روانشناسی و علوم تربیتی
دانلود پایان نامه رشته روانشناسی بررسی نظریه های سلامت روانی،شیوه های فرزند پروری و اختلالات رفتاری کودکان مقدمه در این نوشتار ابتدا به تعاریفی در خصوص سلامت روانی ،تاریخچه و دیدگاه های مختلف در خصوص آن خواهیم پرداخت و در ادامه بیان اعتقاد به خداوند و سلامت روانی اشاره می شود سپس به سبک ها و شیوه فرزندپروری و نقش خانواده ها در این خصوص پرداخته و همچنین به بیان نظرات روان شناسان در خصوص فرزندپروری پرداخته و در ادامه ضمن بررسی اختلالات رفتاری ، به سازگاری با استرس در والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری نیز اشاره می شودو در قسمت پایانی نوشتار به بیان پژوهش هایی که در این خصوص چه در داخل کشور و چه در خارج کشور انجام پذیرفته خواهیم پرداخت و نتایج آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد . سلامت روانی به معنای سلامت فکر میباشد و منظور نشان دادن وضع مثبت و سلامت روانی است که خود میتواند نسبت به ایجاد سیستم با ارزشی در مورد ایجاد تحرک و پیشرفت و تکامل در حد فردی، ملی و بینالمللی کمک نماید. زیرا وقتی سلامت روان شناخته شد، نسبت به دستیابی به آن اقدام میشود و راه برای تکامل فردی و اجتماعی باز میگردد. به این منظور لازم است معیارهای سلامت روانی مشخص گردند تا بتوان با توجه به آنها بیماری روانی را شناخت و در نتیجه برای احراز سلامت روانی فعالیت نمود و از بیماری روانی دور ماند (حسینی، 1385). شیوههای فرزند پروری، اعتقاد و نظر والدین نسبت به چگونگی ارتباط با کودک است که والدین در رابطه با فرزندان خود اعمال میکنند و در شکل گیری شخصیت آینده کودک نقش بسزایی دارد. هدف تمامی شیوه های فرزند پروری ، پرورش کودک و آماده سازی وی برای ایفای نقشی است که گروه و حوزه ی فرهنگی وی بر عهده اش می گذارند. کودکان چنان پرورش می یابند که بتوانند راه و رسم زندگی والدین خود را در ایفای نقش خود پی گیرند. والدین واسطه انتقال آرمان های فرهنگی کودک به اجتماع هستند. آرمان های فرهنگی هر اجتماع تعیین کننده ی نوع و چگونگی آموزش هایی است که کودک باید فرا گیرد و از آنجا که الگوها و ایده آل های خود ، کودکان را به شیوه های متفاوت پرورش می دهند. کودک اولین بارایده آل ها و آرمان ها و بایدها و نبایدها را از محیط خانواده و والدین خود می آموزد. خانواده یکی از عوامل موثر در رفتار افراد است. کودک در محیط خانواده تجارب گوناگونی را کسب می کند و از طریق این محیط کوچک است که با دنیای خارج آشنا می گردد و طرز معاشرت با دیگران را می آموزد (احدی،1381). خانواده ها از جنبه های مختلف با هم تفاوت دارند، بنابراین تاثیر خانواده در رفتار افراد متفاوت است. در یک خانواده سالم محیط به گونه ای است که شرایط برای تامین احتیاجات اساسی کودکان در زمینه های مختلف فراهم می باشد. رفتار کودکی که در این خانواده پرورش می یابد با رفتار کودکی که محیط خانواده وی، مانع تامین احتیاجات اساسی اوست کاملا متفاوت است (برک،2008). همه والدین در ایفای نقش والدینی خود دچار استرس می شوند و چالش های زیادی را در رابطه با بزرگ کردن کودکشان تجربه می کنند، اما والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری استرس بیشتری را در این زمینه تحمل میکنند. احساس مسئولیت درباره کودک و رفتارهایش، نیاز فرزندان به توجه، زمان و منابع مالی میتواند حتی از تواناییهای لایقترین والدین هم فراتر رود (کوئین، 2009). استرس والدینی از جمله مفاهیمی است که توجه بسیاری از نظریه پردازان را به خود جلب کرده و تعاریف متعددی برای آن ارائه شده است. ماش و جانستون (1990) استرس والدینی را یک فرایند برهم کنش فعل و انفعالی میدانند که بر تعاملات هیجانی و رفتاری والد- کودک تاثیر میگذارد. راجر (1998) استرس والدینی را نتیجه ارزیابی خواستههای عینی محیط در ارتباط با نقش والدگری تعریف میکند. وبستر- استارتون (1990) نیز استرس والدینی را سطح بالای ناسازگاری عاطفی میداند که بر عواطف، رفتار والدین، تعاملات والد- کودک و ادراکات والدین از رفتار کودک تاثیر گذاشته و بر دشواری مراقبت و تربیت کودک به ویژه کودک مبتلا به اختلالات رفتاری، میافزاید(استورا، 1377). علاوه بر تعاریف ذکر شده، الگو های مختلفی برای بررسی استرس والدینی و عوامل موثر بر آن پیشنهاد شده است. یکی از شناختهشده ترین این الگوها، الگوی آبیدین میباشد. این الگو که در سال 1976 ارائه شد، یک الگوی قدرتمند و عمومی برای استرس والدینی است (شکل 2-1). آبیدین استرس والدینی را حاصل اثر تعامل خصوصیات والدین مانند ( افسردگی ، احساس صلاحیت ، سلامت والدینی ، دلبستگی والدینی ، روابط با همسر ، محدودیت های نقش پذیری ، انزوای اجتماعی ) با خصوصیات کودک مانند (سازش پذیری ، پذیرنگی ، بیش فعالی/ بی توجهی ، فزون طلبی ، تقویت گری ، خلق ) می داند. او همچنین معتقد است که ویژگی های والد و کودک همراه با متغیر های موقعیتی بیرونی و عوامل استرس زای زندگی مانند (طلاق، مشکلات شغلی و ....) دلیل افزایش احتمال استرس والدینی است (استورا،1377). فهرست مطالب -مقدمه 14 2-1- موضع گیری نظری در خصوص سلامت روانی14 2-1-1- تاریخچه سلامت روانی 14 2-1-2-تعریف سلامت روانی 17 2-1-3-دیدگاه های مختلف درباره سلامت روان 18 2-1-3-1-دیدگا ه زیست شناختی 18 2-1-3-2 -دیدگاه تحلیل روانی 18 2-1-3-3-دیدگاه رفتار گرایی19 2-1-3-4- دیدگاه انسان گرایی20 2-1-4- عوامل تاثیر گذار بر سلامت روانی 23 2-1-4-1 شخصیت و سلامت روانی23 2-1-4-2 کیفیت زندگی و سلامت روانی 25 2-1-4-3 اهداف و سلامت روانی 25 2-1-4-4 ایمان به خداوند و سلامت روانی 29 2-1-4-5 هیجانات و سلامت روانی 30 2-1-4-6 شادکامی و سلامت روانی 34 2-1-4-7 امید و سلامت روانی 35 2-2 موضع گیری نظری در خصوص شیوه های فرزندپروری 36 2-2-1- تاریخچه شیوه های فرزندپروری 36 2-2-2- اهمیت شیوه های فرزندپروری37 2-2-3- کارکرد والدین از دیدگاه نظریه های روان شناختی 38 2-2-4- تعادل والدین- فرزندان 39 2-2-5- شخصیت وروابط والدین با فرزندان43 2-2-6- نقش مادردرتربیت فرزندان 46 2-2-7- انواع شیوه های فرزندپروری 47 2-2-7-1- شیوه فرزند پروری مقتدرانه 48 2-2-7-2- شیوه فرزندپروری مستبدانه48 2-2-7-3- شیوه فرزندپروری سهل گیرانه 49 2-2-8- عوامل موثر برشیوه های فرزند پروری 50 2-2-8-1- عوامل مربوط به کودک 50 2-2-8-2- عوامل مربوط به والدین وخانواده ها 52 2-2-8-3- عوامل فرهنگی ومحیطی 54 2-2-9- نظریه های مربوط به شیوه های فرزند پروری 55 2-2-9-1- شیوه های فرزند پروری از دیدگاه شفر 55 2-2-9-2- شیوه های فرزند پروری از دیدگاه مک کوبی ومارتین 56 2-2-9-3- شیوه های فرزند پروری از دیدگاه گورن 56 2-2-10-ارتباط شیوه های فرزند پروری با اختلالات رفتاری – هیجانی کودک 57 2-3- موضع گیری نظری در خصوص اختلالات رفتاری کودکان 58 2-3-1- تعریف اختلالات رفتاری کودکان با توجه به مفهوم بهنجاری58 2-3-2- ملاک های اختلال رفتاری 59 2-3-3- شیوع اختلالات رفتاری در کودکان 62 2-3-4- سبب شناسی اختلالات رفتاری در کودکان 62 2-3-5-سلامت روان در والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری67 2-3-6- مشکلات ارتباطی والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری 68 2-3-7- استرس والدینی در والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری 70 2-3-7-1- تشخیص اختلالات رفتاری در کودکان 73 2-3-7-2- مشکلات رفتاری وارتباطی کودکان 73 2-3-7-3- سن کودک 74 2-3-7- 4- مسائل مالی 75 2-3-7-5- واکنش جامعه 75 2-3-7-6- انزوای والدین 75 2-3-7-7- ناسازگاری در روابط زناشویی 76 2-3-7-8- مشکلات خواهران وبرادران 76 2-3-8- سازگاری با استرس در والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری 76 2-4- یافته های پژوهشی در داخلی وخارجی در قلمرو موضوع مورد بررسی 78 2-4-1- یافته های پژوهشی در داخل کشور 78 2-4-2- یافته های پژوهشی در خارج کشور80 2-5- خلاصه 81 منابع