روانشناسی،علوم تربیتی واجتماعی
پایان نامه خودکارآمدی تحصیلی با عنوان بررسی قدرت پیش بینی خودکارآمدی تحصیلی توسط جو روانی اجتماعی کلاس و اضطراب اجتماعی در دانش آموزان دوره دبیرستان شهر شیراز می باشد. با توجه به اينکه مدارس شايد يکي از بهترين اجتماعاتي باشد که بتوان در آن برنامه هاي پيشگيري مقابله اي اجرا نمود و ارائه آموزش از بهترين شيوه هاي پيشگيري، کاهش و تعديل اضطراب و فشار رواني مي باشد که منجر به پيشگيري از پيامدهاي ميگردد. لذا پيشنهاد مي گردد برنامه روشهاي مقابله اي با اضطراب و آموزش مهارتهاي خودکارآمدی در سياست هاي آموزش رسمي و غير رسمي وزارتخانه هاي متولي تعليم و تربيت آموزش به قشر جوان و نوجوان پيش بيني گردد.
امروزه يکي از مهمترين مسائل و مشکلات اجتماعي در جوامع کنوني ناهنجاريهاي رفتاري و رواني است. ترديدي نيست که مسئله بهداشت رواني، پيشگيري و شناسايي خصوصيات روانشناختي ناهنجاريهاي رفتاري، روز به روز اهميت بيشتري در جهان کنوني پيدا مي کند. لذا يافته هاي اين پژوهش از لحاظ نظري و عملي قابل تأمل مي باشد. در حيطه نظري با توجه به اينکه خودکارآمدی پایین سهم قابل توجه اي در ايجاد و تداوم اختلال اضطراب اجتماعي دارد اينکه چگونه چنين قضاوت ها و انتظاراتي در نوجوانان شکل گرفته است تلويحات مهمي براي دست اندرکاران تعليم و تربيت و خدمات بهداشت رواني و خانواده ها دارد همچنين اهميت مهارتهاي اجتماعي به عنوان مهمترين عامل اجتماعي شدن و سازگاري اجتماعي را هيچگاه نميتوان از نظر دور داشت و بيشک توجه به هوش اجتماعي، رشد اجتماعي و تربيت اجتماعي در کنار ديگر ابعاد رشد و حيطههاي تعليم و تربيت، از جايگاه ويژهاي برخوردار است.
در چشمانداز کنوني، در حوزه آموزش مهارتهاي خودکارآمدی، رويدادهاي فراواني رخ داده، پژوهشهاي بيشماري صورت گرفته، روشهاي آموزشي و درماني جديدي مطرح گرديده و افقهاي روشنتري آشکار شده است. تمامي اين حرکتها و شناختهاي روز افزون به انسان کمک ميکند تا به کميت و کيفيت زندگي اجتماعي خود و ديگران غناي بيشتري ببخشد و بخصوص، به نوجوانان با نيازهاي ويژه و سازگاري اجتماعي آنان نگاه انسان دوستانهتر و پوياتري داشته باشد (متسون و اولنديک، 1988، ترجمه بهپژوه، 1384). دانشآموزي که خودکارآمدی لازم را کسب کرده است، دانشآموزي است که ميتواند به خوبي با محيطش سازش کند و يا اينکه ميتواند از طريق برقرار کردن ارتباط با ديگران از موقعيتهاي تعارضآميز کلامي و فيزيکي اجتناب کند. اين گونه دانشآموزان، رفتارهايي از خود نشان ميدهند که منجر به پيامدهاي مثبت رواني-اجتماعي، نظير پذيرش توسط همسالان و رابطه موثر با ديگران ميشود. از سوي ديگر، کساني که مهارتهاي خودکارآمدی لازم را کسب نکردهاند، اغلب به اختلالهاي رفتاري مبتلا ميشوند، از طرف همسالان پذيرفته نميشوند، در ميان همسالان و بزرگسالان محبوب نيستند و با معلم و يا ساير افراد حرفهاي بهخوبي کنار نميآيند.
فهرست مطالب
چکیده1
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه3
بیان مسئله9
اهمیت و ضرورت پژوهش12
اهداف پژوهش14
فرضیه های پژوهشی14
تعاریف نظری و عملیاتی متغیرهای پژوهش15
فصل دوم: مبانی نظری و پژوهشی
بخش اول: مبانی نظری پژوهش17
1- خودکارآمدی تحصیلی17
تعاریف و ویژگی های خودکارآمدی17
تعیین کننده های خودکارآمدی20
مراحل رشد خودکارآمدی23
خودکارآمدی و اضطراب26
2- اختلال اضطراب اجتماعی26
تعریف اختلال اضطراب اجتماعی29
ملاک های تشخیصی اختلال اضطراب اجتماعی31
شیوع اختلال اضطراب اجتماعی32
دوره یا سن شروع اختلال اضطراب اجتماعی33
نشانگان روانشناختی اختلال اضطراب اجتماعی34
اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان35
دیدگاه های نظری در باره اضطراب37
ديدگاه روان پويايي37
ديدگاه رفتارگرایی39
ديدگاه شناختی40
ديدگاه زيست شناختي42
ديدگاه انسان گرایی44
ديدگاه اجتماعی45
سبب شناسی اضطراب اجتماعی45
نظریه های روانپویشی45
نظریه های رفتاری46
نظریه های زیستی47
دستگاه عصبی خودمختار48
انتقال دهنده های شیمیایی48
عوامل ارثی49
الگوهای نظری اضطراب اجتماعی50
نظریه طرحواره بک50
نظریه شبکه متداعی باور51
الگوی شناختی کلارک و ولز51
الگوی شناختی اضطراب اجتماعی راپی و هیمبرگ52
مدل شناختی اضطراب اجتماعی بک،امری و گرینبرگ52
3- جو روانی-اجتماعی کلاس53
تعاریف53
انواع جو روانی حاکم بر کلاس53
ویژگی های روابط انسانی مطلوب در مدرسه54
دو بعد اساسی جو مدرسه55
بخش دوم ادبیات پژوهش56
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور56
تحقیقات انجام شده در داخل کشور59
جمع بندی ادبیات پژوهش 63
فصل سوم: روش پژوهش
روش پژوهش65
جامعه آماری 65
نمونه و روش نمونه گیری 65
ابزارهای گردآوری اطلاعات66
مقیاس جو روانی- اجتماعی کلاس66
مقياس اضطراب اجتماعی برای نوجوانان67
مقياس خودكارآمدی تحصيلي68
شیوه اجرا68
روش تجزیه و تحلیل داده ها69
ملاحظات اخلاقی69
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات
توصیف نمرات آزمودنی ها بر حسب نمرات اضطراب اجتماعی71
توصیف نمرات آزمودنی ها بر حسب نمرات جو روانی-اجتماعی کلاس72
توصیف نمرات آزمودنی ها بر حسب نمرات خودکارآمدی تحصیلی72
ماتریس همبستگی اضطراب اجتماعی و خودکارآمدی تحصیلی73
تحلیل رگرسیون اضطراب اجتماعی بر خودکارآمدی تحصیلی74
ماتریس همبستگی جو روانی- اجتماعی کلاس و خودکارآمدی تحصیلی76
تحلیل رگرسیون جو روانی- اجتماعی کلاس بر خودکارآمدی تحصیلی77
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
بحث و بررسی یافته های پژوهش79
فرضیه اول پژوهش79
فرضیه دوم پژوهش80
فرضیه سوم پژوهش81
فرضیه چهارم پژوهش82
محدودیت های پژوهش85
پیشنهادهای پژوهشی86
پیشنهادهای نظری پژوهش87
پیشنهادهای کاربردی89
منابع90
پیوست106
چکیده انگلیسی114
فهرست جداول
جدول 3-1: توزيع خصوصيات نمونه بر اساس جنس 66
جدول 4-1: حداقل، حداکثر، میانگین و انحراف استاندارد نمرات در اضطراب اجتماعی71
جدول 4-2: حداقل، حداکثر، میانگین و انحراف استاندارد نمرات در جو روانی اجتماعی72
جدول 4-3: حداقل، حداکثر، میانگین و انحراف استاندارد نمرات در خودکارآمدی73
جدول 4-4: ماتریس همبستگی اضطراب اجتماعی و خودکارآمدی تحصیلی74
جدول 4-5: رگرسیون خودکارآمدی تحصیلی بر اضطراب اجتماعی75
جدول 4-6: رگرسیون خودکارآمدی تحصیلی بر ابعاد اضطراب اجتماعی75
جدول 4-7: ماتریس همبستگی جو روانی اجتماعی اجتماعی و خودکارآمدی تحصیلی76
جدول 4-8: رگرسیون خودکارآمدی تحصیلی بر جو روانی اجتماعی کلاس77