯿﺎتﻋﺮب ﻧﺎﻣﯿﺪه ﺷﺪه و ﺷﻌﺮﻃﺒﯿﻌﺖ ﮔـﺮای ﺻـﻨﻮﺑﺮی در اﯾﻦ زﻣﺎن ،ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و در ﭘﺎﯾﺎن ﻧﺘﯿﺠـﻪ ﮔﯿـﺮی ﺷـﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎﯾـﺴﻪ دوﺷـﺎﻋﺮ وﺗﻮﺟـﻪ آن دو ﺑـﻪ ﺷﯿﻮه ﻫﺎی ﺷﻌﺮ در ﺣﯿﻄﮥ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻣﻨﺪرج ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. کلمات کلیدی: ﻃﺒﯿﻌﺖ سرایی ﺷﺎﻋﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﮔﺮا ﻣﻨﻮﭼﻬﺮی و ﺻﻨﻮﺑﺮی ادبیات فارسی و عرب ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺸﺮ از ﻗﺮﻧﻬﺎ ﭘﯿﺶ در داﻣﻦ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﭘﺮورش ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎر ﻫﻤـﻮاره ﺑـﻪ ﻣﻈـﺎﻫﺮ ﻃﺒﯿﻌـﺖ و وﺳـﻌﺖ ﺑـﯽ ﮐـﺮان آن ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ اﮔﺮ در ﻫﺮﯾﮏ از رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻠﻤﯽ ـ ادﺑﯽ ـ ﻫﻨـﺮی و . . . زﻧـﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑـﺸﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺷـﻮد ارﺗﺒﺎط آن را ﺑﺎ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮد در ﻣﻮرد ﺷﻌﺮ ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻪ وﺿﻮح ﺻﺪق ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.در آﻧﺠﺎﺋﯿﮑﻪ ﺷﻌﺮ ﺑﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺣﺴﺎس ﺗﺨﯿﻞ و ﻓﮑﺮ و ﺻﻮرت ﻣﺒﺘﻨﯽ اﺳﺖ ﻟﺬا ﺑﯿـﺎن اﺣـﺴﺎس و ﺧﯿـﺎﻟﭙﺮدازی ﻧـﺴﺒﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻧﮑـﺎت ً ﺑﻪ ﭘﺪﯾﺪه ﻫﺎی ﭘﯿﺮاﻣﻮن زﻧﺪﮔﯽ آﻧﻬﻢ در ﻗﺎﻟﺐ ﺷﻌﺮی اﻣﺮی واﻗﻊ ﮔﺮاﯾﺎﻧﻪ و ﮐﺎﻣﻼ ﻓﻮق در ﻣﯽ ﯾﺎﺑﯿﻢ ﮐﻪ در ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻨﺎﻇﺮ ﻃﺒﯿﻌـﯽ ذوق ﺷـﺎﻋﺮ از ﺟﻤـﺎل و زﯾﺒـﺎﺋﯽ ﻫـﺎی ﻃﺒﯿﻌـﺖ ﻣﺘـﺄﺛﺮ اﺳـﺖ و ﻗـﻮه ﺗﺨﯿﻞ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎﯾﯽ او را ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ دﯾﮕﺮ ﻣﯽ ﺑﺮد و اﮔﺮ اﯾﻦ ﺗـﺄﺛﯿﺮ ذوﻗـﯽ ﻗـﻮی ﺑﺎﺷـﺪ درﺻـﺪد اﻟﻘـﺎی آن ﺣﺎﻟـﺖ ﻧﻔﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﺮﻣﯽ آﯾﺪ و آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ دﯾﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ زﺑـﺎن ﺷـﻌﺮ ﺗﻮﺻـﯿﻒ ﻣﯿﮑﻨـﺪ و در ﺑﺮاﺑـﺮ ﻣـﺎ ﻣﺠـﺴﻢ ﻣـﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺷﻌﺮ دﺳﺖ دﻫﺪ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ ﺷ ﺎﻋﺮ در ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﻃﺒﯿﻌـﯽ ﻏﺎﻟﺒـﺎً در ﭘﯽ آن ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ دﯾﺪه ﻋﯿﻨﺎً ﺑﯿﺎن ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﻫﺮ ﻣﻨﻈﺮه را آﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ درك ﮐﻨﺪ ﻧﺸﺎن ﻣـﯽ دﻫـﺪ ﺑـﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ اﺣﺴﺎس و ﻋﺎﻃﻔﻪ و ﻗﻮة ﺗﺨﯿﻞ ﺷﺎﻋﺮ ﺑـﺎ ﻣـﺸﺎﻫﺪات و ﻣﺤـﺴﻮﺳﺎت او آﻣﯿﺨﺘـﻪ ﻣـﯽ ﺷـﻮد و ﻣﻨﻈـﺮه ﯾـﺎ ﭘﺪﯾﺪه ای ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽ ﮔﺮدد.
